(Sóng trẻ) - Trong kỷ nguyên số, những nữ phóng viên trẻ đang làm mới diện mạo báo chí bằng sự năng động, sáng tạo và khả năng làm chủ công nghệ. Họ không chỉ viết tin, kể chuyện, mà còn kiến tạo cách tiếp cận độc giả mới nhanh nhạy, đa nền tảng nhưng vẫn giữ vững cảm xúc, bản lĩnh và cái tâm của người làm báo.

Ngay từ những năm trung học, Vũ Hoàng Lam - phóng viên tại Báo Quân đội nhân dân đã sớm tìm thấy niềm vui trong công việc truyền thông. Hoàng Lam từng đảm nhiệm vai trò chủ nhiệm Câu lạc bộ Thông tin - Tuyên truyền của Trường THPT Cao Bá Quát (Gia Lâm). “Thời gian ấy, tôi được thử viết tin, làm phát thanh, quay video cho các hoạt động của trường. Càng làm càng thấy đây là công việc thú vị, mang lại lợi ích cho  cộng đồng”, Hoàng Lam chia sẻ.

Giờ đây, Hoàng Lam vừa học vừa làm tại tòa soạn để trở thành một “phóng viên đa nhiệm”: có thể viết, quay, dựng clip, thiết kế hình minh họa và làm nội dung mạng xã hội. “Thế hệ chúng tôi lớn lên cùng công nghệ, nên không ngại thử nghiệm. Mình luôn muốn mỗi tác phẩm báo chí có thêm hình thức thể hiện mới để độc giả dễ tiếp nhận hơn”, nhà báo trẻ cho biết.

Không chỉ dừng lại ở bài viết hay video ngắn, Lam còn thử sức với loại hình E-Magazine, đang được nhiều tòa soạn áp dụng giúp người đọc không chỉ đọc mà còn trải nghiệm tác phẩm. Phóng viên có thể kết hợp chữ, hình, âm thanh và dữ liệu để kể câu chuyện một cách sinh động hơn. Với thế hệ độc giả trẻ, đây là cách làm báo gần gũi và hiệu quả.

Theo Lam, trong thời đại mạng xã hội phát triển, chiếc điện thoại như “phòng thu nhỏ” giúp phóng viên ghi hình, dựng clip, phỏng vấn, thậm chí phát trực tiếp ngay tại hiện trường. Làm báo di động giúp phóng viên linh hoạt hơn, tiết kiệm thời gian và đưa tin nhanh hơn mà vẫn đảm bảo hình ảnh chân thực. 

Tác nghiệp bằng điện thoại giúp Hoàng Lam bắt được những khoảnh khắc chất chợt đời thường, biến nó trở thành đề tài báo chí. Phóng viên trẻ kể lại lần tác nghiệp tại Bảo tàng Tố Hữu, bắt gặp nhiều góc trưng bày ấn tượng và khoảnh khắc đáng nhớ. Hoàng Lam liền lấy điện thoại, ghi lại không khí trang trọng, gần gũi của không gian trưng bày.

Sự phát triển của công nghệ đem lại nhiều thuận lợi, nhưng cũng khiến người trẻ chịu áp lực lớn. “Cái khó là phải vừa nhanh, vừa chính xác. Độc giả tiếp nhận thông tin liên tục, nên nếu chậm một chút là tin đã cũ. Nhưng nếu vội, dễ sai, mà sai là mất niềm tin”, Hoàng Lam nói.

Theo phóng viên Hoàng Lam, công nghệ đang mở ra nhiều cơ hội cho thế hệ nhà báo trẻ. Bởi với nữ phóng viên, công nghệ không làm mất đi linh hồn của nghề, mà mở ra cách dấn thân mới - thông minh và chủ động hơn.

Với Nguyễn Thành Phương Ninh - phóng viên báo Quân Đội Nhân Dân, nghề báo không chỉ là ngòi bút trên trang giấy mà còn là sự tổng hòa của nhiều kỹ năng: viết, quay, dựng, thu âm, đồ họa và cả nội dung số. Làm việc ở mảng báo in, Phương Ninh hiểu rõ giá trị của từng con chữ. Với Ninh, sức mạnh của báo chí vẫn nằm ở khả năng phản ánh chân thực và lan tỏa điều tử tế. 

Các kỹ năng không thể thay thế bởi máy móc, như tư duy sáng tạo, giao tiếp và khả năng giải quyết vấn đề, vẫn là "chìa khóa" giúp con người làm chủ công nghệ. Thay vì chỉ nhìn nhận AI như một công nghệ thay thế con người, nên xem đó như một công cụ để tăng cường hiệu quả công việc. Những người biết cách ứng dụng AI vào công việc sáng tạo, phân tích dữ liệu, hay tối ưu hóa quy trình, sẽ có lợi thế lớn trên thị trường lao động nhưng văn phong sáng tạo và tư duy biên tập vẫn cần sự can thiệp của con người. 

AI đang mở ra nhiều cơ hội, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức đối với người trẻ, đặc biệt là những nhà báo trẻ. Sự phát triển của công nghệ này đòi hỏi mỗi người phải chủ động học hỏi, thích nghi và tận dụng, để tạo ra giá trị riêng. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích, AI cũng mang đến nhiều khó khăn như sự cạnh tranh gay gắt với công nghệ trong sản xuất nội dung, thách thức trong việc giữ gìn đạo đức, tính xác thực của thông tin. Nhà báo trẻ cần không chỉ thành thạo công nghệ mà còn phải có bản lĩnh nghề nghiệp, tư duy phản biện và khả năng sáng tạo để làm chủ AI, chứ không bị phụ thuộc vào nó. 

Phương Ninh tin rằng, dấu ấn làm nên giá trị của người làm báo vẫn là cảm xúc. Chính cảm xúc giúp nhà báo đồng hành, sẻ chia với đồng bào trong bão lũ, dịch bệnh; vui trước thành tựu của đất nước. "Cảm xúc chân thành ấy nuôi dưỡng tư duy sắc sảo, khả năng phán đoán và giúp nhà báo truyền tải những thông điệp nhân văn, góp phần định hướng dư luận và giữ vững trận địa tư tưởng," nhà báo trẻ phân tích. Khả năng đồng cảm, kết nối sâu sắc với câu chuyện và nhân vật, là chất riêng mà công nghệ không thể nào sao chép được.

Khái niệm "dấn thân" trong thời đại mới đã được mở rộng. Đó không còn chỉ là sự xông pha, liều lĩnh đối mặt với hiểm nguy như hình ảnh nhà báo truyền thống, mà là một sự dấn thân có chiến lược, có kỷ luật và có cảm xúc.

Phương Ninh và Hoàng Lam là hình ảnh thế hệ nhà báo nữ trẻ hôm nay: năng động, bản lĩnh và biết tận dụng công nghệ - từ AI, dữ liệu đến multimedia để làm nghề hiệu quả hơn. Họ mang tư duy hiện đại, luôn tìm cách đưa báo chí đến gần hơn với độc giả bằng cách kể chuyện mới mẻ, sáng tạo. Và trên hết, họ đang dấn thân theo cách riêng của thời đại số: chủ động, nhân văn và đầy trách nhiệm, những người làm báo trẻ biết “giữ lửa nghề” giữa nhịp sống nhanh của kỷ nguyên công nghệ.