“The Reader”, từ hiện tại để nhìn về quá khứ

2013-02-17 23:29:33

(Sóng trẻ) - “Từ trang sách lên màn ảnh” là chủ đề chính của buổi giao lưu giữa Nhà phê bình văn học Hoài Nam (ĐTHVN) và Nhà Biên kịch Đoàn Minh Tuấn (Tạp chí Thế giới Điện Ảnh) với khán giả yêu điện ảnh diễn ra vào chiều 16/4 tại số 22A, Hai Bà Trưng, Hà Nội.

Buổi tọa đàm xoay quanh Bộ phim “The Reader” (Người đọc). Trong đó, câu chuyện chính là mối tình dị biệt giữa hai nhân vật chính Hanna Schmitz và Michael Berg, với cung bậc say đắm, lãng mạn. Nhưng càng về cuối, bộ phim đẩy cao các tình huống đặt câu hỏi, tra vấn lịch sử và đạo đức, mà đa số chúng đều vượt qua sức chịu đựng của cá nhân riêng biệt nào.

Chia các lớp thời gian, xử lí các khuôn hình rất chuẩn mực, vẻ đẹp hình ảnh có thể làm mờ những cảm nhận về tội ác, phim “Người đọc” dường như chú trọng nhiều hơn đến cảm hứng nhân văn và sự trải nghiệm của các thế hệ mà cuốn sách đặt ra. Sự nhập vai tuyệt vời của Kate Winslet (vai Hanna) - đoạt giải Oscar nữ diễn viên chính xuất sắc nhất, cũng là yếu tố thu hút khán giả. Khi xem phim, khán giả thêm một lần nữa thấy cần phải đọc lại cuốn sách như một lời mời gọi khó cưỡng, để thêm phần khẳng định đó là nghệ thuật bậc cao đích thực.

Còn về cuốn tiểu thuyết “The Reader” được lấy bối cảnh thời Đức quốc xã, một chế độ hãi hùng bậc nhất đã lập ra hệ thống trại tập trung. Có lẽ đó là vết chàm đối với nhiều thế hệ người Đức, kể cả khi họ không phải là chứng nhân hay đương sự can dự vào giai đoạn lịch sử đen tối đó.

Bernhard Schlink - tác giả tiểu tiểu thuyết Người đọc (The Reader, 1995), đã trở lại với vết thương quá khứ, không chỉ bằng kí ức được thả lỏng nên thật khó che giấu trong giọng điệu tự thuật xúc động, mà còn bằng quan điểm và tâm tính của người luật sư, nghề nghiệp ông đương làm. Vì vậy, thật dễ dàng nhận ra ánh nhìn phán xét, minh giải tội lỗi và các cảm giác đi liền cùng nó, là sự hổ thẹn, dằn vặt, đau đớn… Người đọc cho thấy không có nhiều cơ hội để chạy trốn quá khứ nhưng ít nhất, người trong cuộc đã kể lại nó, để hiện tại dù bi ai hay hạnh phúc, thì vẫn chứa đựng một sự giải thoát hữu ích.

Đánh giá về cuốn tiểu thuyết “Người Đọc”, cả nhà phê bình văn học Hoài Nam và Nhà biên kịch Đoàn Minh Tuấn đều cho rằng, bộ phim thành công chính bởi một lối thể hiện dung dị, nhân vật là những số phận đặc biệt. Dường như câu chuyện không còn theo ý nghĩ chủ quan của tác giả mà đã diễn tiến theo định tính của thời gian. Nhưng, chính với những con người thuộc về quá khứ tội lỗi, bi ai, tàn bạo phong trần, tác giả đã đi thể hiện một cái nhìn mới bằng lăng kính điện ảnh. Không phải nỗi ám ảnh kiểu châu Âu, không phải đơn giản là câu chuyện tình lãng mạn, mà “The Reader” còn cho thấy hình ảnh một đất nước Đức, tuy có những tội lỗi song vẫn ánh lên cái nhìn lạc quan, tin tưởng với thái độ văn hóa của những người có văn hóa về qua khứ của mình.

Viết Phúc

Báo in K.29A1