.

(Sóng trẻ) - Tagom, dự án được khai sinh từ những trăn trở về "khoảng trống" khổng lồ trong nhận thức về môi trường của chị Nguyễn Thuỳ Linh.

Một chiều cuối tháng 10, con ngõ nhỏ dẫn vào văn phòng kiêm trạm thu gom của Tagom vẫn còn ẩm ướt sau cơn mưa.

Tôi nghe thấy tiếng lạo xạo đặc trưng của nhựa bị ép, tiếng giấy được xếp khối, xen lẫn tiếng cười nói rộn ràng của những mái đầu xanh. Họ, những tình nguyện viên trẻ, đang tất bật "giải cứu" từng túi rác. Giữa "bãi chiến trường" ngăn nắp ấy, chị Thùy Linh, đồng sáng lập dự án, mỉm cười đón tôi, tay vẫn thoăn thoắt phân loại một mớ vỏ hộp sữa. 

"Bọn tôi quen rồi. Rác ở đây không hôi, nó là tài nguyên," chị Linh nói trong cái dáng vẻ vẫn tất bật làm việc. 

Tagom ra đời từ chính những trăn trở của chị Thùy Linh - người sáng lập dự án và cũng là người từng có nhiều năm gắn bó với các tổ chức bảo vệ môi trường. Qua từng chiến dịch, chị nhận ra một “khoảng trống” mà phần lớn các dự án khác đều bỏ ngỏ. Các dự án chủ yếu tập trung vào truyền thông, nâng cao nhận thức, mà thiếu đi một nơi tiếp nhận thu gom rác thải và hướng dẫn người dân phân loại rác hàng ngày, thường xuyên. 

Những lo lắng của chị Linh càng trở nên cấp thiết khi Hà Nội đang chịu sức ép ngày càng lớn về rác thải sinh hoạt.

Chính suy nghĩ ấy đã thôi thúc chị cùng vài người bạn bắt tay xây dựng Tagom,  một mạng lưới thu gom và phân loại rác thải cộng đồng, nơi ý thức xanh được biến thành hành động thật.

Nhớ lại những ngày đầu tháng 6/2022, khi Tagom vừa chập chững ra đời, chị Thùy Linh vẫn không giấu được chút bồi hồi. “Lúc đó, Tagom chỉ có tôi và anh Đức Chung cùng một vài người bạn nữa thu gom được vài chục ký rác mỗi tuần. Các nhà máy tái chế đều từ chối vì số lượng quá nhỏ,” chị kể, ánh mắt vẫn lấp lánh niềm tin. “Có những khi rác chất đầy văn phòng nhỏ, chúng tôi phải tự tay phân loại đến tận khuya, vừa làm vừa lo không biết có tìm được đầu ra hay không.”

Khi bắt tay vào thực hiện dự án, không phải ai cũng tin vào con đường mà chị Thùy Linh chọn. Gia đình lo lắng, bạn bè khuyên can bởi đó là dự án phi lợi nhuận, đòi hỏi nhiều công sức mà kết quả lại chưa thể nhìn thấy ngay. “Khi ấy, gần như không ai tin việc phân loại rác có thể tạo thay đổi cho môi trường. Mọi người nghĩ đó chỉ là việc nhỏ, không đi đến đâu,” chị Linh nhớ lại. 

Nhưng giữa những hoài nghi, đôi mắt chị vẫn ánh lên niềm tin vững vàng rằng thay đổi lớn bắt đầu từ những việc nhỏ, nếu có đủ sự kiên trì. Dần dần, khi Tagom chứng minh được giá trị thông qua những hoạt động thiết thực, gia đình chị bắt đầu thấu hiểu và ủng hộ hơn.

Thời gian đầu, khi Tagom vừa mới thành lập, chị Thùy Linh và các cộng sự gặp không ít khó khăn. Một trong những trở ngại lớn nhất là việc làm việc với các nhà máy tái chế. “Thông thường, các nhà máy chỉ tiếp nhận rác với số lượng lớn, trong khi giai đoạn đầu Tagom chưa có kho chứa và sản lượng thu gom còn hạn chế,” chị Linh chia sẻ. 

Tuy nhiên, sau khi chị Linh bày tỏ rõ mong muốn và định hướng phát triển của Tagom, dự án đã dần nhận được sự đồng hành và hỗ trợ từ một số nhà máy tái chế. Nhờ đó, Tagom có thêm điều kiện để kết nối, vận chuyển rác đến các trạm trung chuyển và đảm bảo quá trình xử lý được thực hiện đúng quy trình.

Bên cạnh việc tìm kiếm và hợp tác với các nhà máy xử lý rác thải, Tagom cũng đẩy mạnh công tác truyền thông. Thời gian đầu, vì còn mới mẻ nên cái tên Tagom vẫn khá xa lạ với nhiều người. "Nhóm đã chủ động liên kết với các câu lạc bộ môi trường ở các trường đại học. Nhờ vậy mà dự án thu gom rác thải của Tagom được biết đến nhiều hơn, và ngày càng có thêm nhiều người quan tâm, đồng hành” chị Linh nói.

Hiện nay, Tagom duy trì hoạt động thu gom rác hằng ngày và hướng dẫn người dân phân loại rác trực tiếp ngay tại trạm. Vào mỗi cuối tuần, nhóm tổ chức chương trình “Gom rác đong đầy”, khuyến khích mọi người mang rác tái chế đến đổi lấy các sản phẩm refill như dung dịch tẩy rửa thiên nhiên, vừa góp phần giảm thiểu rác thải, vừa lan tỏa lối sống xanh – sạch.

Không chỉ dừng lại ở hoạt động thu gom, Tagom còn triển khai nhiều dự án xã hội đầy ý nghĩa. Một trong số các dự án mà Tagom đang triển khai là “Gom vỏ giấy sữa trao em” – biến vỏ hộp sữa và giấy bị bỏ đi thành những hộp sữa mới, gửi đến những em nhỏ vùng cao còn nhiều thiếu thốn. Những vỏ hộp sữa và sách vở cũ được thu gom, đưa về nhà máy tái chế và quy đổi thành những hộp sữa mới gửi tặng trẻ em vùng cao, vừa góp phần giảm thiểu rác thải, vừa mang lại niềm vui cho các em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn.

Trải qua ba năm hoạt động, Tagom đã dần khẳng định được dấu ấn của mình qua nhiều chương trình thiết thực. Năm 2023, nhóm tổ chức ngày hội "Tái chế rác thải - kiến tạo tương lai" tại sáu siêu thị AEON ở Hà Nội, TP.HCM và Bình Dương. Chia sẻ về sự kiện này, chị Thùy Linh cho biết: "Đây là một trong những cột mốc đáng nhớ nhất của Tagom, bởi toàn bộ chương trình do chúng tôi tự triển khai, đồng thời huy động hơn 200 tình nguyện viên trên khắp cả nước cùng tham gia".

Tại các điểm tổ chức, người dân sẽ được hướng dẫn cách phân loại, xử lý rác và tham gia chương trình “đổi rác nhận quà” với những phần quà thân thiện môi trường như túi vải, bình nước, cây xanh hay sổ tay tái chế. Sau 12 ngày diễn ra, chương trình đã thu về gần 2 tấn rác thải nguy hại, góp phần tích cực vào công tác bảo vệ môi trường đô thị và nâng cao nhận thức cộng đồng về phân loại rác tại nguồn.

Sau nhiều nỗ lực bền bỉ từ một “trạm nhỏ” khiêm tốn ban đầu, Tagom đã phát triển thành mạng lưới phân loại ở khắp Hà Nội. Dự án hiện vận hành 5 điểm thu gom rác cộng đồng cùng 3 kho tập kết với tổng diện tích hơn 1.200m², một bước tiến quan trọng trên hành trình hướng tới xử lý rác thải bài bản và có hệ thống.

Không chỉ mở rộng về quy mô, Tagom còn xây dựng mạng lưới hợp tác với hơn 20 tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước. Những nỗ lực không ngừng nghỉ ấy đã mang lại cho dự án nhiều chứng nhận uy tín và giải thưởng danh giá như một sự ghi nhận xứng đáng cho hành trình bền bỉ “giải cứu” rác thải, góp phần kiến tạo một đô thị xanh – sạch – đẹp.

Chị Thuỳ Linh, với niềm tin vững chắc, kỳ vọng mỗi cá nhân sẽ là một chuỗi mắt xích quan trọng trong chuỗi hành động bảo vệ môi trường, bắt đầu từ chính những việc làm nhỏ. Khi đó, hành trình phủ xanh môi trường sống sẽ không còn là câu chuyện của Tagom hay bất ký cá nhân, tổ chức nào. Sống xanh, sẽ trở thành ý thức chung, mang tính bền vững và lan tỏa mạnh mẽ, kiến tạo một tương lai xanh bền vững cho mai sau.