(Sóng trẻ) - Trong khi giá điện tăng khiến nhiều gia đình phải thắt lưng buộc bụng, thì tại các khu nhà trọ sinh viên, câu chuyện không chỉ dừng ở mức giá. Những chiếc công tơ điện tưởng chừng vô tri lại ẩn chứa hàng loạt “mánh khóe” tinh vi, khiến người thuê lâm vào cảnh trả tiền cho cả những số điện… không thuộc về mình.

Ngay sau khi tiếp nhận phản ánh của sinh viên, phóng viên đã vào cuộc tìm hiểu và phát hiện nhiều chủ nhà trọ dùng đủ thủ đoạn để “câu trộm”, “ăn cắp” điện từ phòng trọ, khiến người thuê phải gánh thêm những khoản chi phí bất hợp lý.

Rút hết thiết bị điện, dập cầu dao, khóa cửa về quê cả tháng, nhưng khi quay lại, Hoài Thu - sinh viên năm thứ 3, Học viện Nông nghiệp Việt Nam vẫn bị chủ nhà tính 13 số điện. Khi thắc mắc, câu trả lời bạn nhận được chỉ là: “Tiêu hao đường dây điện”. Câu chuyện tưởng như đùa này đang là thực tế tại nhiều khu trọ sinh viên ở Hà Nội.

Hoài Thu cho biết tháng 5 vừa rồi chỉ ở trọ 2 tuần vì đi làm thêm và thường xuyên về quê, nhưng bị báo dùng đến 170 số điện - tương đương 680 nghìn đồng (4.000 đồng/kWh điện). Trong khi theo ước lượng của Thu, nếu dùng thoải mái, điều hòa, tủ lạnh, cả bếp từ thì tối đa cũng chỉ là 70 số.

Cảm thấy bất thường, Thu thử ngắt hết thiết bị, dập cầu dao, đứng quan sát thì thấy công tơ vẫn chạy dù trong phòng không hề sử dụng điện. 

Cùng cảnh ngộ, Minh Anh - sinh viên tại phường Giảng Võ, Hà Nội cũng chụp lại công tơ điện và đăng tải hình ảnh, video lên mạng xã hội “cầu cứu” cộng đồng mạng. Một số người dùng mạng chỉ ra đầu dây công tơ bị đấu thêm thiết bị chung: wifi và đèn ở hành lang. Khi bạn nhắn tin hỏi, chủ nhà ban đầu im lặng, sau đó mới thừa nhận có “xin” một ít điện cho wifi và chiếu sáng chung. 

Nghịch lý thay, trung bình một bộ phát wifi sẽ có công suất tối đa 12W (12A-1V). Nếu hoạt động liên tục 24/7, sẽ tiêu tốn khoảng 8,64kWh/tháng. Vậy nếu chủ nhà nói 70 số điện phát sinh là do “đơn vị lắp wifi đấu nhầm” thì đơn vị này có lẽ đã lắp đến 8 bộ phát wifi cho tầng trọ này. Liệu lời giải thích trên của chủ trọ có hợp lý? 

Dù phát sinh tận 70 số điện do “wifi đấu nhầm”, nhưng chủ nhà trọ của bạn Minh Anh chỉ đưa ra con số là 8kWh để bồi thường cho nữ sinh này.

Thế nhưng, đáng nói là phí wifi và điện hành lang vốn đã được gộp vào tiền thuê trọ từ đầu. Chưa kể, mức điện phát sinh chênh tới 70 số điện mỗi tháng - một con số không nhỏ với sinh viên.

Theo ghi nhận, tại nhiều khu nhà trọ, công tơ được lắp ở vị trí cao quá tầm với, dây điện chằng chịt, khiến sinh viên khó theo dõi. Một số khu nơi đấu nối thêm camera, máy bơm nước, máy giặt, thậm chí cả tủ lạnh của chủ nhà. Hậu quả là hóa đơn điện mỗi tháng đội lên vài trăm nghìn, trong khi người thuê hoàn toàn không được sử dụng.

Đáng lo ngại hơn, sự chắp vá của hệ thống dây điện có thể dẫn đến chập cháy, đặc biệt ở những khu trọ đông người, phòng ốc chật hẹp. Chỉ một tia lửa nhỏ cũng có thể gây ra thảm họa. Thực tế, đã có nhiều vụ cháy nhà trọ xảy ra tại Hà Nội, TP.HCM, nguyên nhân được xác định do quá tải, chập mạch điện.

Theo quy định hiện hành, giá điện sinh hoạt bán lẻ cho người thuê trọ không có hợp đồng riêng tối đa là 2.444 đồng/kWh. Thế nhưng, tại nhiều khu trọ, chủ nhà vẫn tự ý thu 3.500 – 5.000 đồng/số, không xuất hóa đơn, không minh bạch cách tính, đặc biệt là không cho người thuê kiểm tra công tơ.

“Không phải ngẫu nhiên mà công tơ bị treo cao, dây đấu chằng chịt. Chính sự thiếu minh bạch này là kẽ hở để một số chủ nhà trục lợi từ người thuê – đặc biệt là sinh viên vốn dễ bị bắt nạt”, một cư dân có kinh nghiệm thuê trọ lâu năm tại Hà Nội chia sẻ trên mạng xã hội.

Theo Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng - Đoàn Luật sư TP. Hà Nội chia sẻ: “Nếu chủ nhà cố ý đấu nối thiết bị sử dụng điện không thuộc phạm vi sử dụng của người thuê vào công tơ điện của họ, hành vi đó vi phạm pháp luật. Với thiệt hại dưới 2.000.000 đồng, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính từ 4.000.000-20.000.000 đồng theo Nghị định 17/2022. Nếu thiệt hại từ 2.000.000 đồng trở lên, người vi phạm có thể bị xử lý hình sự về tội trộm cắp tài sản”.

Cái lý đã sai, cái tình càng đáng trách. Sinh viên từ quê nghèo lên thành phố, mỗi đồng tiền đều là mồ hôi nước mắt của cả gia đình – là bữa cơm thiếu thịt, là manh áo cũ mẹ cha chắt chiu để con cái được học hành nên người. Ấy vậy mà đến vài chục số điện, vài đồng bạc lẻ cũng bị một số chủ trọ moi móc bằng những chiêu trò tinh vi, phi lý.

Tòa án pháp lý có thể chưa phán xử, nhưng tòa án của lương tri và dư luận xã hội đã bắt đầu lên tiếng. Và chính áp lực từ xã hội – từ những tiếng nói đòi công bằng cho người yếu thế – mới là thứ có thể khiến những chủ nhà trọ vô tâm phải thay đổi, hoặc ít nhất là biết xấu hổ khi trục lợi trên sự khốn khó của sinh viên nghèo.

Những mánh khóe câu trộm điện tại các khu nhà trọ sẽ còn tiếp diễn nếu người thuê thiếu hiểu biết và buông lỏng quyền lợi chính đáng của mình. Trong quá trình ở, sinh viên nên theo dõi, ghi nhận chỉ số công tơ thường xuyên, chụp ảnh định kỳ làm bằng chứng. Khi phát hiện bất thường, cần trao đổi trực tiếp với chủ nhà và liên kết với các phòng trọ khác để cùng lên tiếng, tránh bị cô lập.

Trường hợp chủ nhà không hợp tác hoặc có dấu hiệu trục lợi, sinh viên hoàn toàn có thể nhờ tới sự can thiệp của cơ quan chức năng để kiểm tra tại các khu nhà trọ, xử lý nghiêm hành vi đấu nối trái phép hoặc thu tiền điện vượt quy định.

Đã đến lúc các cơ quan chức năng cần hành động quyết liệt, để những “mánh khóe” quanh chiếc công tơ điện không còn đất sống. Và hơn hết, để sinh viên có thể yên tâm học tập, thay vì phải bận tâm tới những con số bất minh trên hóa đơn tiền điện mỗi tháng.