Hành trình cứu thủ đô bằng 1.300 cây xanh của cô gái trẻ

2018-11-27 01:36:14

(Sóng Trẻ) - Cô gái nhỏ nhắn với mái tóc dài tém gọn, mũ lưỡi trai không che đủ mặt, mồ hôi lăn thẳng xuống đất liên hồi. Tay chân lấm bùn cỏ, Minh Ngọc đang xúc từng xẻng đất phủ rễ cây sấu non chưa ra cành. Đây là đã buổi trồng cây thứ 15 của Minh Ngọc cùng các tình nguyện viên của Xanh Hà Nội, tình nguyện trồng cây với hy vọng phủ xanh thành phố Hà Nội.

Đầu năm 2017, một ý tưởng nảy lên khi Bùi Thị Minh Ngọc và những người bạn của cô xem một video về công cuộc 12 giờ trồng 66 triệu cây tại Ấn Độ. Lúc ấy, thành phố Hà Nội vừa ra quyết định đốn hạ 1.300 cây xanh trên tuyến Phạm Văn Đồng để phục vụ xây đường. Nhóm bạn trẻ thôi thúc nhau cần bắt tay vào hành động cụ thể để trồng lại màu xanh của Hà Nội. Và họ nhận ra họ hoàn toàn có thể học tập Ấn Độ - phủ mầm xanh xung quanh thành phố.

Mày mò tìm hạt giống ươm mầm

Từ ý tưởng đến hành động không hề xa, bởi vì các bạn trẻ như Minh Ngọc đã nghĩ là làm. Hai tuần sau buổi họp nhóm đầu tiên, Xanh Hà Nội đã xin được địa điểm là một trường mầm non ở Linh Đàm để thực hiện trồng cây. Minh Ngọc tự tin: “Việc theo đuổi ý tưởng không khó, cái khó là thực hiện hóa ý tưởng đó”.

Những thành viên của Xanh Hà Nội không phải là kỹ sư nông nghiệp, chẳng có kiến thức về chuyên môn. Mấy lần đào đất trồng cây chỉ thấy toàn xi măng, vật liệu xây dựng, cây không thể nào sống được. Cả nhóm cùng nhau tự trau dồi, học hỏi từ thông tin trên mạng, lên các nhóm cộng đồng như Hội nông dân để tìm tòi, nghiên cứu sách vở và hỏi cả những người bán cây.

Xanh Hà Nội tự tìm tòi, học hỏi kiến thức trồng cây từ sách vở và những người có kinh nghiệm

Thế nhưng, biết trồng cây rồi lại vẫn chưa trồng được cây vì không tìm ra địa điểm trồng. Ở Hà Nội, đa số các không gian công cộng đều nằm trong quy hoạch tổng thể của thành phố, mật độ dân cư đông đúc, việc trồng cây xanh chưa được ưu tiên. Đồng thời khi liên hệ được với các cơ quan, tổ chức, trường học, đa số đều đặt ra những yêu cầu đặc biệt về giống cây (ban trắng, dây leo), kích cỡ cây (cao 4-5m, đường kính 20cm), thiết kế 3D… Một tổ chức trẻ như Xanh Hà Nội lúc ấy chưa thể nào đáp ứng hết được, đành phải tạm dừng hoạt động trồng cây trong một giai đoạn dài.

Ba mươi chiếc xẻng nên 1.300 cây xanh

“Với tình yêu với cây cối, mình có niềm tin rằng hoạt động của mình sẽ có hiệu quả về lâu dài” – Minh Ngọc giọng tràn đầy lạc quan khi kể về những thời gian đầu gặp nhiều khó khăn. Xanh Hà Nội đã nỗ lực thử nghiệm nhiều kích cỡ cây, giống cây phù hợp với nhu cầu của địa phương, chuẩn hóa quy trình để đảm bảo tỷ lệ cây sống cao nhất có thể.

Từ cây sấu giống, chỉ cao 1-2m, Xanh Hà Nội đã thử nghiệm cây sấu lớn hơn (đường kính thân 3-5 cm, cao 2-3m) và cây sấu trưởng thành (đường kính thân 10cm, cao 3.5-4 m). Loại cây cũng được đa dạng hóa, nài sấu, xoài là 2 cây chủ đạo, Xanh Hà Nội đang trồng thêm mít, dừa, phượng và muồng hoàng yến – đều là những loại cây cho bóng mát, phù hợp với thời tiết Hà Nội và dễ chăm sóc. Cho đến nay, Xanh Hà Nội đã tự tin hơn rất nhiều về kỹ thuật trồng cây và tổ chức sự kiện trồng cây.

Xanh Hà Nội nỗ lực thử nghiệm nhiều loại cây để đảm bảo tỷ lệ cây sống cao nhất

Quy trình trồng cây của Xanh Hà Nội được chuyên nghiệp hóa để mang lại số lượng cây phủ xanh lớn hơn. Hai khâu quan trọng nhất trong quy trình là tìm, liên hệ địa điểm và khảo sát địa điểm. Địa điểm chọn trồng cây không chỉ cần có sự đồng thuận của cộng đồng và chính quyền mà còn phải đảm bảo đủ tiêu chuẩn. Khảo sát địa điểm chính là để kiểm định về loại đất để có phương án thêm đất, thay đất, bón phân cho phù hợp. Từ thời điểm liên hệ được địa điểm đến lúc tổ chức sự kiện chỉ kéo dài gọn gàng trong vài ngày đến 1 tuần.

Quy trình trồng cây Xanh Hà Nội đang thực hiện

Chỉ với vỏn vẹn 30 chiếc xẻng, hơn 200 tình nguyện viên của Xanh Hà Nội đang vun xớn lên những hàng cây xanh mát. Suốt một năm hoạt động, 15 buổi trồng cây tình nguyện được tổ chức, số lượng cây bén rễ đạt mốc 1.300 cây – đúng bằng số lượng cây thành phố Hà Nội phải chặt hạ năm 2017. Giống như một phép cân bằng của tự nhiên, những bạn trẻ Xanh Hà Nội đang thực hiện sứ mệnh mang tương lai xanh về với thủ đô. Càng về sau, Xanh Hà Nội càng nhận được nhiều sự ủng hộ và tài trợ từ cá nhân, tổ chức và cộng đồng. Tháng 12/2017, Xanh Hà Nội nhận được quỹ nhỏ của Đại sứ quán Mỹ trong chương trình YSEALI Younified. Tháng 7/2018, Xanh Hà Nội tiếp tục nhận được sự bảo trợ về tổ chức từ Trung tâm sống và học tập vì cộng đồng Live&Learn.

Tổ chim non nuôi dưỡng sự sống

Minh Ngọc kể lại, có 1 lần cô quay lại trường THCS Đại Áng thăm cây, nhìn thấy trên cành một cây sấu nhỏ có một cái tổ chim. Chim non đã rời tổ chỉ còn lại chiếc tổ rơm tròn trịa. Thật kỳ lạ là chiếc tổ chim non lại khiến cho Minh Ngọc xúc động khi nhắc đến. Đới với cô, mỗi cái cây trồng lên đều là một niềm vui khi cây phát triển và là một sự trăn trở khi cây chết đi. Còn chiếc tổ chim non trên cành sấu này lại đặc biệt hơn, bởi nó khiến cho Minh Ngọc cảm nhận rõ hơn hết ý nghĩa giao hòa của cây cối trong tự nhiên. Cây không chỉ mang lại lợi ích về bóng mát, về không khí mà còn là ngôi nhà nuôi dưỡng cho nhiều loài sinh vật khác trên Trái đất.

Tổ chim non trong câu chuyện tại trường THCS Đại Áng

Cây xanh cũng là chiếc tổ nuôi dưỡng tâm hồn yêu thiên nhiên cho con người. Và Xanh Hà Nội chính là những bạn trẻ được nuôi dưỡng từ tình yêu đó và hành động với mong muốn mang lại thông điệp: Mỗi người đều có thể tự yêu cây, tự trồng cây bóng mát, tự nhận lấy trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ môi trường.

“Mình hy vọng mỗi dịp trồng cây sẽ dần trở thành hoạt động thư giãn mỗi cuối tuần cho người dân thủ đô. Mong muốn lớn của mình là có thể cùng Xanh Hà Nội vác cuốc xẻng đi trồng cây mỗi cuối tuần, được đổ mồ hôi và được lấm lem bùn đất vì cây cối.” – Minh Ngọc cười rất tươi mỗi lần cô nhắc đến công việc của mình. Phải chăng, càng ở gần với thiên nhiên con người càng nhân ái và thuần khiết hơn.

Với tình trạng môi trường báo động hiện nay ở Hà Nội, trồng cây là một trong những giải pháp hiệu quả, bền vững và có tác động trực tiếp nhất đối với môi trường, đặc biệt là khi từng cá nhân có thể tự thực hiện. Khi đạt đến một quy mô lớn hơn, Xanh Hà Nội kỳ vọng có thể chạm đến sâu sắc cộng đồng và tạo ra nhiều sự thay đổi tích cực hơn. Người ta không chỉ trồng cây chỉ để mang lại lợi ích cho bản thân như cho bóng mát, giảm nhiệt độ trong không khí, cản bụi nữa. Sẽ đến một lúc con người trồng cây là vì tình yêu cây cối và sự giao hòa với thiên nhiên.

Đoàn Trần Bảo Vân