Hút thuốc lá thụ động gây hại tới động mạch trẻ em

2014-04-02 22:40:04

(Sóng trẻ) - Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí European Heart Journal, hút thuốc lá thụ động (hít khói thuốc từ những người hút thuốc) sẽ gây hại cho cấu trúc động mạch của trẻ nhỏ.

Độ dày thành động mạch của trẻ liên quan mật thiết với khói thuốc của cha mẹ, điều này có nghĩa những đứa trẻ này có nguy cơ đau tim và đột quỵ rất cao trong cuộc sống sau này. Các chuyên gia nghiên cứu đến từ Tasmania, Australia và Phần Lan cho biết tiếp xúc với khói thuốc từ cả cha và mẹ khi còn nhỏ sẽ làm mạch máu già đi 3,3 tuổi khi đứa trẻ đến tuổi trưởng thành.

Đây là lần đầu tiên nghiên cứu được tiến hành với những đứa trẻ từ lúc còn nhỏ cho tới khi trưởng thành để kiểm tra mối liên kết giữa việc hít phải khói thuốc từ cha mẹ và sự gia tăng độ dày trung bình màng trong động mạch. Qua đó, họ sẽ có thêm căn cứ để úng hộ việc cấm hút thuốc ở những nơi có trẻ em, như là trong ô tô chẳng hạn.

Nghiên cứu bao gồm 2401 người nằm trong đề tài nghiên cứu Nguy cơ mắc các bệnh tim mạch ở thanh niên Phần Lan (1980) và 1375 người trong đề tài nghiên cứu Những yếu tố quyết định thời thơ ấu tới sức khỏe khi trưởng thành. Nghiên cứu tiến hành trên những đứa trẻ từ 3-18 tuổi. Khi những đứa trẻ này đến tuổi trưởng thành, họ sẽ được hỏi về thói quen hút thuốc lá của bố mẹ mình và siêu âm để kiểm tra độ dày của thành động mạch. Kết quả siêu âm cho thấy những đứa trẻ có cha mẹ hút thuốc có độ dày trung bình màng trong động mạch dày hơn 0,015mm so với những đứa trẻ sống với cha mẹ không hút thuốc.

Tiến sĩ Seana Gall, thành viên nghiên cứu trong khoa nghiên cứu bệnh về tim mạch, Học viện nghiên cứu Menzies và trường Đại học Tasmania cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng hút thuốc thụ động khi còn nhỏ sẽ gây hại trực tiếp tới cấu trúc động mạch. Các bậc cha mẹ, thậm chí cả những bạn trẻ sắp làm cha mẹ nên từ bỏ thuốc lá. Điều này không chỉ tốt cho sức khỏe của chính họ mà còn bảo vệ sức khỏe con cái họ trong tương lai. Sự chênh lệch về độ dày thành động mạch vẫn chưa phải là tất cả. Điều quan trọng chính là chúng thể hiện tính ảnh hưởng độc lập của sự tiếp xúc với khói thuốc. Những đứa trẻ nhỏ hơn 20 tuổi trong nhóm có nguy cơ mắc bệnh về tim cao. Chẳng hạn, những trẻ có bố mẹ hút thuốc khi lớn lên có thể học theo thói quen xấu này và cũng sẽ hút thuốc hoặc trở nên béo phì trong khi những đứa có bố mẹ không hút thuốc thì không như vậy”.

Trẻ em có cha mẹ hút thuốc dễ có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch khi trưởng thành.

Kết quả cũng chỉ ra các yếu tố khác để giải thích cho mối liên hệ này; như là giáo dục, thói quen hút thuốc ở trẻ em, hoạt động thể chất, chỉ số trọng lượng cơ thể, uống rượu bia và các nhân tố rủi ro về bệnh tim mạch khác như huyết áp và hàm lượng cholesterol ở người trưởng thành.

Nghiên cứu này không chỉ ra ảnh hưởng gì nếu chỉ có cha hoặc mẹ hút thuốc. Giáo sư Gall giải thích: “Chúng tôi nghĩ rằng ảnh hưởng chỉ rõ ràng khi cả cha và mẹ hút thuốc bởi vì tổng lượng khói các cháu hít vào là tương đối lớn. Chúng tôi thấy rằng thói quen hút thuốc của ai đó trong gia đình khi chỉ có 1 người hút thuốc thì rất khác biệt. Ví dụ như khi hút thuốc, bố hoặc mẹ có thể đi ra nài, do đó sẽ giảm mức độ hút thuốc thụ động. Tuy nhiên, vì chúng tôi không có những số liệu cho trường hợp này nên nó vẫn chỉ là một giả thuyết”.

Tiến sĩ Gall và các đồng nghiệp của bà đã sớm chỉ ra rằng hút thuốc thụ động khi còn nhỏ làm suy giảm chức năng giãn nở của động mạch chủ ở cánh tay khiến máu lưu thông chậm. Nghiên cứu mới đã đưa thêm bằng chứng về sự nguy hiểm của việc hút thuốc thụ động ở trẻ em.

Đừng để khói thuốc ảnh hưởng tới cuộc sống của trẻ em

Người thực hiện nghiên cứu viết: “Những nghiên cứu đã cùng đưa ra ảnh hưởng trực tiếp và rộng rãi của khói thuốc trong suốt thời kì này tới cả cấu trúc và chức năng của động mạch ở người trưởng thành. Giảm tỉ lệ những người trẻ tuổi phải hút thuốc lá thụ động là ưu tiên hàng đầu trong dịch vụ chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Luật pháp có thể giảm tình trạng hút thuốc thụ động bằng các biện pháp cấm hút thuốc là ở nơi công cộng nhằm giảm các ca nằm viện vì bệnh tim mạch và hô hấp. Lệnh cấm hút thuốc ở nhà mang lại lợi ích cho nhiều người trẻ tuổi. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tình trạng hút thuốc thụ động ở nhà đang giảm dần khi các số liệu từ chính phủ Mỹ cho thấy những lệnh cấm như vậy tăng từ 50% vào giữa những năm 1990 lên 85% vào năm 2006-2007. Tuy nhiên tỉ lệ giảm vẫn chỉ xảy ra trong nhóm kinh tế xã hội phát triển. Sự bất bình đẳng trong hút thuốc thụ động vẫn còn. Cấm hút thuốc trong ô tô khi có trẻ ngồi là bắt buộc, cũng như ở các môi trường có khả năng tiếp xúc cao với khói thuốc khác. Những luật này đã có ở Australia, Canada và Mỹ. Kết quả của chúng tôi hỗ trợ tất cả các biện pháp bảo vệ thanh niên khỏi tình trạng hút thuốc thụ động”.

Trong bài xã luận đính kèm, Giáo sư David Celermajer, Scandrett của khoa Tim trường Đại học Sydney và giảng viên khoa Lâm sàng - Tiến sĩ Edmund Lau kêu gọi các thành viên cơ quan lập pháp trên toàn thế giới phải làm nhiều hơn nữa để bảo vệ trẻ em khỏi những tác hại của khói thuốc lá. Họ cho biết: “Còn rất nhiều việc cần phải làm để kiểm soát nạn dịch thuốc lá và điều đó phụ thuộc vào các nhà lập pháp, các nhà khoa học, người ủng hộ… để chấm dứt nạn dịch này vào thể kỉ 21. Hiện nay, đây là một trong những ưu tiên hàng đầu trong dịch vụ chăm sóc sức khỏe của chúng tôi”.

European Society of Cardiology

Dịch: Trịnh Dung

ĐH Bách Khoa Hà Nội