PV: Khoảnh khắc nào khiến bạn đặc biệt chú ý và bắt đầu dành sự quan tâm đến cổ phục Việt Nam?

Lâm Đặng Minh: Với mình, khoảnh khắc ấy diễn ra khá tình cờ, đó là trong một buổi học lịch sử, mình nhìn thấy những hình ảnh trang phục truyền thống được in trên trang sách. Từ đó, sự tò mò thôi thúc mình tìm hiểu nhiều hơn về lĩnh vực này. 

Đến tháng 5/2023, mình có có hội được tới tham quan tại Hoàng Thành Thăng Long, mình đã thuê thử một bộ cổ phục để chụp ảnh để ghi lại những kỷ niệm đặc biệt của bản thân. Trong khoảnh khắc mình được khoác lên mình chiếc áo Nhật Bình, mình thật sự vô cùng ấn tượng với đường nét thiết kế tinh xảo và màu sắc rực rỡ của bộ trang phục. Chính sự đa dạng ấy đã cuốn mình vào hành trình khám phá, để rồi từ sự chú ý ban đầu, mình dần nuôi dưỡng tình yêu và sự quan tâm sâu sắc đối với cổ phục Việt cho tới tận ngày nay. 

PV: Điều gì khơi dậy cảm hứng ban đầu, dẫn bạn đến tình yêu dành cho cổ phục Việt?

Lâm Đặng Minh: Điều khơi dậy cảm hứng cho mình bắt đầu từ chính niềm yêu thích lịch sử, đặc biệt là lịch sử các triều đại phong kiến. Mỗi lần được học những nội dung về văn hoá, về đời sống sinh hoạt của người xưa, mình luôn bị thu hút bởi những bức tranh minh họa, những mô tả sinh động về phong tục và lối sống qua từng thời kỳ. Trong quá trình đó, mình để ý rằng trang phục của người dân thay đổi rất rõ rệt qua mỗi triều đại, từ kiểu dáng, màu sắc cho đến chất liệu, tất cả đều phản ánh tinh thần và đặc trưng của từng giai đoạn lịch sử.

Cùng với đó, mình có dành thời gian tìm hiểu thêm trên mạng xã hội về những trang phục truyền thống của Việt Nam ta thời xưa, càng xem nhiều, mình càng nhận ra cổ phục Việt Nam vô cùng đẹp, tinh tế và để lại trong mình một ấn tượng sâu đậm. 

Từ đó, mình bắt đầu nhìn trang phục cổ không chỉ như những bộ quần áo đơn thuần. Mình hiểu rằng phía sau mỗi y phục là cả một lớp trầm tích văn hoá: là kỹ thuật may mặc được truyền qua nhiều đời, là thẩm mỹ của từng thời đại, là câu chuyện của cha ông và tinh thần của dân tộc được gửi gắm trong từng đường kim mũi chỉ. 

PV: Khi khoác lên mình những bộ trang phục từng gắn với các giai đoạn lịch sử Việt Nam, bạn có cảm xúc như thế nào?

Lâm Đặng Minh: Khi khoác lên mình những bộ cổ phục gắn liền với lịch sử Việt Nam, điều đầu tiên mình cảm nhận là sự tự hào và xúc động, cảm giác như được chạm tay vào một phần quá khứ của dân tộc. Việc mặc cổ phục cũng khiến mình chú ý hơn đến từng cử chỉ, tư thế và hành vi, bởi mình hiểu rằng mỗi bộ trang phục đều mang giá trị tinh thần và chiều sâu văn hóa riêng.

PV: Trong quá trình tìm hiểu và lựa chọn cổ phục, bạn học được điều gì về lịch sử, thời trang và văn hoá Việt?

Lâm Đặng Minh: Trong quá trình tìm hiểu và lựa chọn cổ phục, mình nhận ra rằng mỗi triều đại trong lịch sử Việt Nam đều mang một phong cách trang phục rất riêng. Từ sự mềm mại của áo giao lĩnh thời Lý – Trần đến nét chuẩn mực, trang nhã của áo ngũ thân, mỗi loại trang phục đều phản ánh rõ bối cảnh văn hóa – xã hội và thẩm mỹ của từng thời kỳ.

Mình học được rằng trang phục xưa không đơn thuần là vật dụng để che thân, mà còn gắn với lễ nghi, vai trò và vị thế của mỗi người trong xã hội. Màu sắc, chất liệu, họa tiết đều được quy định chặt chẽ và thể hiện sự sáng tạo của những người làm nghề. Nhờ sự tinh tế và chiều sâu ấy, lịch sử đối với mình trở nên gần gũi, rõ nét và sống động hơn, như được mở ra qua từng dáng áo và từng lớp ý nghĩa được gửi gắm trong mỗi bộ cổ phục.

PV: Bộ cổ phục hay chi tiết trang phục truyền thống nào để lại ấn tượng mạnh nhất với bạn? Vì sao bạn lại ấn tượng với trang phục đó?

Lâm Đặng Minh: Trong quá trình mình tìm hiểu cổ phục Việt, có rất nhiều bộ trang phục để lại ấn tượng sâu sắc, nhưng áo Nhật Bình là bộ trang phục khiến mình thật sự bị thu hút bởi cái nhìn đầu tiên. 

Áo được thêu dệt tinh xảo với đa dạng hình dáng hoa văn, họa tiết, kết hợp cùng nhiều màu sắc bắt mắt, nổi bật. Đặc trưng của áo Nhật Bình là chiếc áo này chỉ dành cho các bậc Hậu phi, Cung tần thời Nguyễn. Các hoa văn trên áo thường là hình ổ phượng, loan, chữ “Thọ” hay sóng nước thủy ba, biểu tượng cho Thái hậu, Hoàng hậu, Công chúa hoặc các mệnh phụ phu nhân quý tộc. Màu sắc của áo cũng thể hiện thân phận và cấp bậc: màu vàng hoặc cam dành cho Thái hậu và Hoàng hậu, Trưởng Công chúa, màu đỏ dành cho Công chúa, trong khi các cấp bậc thấp hơn như Phi tần sẽ mặc màu tím hoặc hồng. 

Cùng với đó, khi mặc áo Nhật Bình, người phụ nữ sẽ đội khăn vành dây thủ công với chiều dài từ mười lăm đến hai mươi mét, thường mất khoảng mười lăm đến ba mươi phút để hoàn thành thao tác đội. Hiện nay, để tiện lợi và tiết kiệm thời gian, những chiếc khăn này thường được làm sẵn, nhẹ hơn và dễ sử dụng hơn. Đây cũng là bộ trang phục đầu tiên mình mặc khi bắt đầu tìm hiểu về Việt phục, và trải nghiệm ấy để lại cho mình nhiều ấn tượng khó quên.

PV: Bạn có những kỷ niệm đáng nhớ nào gắn liền với những bộ đồ Việt phục không?

Lâm Đặng Minh: Mình có rất nhiều kỷ niệm đẹp, nhưng đáng nhớ nhất là những trải nghiệm trong mỗi mùa Bách Hoa Bộ Hành, đặc biệt là mùa 4. Đó là lần đầu tiên mình được khoác Phụng Bào đỏ – Đại Triều Phục dành cho Công chúa, một bộ trang phục trang trọng, đầy tinh tế và mang đậm giá trị lịch sử. Khi khoác bộ trang phục ấy, mình cảm thấy một luồng cảm xúc mạnh mẽ, vừa hồi hộp vừa tự hào, như thể được bước vào một phần lịch sử sống động của dân tộc. 

Đối với mình, khoảnh khắc ấy càng trở nên đặc biệt hơn khi hình ảnh của mình được trưng bày tại Bảo tàng Hà Nội, mang đến cho mình một vinh dự lớn và là kỷ niệm mà mình chắc chắn sẽ ghi nhớ mãi. Trải nghiệm này không chỉ là niềm vui cá nhân mà còn là nguồn động lực để mình tiếp tục khám phá và gắn bó hơn với văn hóa Việt Nam

PV: Trong xu hướng thời trang hiện đại ngày càng đa dạng, theo bạn, điều gì khiến nhiều người trẻ vẫn lựa chọn và gắn bó với cổ phục?

Lâm Đặng Minh: Theo mình, nhiều bạn trẻ vẫn chọn lựa và gắn bó với cổ phục vì họ muốn tìm về cội nguồn, gìn giữ và tôn vinh bản sắc văn hóa của dân tộc. Khi cuộc sống ngày càng đầy đủ, ấm no và hạnh phúc, con người có xu hướng hướng về gốc rễ, về những giá trị tinh thần mà thế hệ đi trước để lại. 

Việc các bạn trẻ lựa chọn gắn bó với cổ phục là cách họ tham gia vào công cuộc gìn giữ và phát huy vẻ đẹp của những bộ trang phục truyền thống, đồng thời lan tỏa giá trị ấy đến bạn bè và du khách quốc tế. Đây là một tín hiệu đáng mừng, bởi bên cạnh các xu hướng thời trang hiện đại, vẫn tồn tại những người trẻ âm thầm nghiên cứu, bảo vệ và gìn giữ những giá trị tinh thần cốt lõi, góp phần duy trì và phát triển bản sắc văn hóa Việt Nam cho các thế hệ tương lai.

PV: Với niềm yêu thích đối với cổ phục Việt Nam bạn mong muốn mang lại những giá trị và nguồn cảm hứng nào tới với các bạn trẻ ngày nay?

Lâm Đặng Minh: Là một người yêu thích cổ phục Việt Nam, mình mong muốn lan tỏa những giá trị sâu sắc của bản sắc dân tộc, không chỉ tới thế hệ trẻ mà còn đưa hình ảnh Việt Nam đến gần hơn với du khách quốc tế. Đồng thời, mình hy vọng mỗi bạn trẻ cảm nhận được niềm tự hào về cội nguồn, nhận ra rằng di sản dân tộc sở hữu vẻ đẹp độc đáo và giá trị trân quý.

Mỗi bộ cổ phục là mỗi cánh cửa khác nhau dẫn vào lịch sử, truyền thống và những câu chuyện đẹp của cha ông, giúp chúng ta kết nối quá khứ với hiện tại và hướng tới tương lai.

PV: Xin trân trọng cảm ơn bạn Lâm Đặng Minh về cuộc trao đổi ý nghĩa này. Chúc bạn ngày càng thành công và trong tương lai có thể lan tỏa tình yêu với cổ phục Việt Nam đến nhiều người hơn nữa!