(Sóng trẻ) - Trong bối cảnh môi trường báo chí có nhiều sự thay đổi, sinh viên báo chí - những người trẻ mang trong mình khát vọng và tình yêu với nghề - cũng đứng trước nhiều trăn trở. Bên cạnh niềm đam mê và nhiệt huyết, họ phải đối diện với không ít khó khăn khi xác định con đường sự nghiệp. 

Nguyễn Ngọc Mai Ngân, sinh viên năm cuối, lớp phó đời sống lớp Báo Mạng điện tử K42, Học viện Báo chí và Tuyên truyền đã lựa chọn cho mình một hướng đi khác không phải báo chí ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. 

“Hiện tại, mình đang làm cộng tác viên SEO cho một công ty truyền thông. Công việc của mình chủ yếu là viết bài chuẩn SEO, nghiên cứu từ khóa và tối ưu nội dung để giúp website lên top tìm kiếm. Nó khá “kỹ thuật” và khô hơn nhiều so với viết báo, nhưng cũng cho mình cơ hội rèn luyện khả năng viết đa dạng hơn - từ viết tin tức, sản phẩm cho đến blog marketing” - Mai Ngân chia sẻ về công việc hiện tại. 

Nhờ được tôi rèn hơn 3 năm dưới cái nôi báo chí, Mai Ngân được trang bị kỹ năng viết lách tốt, trau dồi vốn ngoại ngữ, sử dụng các phần mềm công nghệ để thiết kế hình ảnh, dựng video thành thạo,... Nhờ sở hữu cả tư duy nội dung và kỹ năng đa phương tiện tốt, cô bạn gen Z dễ dàng thích ứng với công việc hiện tại và nghiêm túc đặt những “viên gạch” đầu tiên cho sự nghiệp tương lai. 

Khi được hỏi về ước mơ thuở ban sơ, Mai Ngân cho biết đã đem lòng yêu văn chương và thích quan sát cuộc sống xung quanh từ những ngày tháng học cấp hai, cấp ba. 

Đặc biệt, khi đọc những bài phóng sự, bình luận hấp dẫn đã giúp cô bạn có mường tượng ban đầu về nghề báo - “một công việc thú vị, được đi nhiều nơi, gặp nhiều người, lan tỏa nhiều điều tích cực”. Giấc mơ với báo chí cứ thế được nuôi dưỡng qua nhiều năm, và ngỡ như “gặt quả chín” vào ngày đỗ đại học, bước chân vào cánh cổng Học viện Báo chí và Tuyên truyền. 

Thế nhưng, cuộc sống vốn không phải một đường thẳng nối liền ước mơ với hiện thực. “Sau gần 4 năm học, mình vẫn thích báo, thích những chuyến tác nghiệp đưa mình gặp những cuộc đời khó nhọc mà chân chất; trân trọng những lần dũng cảm đối mặt với chuyện lạ, người dưng dù cá tính không quá xông xáo. 

Sau mỗi bài báo là cả một câu chuyện dài mà mình có thể kể mãi về sau, rằng mình đã tác nghiệp vất vả nhưng cũng may mắn thế nào, là tâm hồn mình đã trở nên rộng mở nhờ ôm lấy thêm nhiều cuộc đời ra sao. Thú thật, mình nghĩ không một ngành học nào có thể khiến mình trưởng thành nhanh như học báo” - đó là những dòng tâm sự mà Mai Ngân viết trong nhật ký. 

Nhưng cũng chính trong thời gian được trải nghiệm công việc làm báo một cách nghiêm túc nhất - thời gian thực tập ở tòa soạn khiến Mai Ngân quyết tâm tìm cho mình một hướng đi khác. Bạn cảm thấy môi trường báo chí rất năng động nhưng không có nhiều cơ hội cho bản thân, đặc biệt sau khi báo chí tinh gọn và sáp nhập, những người gắn bó với nghề phải thực sự có năng lực và phẩm chất vô cùng ưu tú. 

Cô bạn cũng cho rằng, không làm báo không phải là từ bỏ ước mơ. Làm content cũng là một cách kể chuyện - chỉ khác ở phương tiện và mục tiêu. Chỉ cần phẩm chất liêm chính, nội dung trong sạch, bạn vẫn có thể dùng con chữ để truyền tải những thông điệp có ích tới công chúng. 

“Nghề báo rất đẹp, nhưng hiện tại, mình muốn phát triển ở mảng content marketing hoặc copywriting chuyên nghiệp” - Mai Ngân đầy kiên định khi nói về dự định tương lai. 

Còn với Cấn Khánh Linh, cô sinh viên năm 3 chuyên ngành Báo Truyền hình, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, báo chí là hoài bão, là chấp niệm dẫu phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.

Con đường đến với báo chí của Khánh Linh chớm nở từ những năm tháng khó quên nhất: “Trong những năm diễn ra đại dịch Covid-19, thời gian nghỉ học và học online ở nhà, mình đã xem rất nhiều phóng sự. Mình rất ngưỡng mộ các anh chị phóng viên, những người luôn xuất hiện ở tuyến đầu để đưa những thông tin mới nhất về dịch bệnh tới công chúng. Lúc đó, mình cũng muốn trở thành một người như họ, làm công việc giúp ích cho cộng đồng” - Linh chia sẻ. 

Không chỉ dừng lại ở những mơ mộng, Khánh Linh nghiêm túc khám phá bản thân và nhận thấy mình có nhiều điểm phù hợp với nghề báo. Cô bạn yêu thích viết lách, sáng tạo, quan sát cuộc sống, đó là những chất liệu để Linh dồn tâm huyết học tập, rèn luyện suốt ba năm cấp 3 với mục tiêu thi vào báo chí. 

Môi trường tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền đã đem lại cho Khánh Linh nhiều cơ hội rèn nghề. “Ở trường, mình đã có cơ hội tham gia các sự kiện chào tân, đây là môi trường đầu tiên mà mình được học hỏi những nền tảng về báo chí. Quan trọng hơn cả, mình được thực chiến với những bài tập thầy cô giao trên lớp. Mặc dù chỉ là bài tập, giảng viên của chúng mình luôn có những tiêu chí chấm điểm vô cùng khiêm khắc, mỗi sản phẩm đều được chấm, chữa tỉ mỉ. Nhờ đó, mình tiến bộ và cải thiện nhiều kỹ năng thông qua từng bài tập, môn học trên trường” - Khánh Linh chia sẻ.  

Dưới sự dẫn dắt của thầy, cô dày dặn chuyên môn cùng với tinh thần ham học, chăm chỉ của bản thân, hiện tại, Khánh Linh đang có kỳ thực tập năm 3 tại Trung tâm Phát triển nội dung số của Báo Thanh Niên và có cho mình những sản phẩm báo chí đầu tay. 

Sau 3 năm theo đuổi báo chí, Khánh Linh cảm nhận công việc làm báo vất vả hơn nhiều so với những gì từng hình dung.

Có những lúc, Cấn Khánh Linh từng thấy nản chí vì bản thân là con gái, sức khỏe không quá tốt. Những khi phải thức đêm để viết bài hoặc những ngày đi tác nghiệp vất vả, bạn càng thấm thía khó khăn của nghề báo. 

“Có những đề tài mình tìm được nhân vật rồi, nhưng nhân vật từ chối không muốn lên hình. Hoặc có những đề tài mình nghĩ chỉ cần mình quyết tâm là có thể làm được, nhưng thực tế khi bắt tay vào làm, mình phải dành rất nhiều thời gian và tâm sức cho nó, có khi là cả tháng “vật lộn” với một đề tài” - Linh tâm sự.

Khó khăn, áp lực là thế, song đối với Khánh Linh, sau mỗi lần khắc phục được khó khăn, kỹ năng chuyên môn được cải thiện, bạn càng cảm thấy yêu nghề hơn. 

“Có một người mà mình rất ngưỡng mộ trong nghề đó là chị Nông Thảo Ly, người đã thực hiện phóng sự Bẫy của VTV. Mình đã xem đi xem lại nhiều lần, mỗi lần mình đều phát hiện những điểm mới hay hơn, những chi tiết khiến mình nể phục hơn. Hiện tại, mình chưa đủ khả năng để thực hiện những đề tài nguy hiểm như vậy, nhưng đó là hình mẫu mà mình luôn muốn theo đuổi” - Cấn Khánh Linh không ngại ngần trước những gian khó, nguy hiểm của nghề báo. Bởi khó khăn, gian khổ chính là một phần của công việc này, thậm chí là “linh hồn” khiến Linh yêu báo hơn.

Khi được hỏi về điều khiến cô bạn băn khoăn nhất trên hành trình chinh phục nghiệp báo, câu trả lời của Linh không phải sợ khó, sợ khổ, mà là nỗi lo về một tương lai không chắc chắn. 

Được trang bị đầy đủ về kỹ năng, kiến thức và cả tâm hồn yêu nghề, trong sáng,... Thứ có thể khiến Khánh Linh còn mang nhiều băn khoăn, lo ngại bây giờ chỉ là cơ hội nghề nghiệp bị thu hẹp.