Thời trang nhanh: Bước tiến thời đại, kéo lùi sinh thái - Kỳ 3: Thời trang xanh “cứu tinh” nơi cửa tử

(Sóng trẻ) - Trước tác hại của thời trang nhanh gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, thời trang bền vững được xem là giải pháp hữu hiệu nhất để bảo vệ cuộc sống của chúng ta.

Cơn “nghiện” thời trang nhanh từ đâu?

Giờ đây, thời trang không chỉ là phương tiện để con người phô diễn hình thức, phong cách cá nhân, mà với những người khắt khe và kỹ lưỡng, thời trang còn phải đáp ứng được yêu cầu thân thiện môi trường. Thế nhưng, vẫn có rất nhiều người có xu hướng lạm dụng thời trang nhanh để đua nhau chạy theo mốt; đua nhau chạy theo các xu hướng thời trang “xoay như chong chóng” trên mạng xã hội; hoặc theo tâm lý đám đông; giá thành rẻ; dễ dàng mua và bán,... 

Hiện nay, mạng xã hội TikTok hay một số nền tảng mạng xã hội khác là “môi trường ảo” truyền tải và tiếp nhận thông tin tương đối tốt. Do vậy, đã có nhiều ý kiến cho rằng sự bùng nổ của một số trang mạng xã hội, đặc biệt là mảng nội dung về thời trang đã và đang trở thành một trong những động lực chính thúc đẩy sự phát triển của xu hướng thời trang nhanh. 

Tuy nhiên, khi hỏi về vấn đề này, chị Hiền Nhi, Fashion Blogger nổi tiếng lại cho rằng dù có các trang mạng xã hội ấy hay không, bản thân thị trường thời trang nhanh đã đủ sức phát triển bùng nổ, bởi thị trường này về cơ bản đáp ứng được nhiều yếu tố hấp dẫn như giá rẻ, đa dạng mẫu mã, đẹp và trendy. Giống như việc mọi người lướt Shopee hay Lazada, có nhiều gian hàng nước ngoài không có review hay feedback nhưng vẫn thu hút được vô số lượt mua do sản phẩm hấp dẫn từ giá thành đến hình ảnh.

Hạn chế mối đe dọa cho môi trường 

Sau những thực trạng và tác hại đã chỉ ra ở kỳ trước, vấn đề cấp thiết đặt ra lúc này là sự thay đổi ở cấp độ vĩ mô của ngành thời trang. 

Trước tiên có thể bắt đầu từ các nhà bán lẻ với giải pháp tìm nguồn nguyên liệu bền vững và thân thiện với môi trường như vải bông, vải sợi tự nhiên, sợi tơ tằm; cần có giờ làm việc tối ưu, điều kiện làm việc lành mạnh và không gian an toàn cho người lao động; các thương hiệu thời trang cần cam kết chuyển hướng sang thương hiệu bền vững - những sản phẩm thời trang được tạo ra với mục đích kéo dài thời hạn sử dụng của sản phẩm và hạn chế tối đa ảnh hưởng tiêu cực của thời trang đối với hệ sinh thái.

Tuy nhiên, theo quan điểm của ông Nguyễn Hữu Thủy, Phó trưởng bộ môn Kỹ thuật môi trường của Đại học Kiến trúc Hà Nội, những biện pháp đó là chưa đủ. “Cái quan trọng nhất là sự hiểu biết và ý thức của mọi người, chúng ta không thể sử dụng các công cụ kinh tế như áp thuế vì biện pháp này khó có thể phân biệt được đâu là thời trang nhanh và khá tốn thời gian. Nên công cụ tốt nhất là việc tuyên truyền thông qua báo chí, thông qua các bài phân tích để nâng cao hiểu biết của công chúng”, ông Thủy chia sẻ.

Khi đối diện với lượng rác thải từ việc tiêu thụ tài nguyên, con người bắt đầu quan tâm và có ý thức hơn trong việc trở thành những người tiêu dùng văn minh. Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Forbes, 87% người Mỹ được khảo sát cho biết họ sẽ quan tâm đến việc mua các sản phẩm có lợi cho xã hội và môi trường nếu có cơ hội. Vì vậy, nếu thực sự mong muốn trở thành người tiêu dùng thông thái, mong muốn được sống trong môi trường thời trang xanh “đánh bật” thời trang nhanh, con người cần thay đổi cả về tư duy và hành động. 

Lựa chọn các thương hiệu thời trang bền vững không chỉ tiết kiệm được một khoản chi tiêu đáng kể, mà điều quan trọng hơn là những chất liệu làm nên thời trang bền vững rất thân thiện với môi trường vì chúng dễ dàng tái chế và phân hủy. Thay vì sử dụng những loại trang phục thời trang nhanh dễ lỗi mốt, tốn kém kinh tế và gây tổn hại nặng nề tới môi trường sinh thái, thời trang bền vững với tiêu chí chất liệu đặt lên hàng đầu chắc chắn là một giải pháp hữu hiệu và cần thiết trong hiện tại và tương lai.

Không chỉ dừng lại ở xu hướng sử dụng thời trang bền vững, các hoạt động quyên góp quần áo đã qua sử dụng, trao đổi quần áo với bạn bè và người thân hay tái chế quần áo thành các vật dụng hữu ích cũng là một trong những biện pháp mang tính hiệu quả cao, góp phần giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường do thời trang nhanh mang lại. “Cũ người mới ta” câu ca dao truyền từ bao đời nay vẫn luôn đúng.

Thời trang xanh “đánh bật” thời trang nhanh

Khi nói về xu hướng phát triển của thời trang nhanh trong thời gian tới, liệu nó có tiếp tục đe dọa cuộc sống của chúng ta, ông Nguyễn Hữu Kế - Trưởng ban Văn hóa Báo Nhà báo & Công luận chia sẻ: “Trong thời gian tới, thời trang nhanh vẫn sẽ tiếp tục phát triển và rất có thể, nó sẽ được ưa chuộng trong một thời gian dài. Sự phát triển của xu hướng này sẽ phụ thuộc không nhỏ vào công nghệ và khoa học, khoa học phát triển đến đâu, thì nó sẽ ảnh hưởng đến đời sống con người tới đó”.

Chính vì vậy để bảo vệ lá phổi xanh của thế giới, mỗi người dân cần phải có ý thức và tư duy thật đúng đắn, dù thị trường thời trang nhanh có ảnh hưởng và giúp ngành thời trang phát triển vượt bậc đến mức nào thì nó cũng có một mặt trái tác động trực tiếp đến môi trường, làm hủy hoại hệ sinh thái và như một vòng luẩn quẩn tàn phá môi trường chưa có hồi kết.

Thay đổi từ chính tư duy, thay vì chỉ “săm soi” sản phẩm có hợp mốt hay không, thời thượng như thế nào, mỗi cá nhân cần chú trọng vào sự tiện dụng, bền chắc của trang phục, chất lượng hơn số lượng để tránh lãng phí và bảo vệ môi trường xanh. 

Hiện nay, không chỉ trên thế giới mà ở Việt Nam cũng đang dần tiếp cận và thích ứng với xu hướng thời trang bền vững. Dù sự phổ biến của nó chưa được rộng khắp nhưng đây cũng là một tín hiệu tích cực và trở thành “cứu tinh” cho những hệ lụy khôn lường của thời trang nhanh. Các nhà thiết kế Việt đã và đang tập trung vào các dòng sản có xu hướng thân hiệu với môi trường và đưa ra các thương hiệu thời trang bền vững nổi tiếng như: Thương hiệu Kilomet109; thời trang Môi Điên; The 31; Leinné; ShoeX; Boo,...

Nếu chúng ta cùng nỗ lực, thay đổi hành động và tư duy thì “cuộc chiến” với thời trang nhanh sẽ sớm đi đến hồi kết. Thay thế cho các sản phẩm chạy theo mốt, rẻ tiền và nguy hại cho môi trường thì những thương hiệu thời trang xanh - mang tính bền vững, thân thiện và an toàn sẽ là “cứu cánh” cho hệ sinh thái trong tương lai.