MC Trần Ngọc: Từ người dẫn chương trình đến người truyền cảm hứng

(Sóng trẻ) - Sáng 17/11, Trang tin điện tử Sóng trẻ đã tổ chức thành công chương trình giao lưu trực tuyến “Từ người dẫn chương trình đến người truyền cảm hứng” với sự góp mặt của khách mời đặc biệt - MC/BTV Trần Ngọc.

Trong bối cảnh truyền thông số phát triển mạnh mẽ, hình ảnh người dẫn chương trình không còn bó hẹp trong khuôn hình trường quay mà mở rộng sang các nền tảng mạng xã hội - nơi mỗi sản phẩm sáng tạo đều có thể chạm tới hàng triệu khán giả. Một MC ngày nay vừa là người cầm mic, vừa là nhà sáng tạo nội dung, mang trong mình khả năng kết nối cảm xúc, dẫn dắt câu chuyện và lan tỏa những giá trị tích cực.

Với những bạn trẻ đang theo đuổi nghề dẫn, đặc biệt là những người mới bắt đầu, việc được trang bị kỹ năng một cách bài bản “hiểu đúng, làm đúng” là nền tảng để tự tin bước lên sân khấu, đồng thời định hình phong cách cá nhân trong môi trường số đầy cạnh tranh.

Với sự tham gia của MC/BTV Trần Ngọc, chương trình giao lưu trực tuyến “Từ người dẫn chương trình đến người truyền cảm hứng” mở ra một không gian kết nối mới, nơi độc giả Sóng trẻ có thể lắng nghe những câu chuyện nghề đầy trải nghiệm từ khách mời. Đây cũng là dịp để sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền cùng những bạn trẻ yêu thích nghề dẫn chương trình tiếp cận thêm nhiều kinh nghiệm, kỹ năng thực tế.

Buổi tọa đàm còn có sự hiện diện của TS. Trần Thị Phương Lan - giảng viên Viện Báo chí và Truyền thông, ThS. Bùi Đức Anh Linh - giảng viên Viện Báo chí và Truyền thông cùng đông đảo sinh viên tại hội trường. Chương trình đồng thời nhận được sự quan tâm lớn từ độc giả theo dõi trên Trang tin điện tử Sóng Trẻ và qua livestream trên Fanpage Sóng trẻ.

Hành trình đến với nghề

Từ một cậu sinh viên năm nhất của của khoa Vật lý hạt nhân - Đại học Khoa học tự nhiên, cơ duyên nào đã đưa anh trở thành người nắm giữ bí mật tại chương trình “Ô cửa bí mật”?

Trường quay đầu tiên tôi được tiếp xúc là trường quay chương trình “Hãy chọn giá đúng”. Thời sinh viên, tôi đi làm thêm nhiều để có kinh tế cho chính bản thân. Tôi từng làm gia sư, giao báo giấy. Một hôm, bạn bè ở trường khác rủ tôi phỏng vấn trường quay ở Đài Truyền hình Việt Nam để làm trợ lý biên tập. Tôi được nhân và sau một khoảng thời gian, được các anh chị, cô chú đi trước như MC Lại Văn Sâm tạo cơ hội để trở thành một MC. Từ đó, tôi bắt đầu làm quen với sân khấu, tập dẫn. "Ô cửa bí mật" là chương trình đầu tiên của tôi trong vai trò người dẫn chương trình. Đây là gameshow giải trí được mua bản quyền của Mỹ. Đến giờ, tôi có thể tự hào rằng bản thân là người trẻ nhất được đảm nhiệm chương trình sóng một tiếng ở Đài Truyền hình. 

Ở những chương trình đầu tiên anh đảm nhận, anh đã gặp những khó khăn gì?

Tôi chưa bao giờ thấy đi làm là dễ, làm báo chí lại càng khó hơn. Nghề báo yêu cầu sự linh hoạt, thay đổi. Người dẫn chương trình là một phần trong công tác báo chí truyền thông. Cái khó là phải có sự linh hoạt nhất định, theo tôi, điều đó cũng khiến nhiều người trong nghề hoặc các bạn trẻ có thể cảm thấy nản, tự hỏi rằng không biết bản thân làm như vậy đã đủ sáng tạo, đủ đáp ứng các yếu tố liên quan nghề nghiệp chưa.

Thời điểm đó, khó khăn với tôi là “ít chữ”, là sinh viên năm nhất, tôi chưa có nhiều kinh nghiệm sống, tích lũy xã hội. Với một nghề phải phát ngôn nhiều như dẫn chương trình, yêu cầu sự nhanh trí, tôi thời đó cũng có sự hạn chế nhất định. Với nhiều bạn trẻ khi bắt đầu đứng trên sân khấu dẫn chương trình, đứng trước máy quay, đôi khi sẽ bối rối, mất tự tin, thậm chí run “lập cập” và không thể nói được gì.

Vậy làm thế nào khi đối diện với sự căng thẳng, run khi đứng trên sân khấu, thưa anh?

Điều đầu tiên cần ghi nhớ là: hãy nhận diện sự run của mình. Cảm giác run rẩy chỉ là một hiện trạng tại thời điểm đó. Muốn xử lý bất cứ hiện trạng nào, ta phải hiểu lý do tạo ra nó. Ngay cả bản thân tôi, sau 15 năm làm nghề, vẫn có những lúc run khi lên sân khấu. Không phải làm lâu rồi là hết run, chỉ là mỗi lần run đều do một lý do khác nhau.

Khi còn trẻ, tôi run vì lo mình không đủ linh hoạt, không có đủ vốn từ để dẫn dắt tốt. Có những thời điểm sau hơn mười năm đi làm, tôi lại lo không đủ sức khỏe để hoàn thành công việc, hoặc đơn giản là băn khoăn xem hôm đó thời tiết có mưa hay không. Mỗi ngày đều có một nỗi lo mới, và những lý do ấy sẽ không bao giờ biến mất hoàn toàn.

Vì thế, đừng nghĩ rằng bạn có thể loại bỏ 100% sự hồi hộp hay sợ hãi khỏi công việc. Chúng sẽ luôn song hành với bạn. Điều quan trọng là mỗi lần đối diện, hãy tìm xem điều gì khiến bạn bất an để tạo sự yên tâm cho chính mình và cho cả êkíp.

Nếu phải đưa ra một lời khuyên cụ thể cho các bạn muốn tự tin hơn khi dẫn chương trình hay làm báo chí, đặc biệt là các bạn sinh viên ở Học viện Báo chí và Tuyên truyền, tôi chỉ có một điều: hãy chuẩn bị thật kỹ. Đừng chỉ nhìn vào vẻ hào nhoáng của nghề truyền hình. Những công đoạn chuẩn bị dù đôi khi nhàm chán những là nền tảng giúp bạn vững vàng khi bước lên sân khấu hay đứng trước máy quay.

Ngoài ra, hãy trau dồi vốn từ và vốn kiến thức xã hội. Chính kiến thức xã hội mang đến cho bạn sự linh hoạt, sự sinh động trong câu chữ, cách mô tả hay diễn đạt đều bắt nguồn từ đó. Nếu kiến thức xã hội còn non, lời bạn nói sẽ rất khô. Một người dẫn chương trình khô khan, thiếu cảm xúc thì khán giả sẽ không muốn xem, dù bạn nói hoàn toàn đúng. Cách mô tả quá khô cũng không phù hợp với các sản phẩm truyền thông, truyền hình hay giải trí. Vậy tăng vốn từ bằng cách nào? Hãy làm bằng trải nghiệm, đọc, xem, trò chuyện, giao tiếp vớ mọi người xung quanh. 

Kỷ niệm nào trong quá trình làm nghề anh nhớ nhất?

Đó là khi tôi dẫn điểm cầu chương trình "Đường lên đỉnh Olympia" tại Quảng Trị. Đây là một tỉnh khó khăn hơn so với các thành phố và khu thương mại lớn, điều kiện cơ sở vật chất của trường còn thiếu thốn. Tuy nhiên, thầy cô và học sinh ở đó có sự yêu thương đón tiếp. Họ rất thân thiện, đáng yêu, hồn hậu và luôn luôn chăm sóc đoàn. Và vì là người dẫn chương trình, theo tôi cảm nhận, bà con quan tâm, săn sóc tôi nhiều hơn. 

Với vị trí là Founder/ giảng viên đào tạo giọng nói và kỹ năng MC của trung tâm đào tạo giọng nói MVP (Master of Voice Power), châm ngôn của anh trong việc giảng dạy và đào tạo MC là gì?

Tôi luôn dặn dò đội ngũ giảng viên của mình rằng: Giáo dục phải nghiêm túc, cần đặt sự nghiêm túc lên. hàng đầu, không phải chỉ vui mới học mà phải học ở bất kỳ tình huống nào và bất kỳ điều kiện nào. Có câu nói "Trăm hay không bằng tay quen", cần mài giũa bản thân, có thể hiểu kiến thức, nắm được thông tin nhưng phải có sự tập luyện không ngừng. 

Sự giao thoa giữa công việc dẫn chương trình và sáng tạo nội dung

Giữa công việc MC và công việc sáng tạo nội dung, liệu có điểm chung gì giữa hai ngành nghề này không? Với anh, cái nào sẽ khó để bắt đầu hơn?

Trở thành người dẫn chương trình khó hơn rất nhiều. Khi làm MC, tôi không bao giờ làm việc một mình, không có người dẫn chương trình nào làm việc đơn lẻ. MC là tiếng nói của cả một tập thể: bạn là “chủ nhà”, nhưng phía sau lưng bạn còn có rất nhiều “chủ nhà” khác, và bạn phải phối hợp với họ thì chương trình mới vận hành đúng.

Người dẫn chương trình phải biết cách thống nhất bản thân mình với toàn bộ êkíp: từ concept với đạo diễn đến cách làm việc cùng biên kịch về câu từ, thứ tự nội dung rồi phối hợp với quay phim về cách di chuyển, góc máy, thậm chí, trong những chương trình phức tạp, chúng tôi phải làm việc với đạo diễn ánh sáng để xem đứng ở đâu, quay mặt hướng nào, bước bao nhiêu bước để ánh sáng bám theo. Tất cả đều đòi hỏi sự phối hợp nhuần nhuyễn, và đó là điều vô cùng khó.

Trong khi đó, khi làm mảng xã hội, đôi khi bạn được phép thực hiện một công việc có mức độ phức tạp thấp hơn nhưng vẫn cho ra sản phẩm tốt. Bạn có thể làm một mình hoặc làm với một nhóm nhỏ, nên việc phối hợp thường dễ dàng hơn.

Còn với một sản phẩm chuyên nghiệp, êkíp rất đông, bạn phải phối hợp được với mọi người, đôi khi có những vị trí không cần làm việc trực tiếp với nhau, nhưng tất cả các vị trí ấy đều phải phối hợp với bạn.

Theo anh, kỹ năng quan trọng nhất đã giúp anh đến gần hơn với công chúng trên các nền tảng mạng xã hội là gì? 

Điều giúp tôi đến gần hơn với khán giả trên mạng xã hội là kinh nghiệm sống. Hiện nay, mỗi nền tảng như YouTube, TikTok, Facebook đều có những tuyến nội dung riêng, nội dung tôi muốn làm không phải là dạy dẫn chương trình mà là chia sẻ những điều những người trẻ hơn đôi khi không biết hỏi ai.

Các bạn có thể hỏi tôi bất cứ điều gì mình muốn: từ chuyện xin việc, chuyện tình cảm hay nhiều chuyện riêng tư khác. Trên mạng xã hội, tôi muốn trở thành một người dù không quen biết ngoài đời, các bạn trẻ vẫn có thể tìm đến khi không biết chia sẻ với ai hoặc không muốn lộ mặt khi hỏi những chuyện tế nhị. Hãy cứ hỏi tôi. Tôi sẽ dùng sự chân thành và tích cực của mình để trao đổi với các bạn.

Tất nhiên, không điều gì nói trên mạng cũng là thứ tôi giỏi hay đúng hoàn toàn, nhưng tôi cố gắng dùng trọn vẹn sự chân thành để trò chuyện. Và để làm được điều đó, tôi phải có đủ vốn sống, vốn giao tiếp, gặp nhiều người, lắng nghe nhiều câu chuyện để rút ra kinh nghiệm và đưa ra lời khuyên phù hợp. Followers (người theo dõi) của tôi phần lớn cũng còn rất trẻ.

Giao lưu, giải đáp thắc mắc cùng khán giả

Ngoài MC, anh còn là nhà sáng tạo nội dung, giảng viên giảng dạy kỹ năng, kinh doanh, anh phân bổ thời gian như thế nào để có thể cân bằng giữa công việc và cuộc sống? 

Tôi không phân bổ, tôi làm tất cả cùng một lúc. Với những người có khối lượng công việc như tôi, tôi không thể tự phân bổ mà phải có trợ lý đồng hành, nhắc việc. Thay vì cố gắng “cân bằng”, tôi sẽ cố gắng nâng cao trí lực và sức khỏe để hoàn thành, chinh phục hết những việc tôi muốn. Làm nhiều việc như vậy nhưng tôi không bao giờ thiếu nghiêm túc trong mọi việc. Tôi là nhà sản xuất và người dẫn chương trình ở đài truyền hình, đó là công việc chính và vẫn là công nhân viên. Tôi cũng là người đào tạo, làm kinh doanh với gia đình. Những thứ đó đều là trách nhiệm quan trọng. Điều gì thấy không quan trọng, tôi không làm ngay từ đầu. 

Và khi thành quả đến, tôi tự hào, ghi nhận sự nỗ lực của mình. Tôi không khiêm tốn nhận rằng “tôi chẳng làm gì”, bởi thời gian và công sức bỏ ra là sự thật, không nên phủ nhận. Đối với người trẻ, nếu muốn làm nhiều thứ một lúc, băn khoăn không biết chọn gì thì lời khuyên của tôi là: “Đừng ôm đồm quá nhiều khi còn trẻ”. Thời điểm này, khi chưa đủ kinh nghiệm để làm nhiều việc lớn cùng lúc, hãy làm từng việc một.

Vậy trong quá trình làm nghề, có khi nào anh cảm thấy mất “lửa nghề”? 

Thời điểm khó khăn nhất với tôi là khi dịch Covid-19 hoành hành, không có trường quay nào mở cửa, dẫn ở trường quay phải đeo khẩu trang làm mất cảm xúc. Song, thay vì nghĩ đến cảm xúc, tôi luôn nghĩ đến sự hiệu quả. công việc này cho mình những cái gì.