(Sóng trẻ) - Không xuất thân từ sinh viên báo chí, sở hữu vóc dáng nhỏ nhắn “chưa đến trung bình”, biên tập viên Quế Anh vẫn từng bước chinh phục nghề dẫn với niềm đam mê và sự kiên trì, tích cực lan tỏa chuyện nghề trên mạng xã hội.

Không chỉ ghi dấu ấn bởi giọng nói truyền cảm và tinh thần dấn thân, Quế Anh còn được khán giả nhớ đến qua những màn tương tác với các chiến sĩ tham gia diễu binh dịp Quốc khánh 2/9 và biệt danh “cô biên tập viên nhỏ xíu” trên mạng xã hội tiktok. Trong cuộc trò chuyện cùng Sóng trẻ, chị chia sẻ về cơ duyên đến với nghề, kỷ niệm khó quên và cách người làm báo giữ vững đam mê trong thời đại số.

PV: Xuất phát điểm không phải là sinh viên báo chí, vì sao chị quyết định theo nghề?

BTV Quế Anh: Mỗi người đều có một cơ duyên, dù không học báo chí và có chiều cao chưa đến trung bình , tôi vẫn có thể làm nghề. Khi còn nhỏ, xem TV, nhìn thấy các biên tập viên truyền hình, phóng viên đưa tin, tôi rất ngưỡng mộ, từng ao ước giống như họ nhưng vì tự ti về vóc dáng nhỏ bé nên khi đi học, chưa bao giờ tôi nghĩ sẽ làm báo. Sau khi tốt nghiệp đại học, tôi làm công việc khác, sau đó tôi nghĩ rằng bản thân còn trẻ, liệu có nên thử sức với lĩnh vực mình từng ao ước từ nhỏ. Tôi nghĩ rằng: “Hay là thử xem sao”.

Không biết do “manifest” (luật hấp dẫn) hay điều gì đó đã nung nấu trong tôi rằng tôi sẽ làm được, và khi bản thân cố gắng, đâu đó lại có một bàn tay đưa ra để giúp đỡ. Khi đi làm, tôi thể hiện niềm đam mê và yêu thích công việc, được đồng nghiệp tạo điều kiện để phát triển dù chưa có nền tảng liên quan đến báo chí. Nếu cố gắng trau dồi, luyện tập để có kiến thức tốt và thái độ tốt, theo tôi, không một ai lại từ chối giúp đỡ một người như thế.

Vả lại, theo tôi, là MC hay biên tập viên, trước khi bàn đến tiêu chí khác, điều đầu tiên là truyền tải thông tin như thế nào, có duyên về ăn nói hay không, còn ngoại hình có xinh đẹp, cao ráo không, đó là điểm cộng chứ không phải là yếu tố quyết định. Quan trọng bản thân phải làm phải thử. Nếu mình làm ít nhất cơ hội thành công của mình là lớn hơn 0%.

PV: Theo chị, đâu là khác biệt lớn nhất của một nữ nhà báo so với các đồng nghiệp nam?

BTV Quế Anh: Với tôi, dù là nữ hay nam giới, đã chọn nghề báo thì ai cũng vất vả, phải nỗ lực và cố gắng rất nhiều, dấn thân vào nghề để có thể tạo ra những tin bài chất lượng truyền tải đến công chúng. Phụ nữ có thế mạnh là sự dịu dàng, mềm mại trong cách khai phá vấn đề, đề tài hơn để làm tin chẳng hạn. Song sẽ có khác biệt khi lập gia đình, có con. Dù chưa kết hôn nhưng với tôi, bản năng phụ nữ là hy sinh vì gia đình, con cái luôn được đặt lên hàng đầu. Nhưng nếu có gia đình, hậu phương đồng hành, động viên để theo đuổi nghề thì vô cùng may mắn và hạnh phúc. Ngoài ra, còn có sự chênh lệch về sức khỏe. Nam giới có sức khỏe tốt hơn, có thể xông pha nhiều hơn còn phụ nữ thì có phần mỏng manh “liễu yếu đào tơ”.

PV: Kỷ niệm đáng nhớ nhất trong quãng thời gian làm nghề của chị là gì?

BTV Quế Anh: Đó là khi tôi và đồng nghiệp đưa tin về bão Yagi năm 2024. Cơn bão để lại nhiều đau thương, mất mát, khi ấy, tôi dẫn tại trường quay. Trước khi dẫn, cứ mở mạng xã hội là tin tức về bão tràn ngập, hàng loạt thông tin cập nhật thiệt hại bão gây ra trước mắt. Khi dẫn trực tiếp, theo dõi thông tin trên sóng, tôi thấy nghẹn ngào, xúc động rồi lại cố gắng nuốt nước mắt vào trong bởi tôi nghĩ khán giả đang xem cũng đã cảm thấy đủ mất mát, đau thương, tôi không cần quá bộc lộ cảm xúc, tránh bi đát.

Sự kiện A80 cũng để lại nhiều cảm xúc trong tôi. Tôi được giao tác nghiệp tại nơi các chiến sĩ quân đội, công an tập luyện diễu binh. Đây cũng là nội dung tôi rất thích, ai cũng vậy, là người Việt Nam, chúng ta được vun đắp nung nấu tình yêu nước từ nhỏ. Vậy nên khi làm nghề, tôi hay nói vui rằng đây là phúc lợi của nghề, được tham gia tác nghiệp, đến gần hơn với những cán bộ chiến sĩ, quân đội, công an. 

Mỗi ngày đi A80 với tôi đều để lại nhiều kỷ niệm. Tôi được ăn, ngủ tại đơn vị, sinh hoạt theo giờ của cán bộ, chiến sĩ. Ngoài ra, tôi tham gia thử thách tập luyện cùng các anh. Ví dụ tập ke chân, mỗi bên chân tôi đeo tạ nặng khoảng 2-3 kg. Đứng cùng các chiến sĩ “tuyệt đối điện ảnh” của đất nước, vóc dáng tôi lại quá nhỏ bé. Tôi đăng video lên tiktok và được nhiều người đón nhận, từ đó, ngoài tên gọi “cô biên tập viên nhỏ xíu”, tôi có thêm biệt danh là “biên tập viên ke đầu”. 

Khoảng hơn một tháng trước khi tác nghiệp, tôi chạy bộ tại công viên và học bơi. Tuy nhiên, cường độ tập luyện vất vả, thời tiết khắc nghiệt, ngay cả các chiến sĩ cũng vất vả, tôi là phụ nữ nên sức chịu đựng cũngcó giới hạn. Ngoài ra, con gái ai cũng quan tâm đến ngoại hình, nhất là màu da khi phải tác nghiệp dưới trời nắng. Song tôi nghĩ, sự kiện chỉ có một lần, có khó khăn vất vả cũng phải cố gắng, may mắn đã đồng hành đến hết sự kiện A80. 

PV: Trong môi trường kỷ luật như quân đội, chị làm thế nào để tiếp cận và tạo không khí gần gũi, thoải mái với các chiến sĩ?

BTV Quế Anh: Các cán bộ chiến sĩ không phải là người thường xuyên nói, giao lưu với công chúng. Tôi nghĩ, nếu chỉ đến phỏng vấn với vai trò là một phóng viên, vô hình trung sẽ đặt các chiến sĩ trong hoàn cảnh áp lực là phải trả lời . Trước khi tác nghiệp, tôi giao lưu văn nghệ, trò chuyện, ăn cơm cùng với tất cả mọi người chứ không hỏi ngay. Tôi tự nhủ rằng bản thân không chỉ đến để tác nghiệp mà còn trở thành người bạn đồng hành, trò chuyện chân thật thì các chiến sĩ vui vẻ, chia sẻ nhiều hơn. Tôi tâm niệm họ không chỉ là người mình phỏng vấn mà sau đó, mình có thể có thêm những người bạn. Cách tiếp cận này cũng giúp khai thác đề tài tốt hơn.

PV: Qua sự kiện A80, chị được nhiều người biết đến trên tiktok nhờ màn tương tác với các chiến sĩ, chị nhận định như thế nào về việc người làm báo lan tỏa chuyện nghề, trở thành người có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội?

BTV Quế Anh: Việc tôi chia sẻ những hình ảnh về A80 trên mạng xã hội cũng là một cách để lan tỏa nét đẹp của người chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam. Từ đó có nhiều bạn nữ cũng mong muốn được “phát cho mỗi bạn một anh”. Dù may mắn được quan tâm hơn sau sự kiện, tôi chưa dám nhận mình là người có sức ảnh hưởng. Với tôi, khi có thể sử dụng mạng xã hội một cách thông minh để lan tỏa thông điệp tích cực, đó là điều tốt. Người làm báo vừa làm tròn công việc của mình, vừa sáng tạo nội dung, xây dựng thương hiệu cá nhân sẽ giúp ích rất nhiều trong công việc. 

PV: Vậy người làm báo cần lưu ý gì để giữ gìn chuẩn mực nghề nghiệp trên mạng xã hội?

BTV Quế Anh: Trên mạng xã hội tràn lan trang thông tin, nếu chia sẻ tin sai lệch vô tình trở thành con dao hai lưỡi, khán giả tiếp nhận sẽ rất nguy hiểm. Với người làm báo, phải đặt sự uy tín lên hàng đầu. Những thông tin đưa ra cần có độ chính xác. Người làm báo có thể sử dụng những tin tức đã qua kiểm chứng, được phép để tuyên truyền. Người xưa có câu: “Biết thì thưa thốt, không biết thì dựa cột mà nghe”. Với những gì chưa chắc chắn, tốt nhất là không đưa. 

PV: Nghề báo hiện nay đối mặt nhiều biến động như sáp nhập, AI có thể thay thế nhà báo, theo chị, sinh viên và nhà báo trẻ thì cần trang bị những kỹ năng gì trước sự thay đổi, biến động của nghề?

BTV Quế Anh: Từng là người nằm trong “cơn sóng” sáp nhập báo chí, tôi hiểu rằng để đối mặt với khó khăn cần sự đam mê mãnh liệt với nghề. Thứ hai, các bạn sinh viên cần trang bị kỹ năng, kiến thức và chuyên môn. Không còn cách nào khác ngoài “học, học nữa, học mãi”, học giúp cho bản thân có nền tảng tốt hơn, không bị thụt lùi với xã hội, tuy nhiên, phải thực hành thì chuyên môn mới được nâng cao.

Tôi cho rằng AI không thay thế được nhà báo, phóng viên. Con người có cảm xúc còn AI thì không. Nếu chỉ lo lắng bị thay thế mà bản thân không tích cực cải thiện, học thêm kỹ năng để sử dụng trí tuệ nhân tạo hiệu quả thì thụt lùi là điều đương nhiên. Ngoài ra, có thể xây dựng thương hiệu riêng để truyền tải thông tin, phát triển nội dung bằng những từ khóa, bắt trend để tiếp cận người trẻ, gen Z.

PV: Nếu gửi một thông điệp đến những người trẻ đang bắt đầu hành trình làm báo, chị sẽ nói gì?

BTV Quế Anh: Có câu nói: “Ai cũng bắt đầu từ đâu đó", bản thân tôi cũng bắt đầu từ con số không. Nếu đam mê, hãy cố gắng làm kiên trì và nỗ lực, chúng ta còn trẻ, còn nhiều thời gian, và cứ đi rồi sẽ đến. Về thành quả, không chỉ đơn thuần là mình phải gặt hái được cái này, cái kia mà là những gì chúng ta học được trên chặng đường đó: trưởng thành hơn, có kiến thức tốt hơn, chuyên môn nâng cao hơn. Đó cũng là một thành quả mà chúng ta đạt được.

Xin cảm ơn những chia sẻ của biên tập viên Quế Anh!