Khát vọng phá vỡ định kiến về người điếc của chàng CEO trẻ

Ngô Quốc Hào là người sáng lập và điều hành (CEO) của Flow-ee, một quán cà phê được phục vụ hoàn toàn bởi những người điếc nằm trên phố Thể Giao, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Dự án khởi nghiệp của anh đã hỗ trợ người điếc vượt qua giới hạn để hòa nhập cộng đồng và sống cuộc đời mà họ mơ ước.

Mô hình khởi nghiệp sáng tạo

Phóng viên: Trong cộng đồng người khuyết tật có khá nhiều nhóm đối tượng, lý do gì khiến anh và cộng sự mở một quán cà phê được phục vụ bởi những người điếc?

CEO Ngô Quốc Hào: Quán cà phê Flowee được ra mắt vào tháng 8 năm 2023, tại đây chúng tôi tập trung 100% các bạn nhân viên là người điếc. Chúng tôi nghiên cứu, nhóm người điếc là một trong những nhóm người dễ tổn thương và yếu thế nhất trong cộng đồng người khuyết tật. Người điếc hoàn toàn mất khả năng nghe, chỉ phát ra âm thanh chứ không nói được. Vì vậy họ cũng không hiểu được mọi người đang nói gì để phản ứng lại. 

Flowee được hình thành với mong muốn tạo nên một bệ phóng để những người điếc hòa nhập và có thêm cơ hội trong cuộc sống. Đây là nơi các bạn vừa có công ăn việc làm, vừa thể hiện sự sáng tạo trong công việc của mình. Ở quán, có một vài đồ uống do chính các bạn điếc lên ý tưởng và tạo ra.

Còn một lý do nữa là mơ ước khởi nghiệp của những người thành lập quán. Chúng tôi đều có công việc chính ổn định, nhưng luôn mong muốn làm một điều gì đó vượt qua giới hạn của mình và đem lại ích cho cộng động. Một dự án khởi nghiệp mà giúp đỡ được cho người yếu thế sẽ có khá nhiều thử thách, đòi hỏi sự dũng cảm từ chính chúng tôi.

Phóng viên: Quán có tên là Flowee và nhân viên quán được gọi là Flower. Anh có thể chia sẻ về ý nghĩa của những cái tên này?

CEO Ngô Quốc Hào: Tên gọi "Flowee" của quán chứa đựng có nhiều ý nghĩa. Trong tiếng Anh, “flow" nghĩa là dòng chảy, tượng trưng cho cuộc sống với những thăng trầm. Đây là tinh thần chủ đạo của quán, tái hiện lại hành trình đầy thử thách nhưng cũng không kém phần kỳ diệu của người điếc và người khuyết tật. Thiết kế của quán với những đường nét uốn lượn mềm mại cũng thể hiện tinh thần này. Không gian quán kết hợp giữa sắc xám trầm lắng, tượng trưng cho những khó khăn mà các bạn từng trải qua, và sắc vàng tươi sáng, đại diện cho niềm vui và sự sáng tạo tràn đầy. Chúng tôi muốn Flow-ee trở thành một dòng chảy mang theo những ước mơ và khát vọng của các bạn khuyết tật. 

Còn “flower” nghĩa là bông hoa. Tại đây, các bạn nhân viên là những bông hoa rực rỡ, mỗi người một vẻ, mỗi người một tài năng. Chúng tôi tạo điều kiện để mỗi bông hoa được tỏa sáng và khoe sắc. Flowee không chỉ là một quán cà phê, mà còn là một không gian sáng tạo, nơi mà mọi người đều được tôn trọng và bình đẳng, thể hiện màu sắc riêng của mình.

Phóng viên: Với những hạn chế của người điếc, làm cách nào để anh tuyển chọn và chỉ việc cho nhân viên của mình?

CEO Ngô Quốc Hào: Tôi nghĩ rằng việc tìm kiếm nhân viên cho quán là một cái duyên. Chúng tôi chỉ phỏng vấn một số ít ứng viên, nhưng mỗi người đều mang đến một nguồn năng lượng đặc biệt vì mỗi bạn ở đây đều có những hoàn cảnh khác nhau. Chúng tôi cũng tìm kiếm ở các bạn nhân viên của mình một sự dũng cảm. Chính người đó phải mong muốn hòa nhập cộng đồng, dũng cảm thoát khỏi giới hạn của bản thân và tin vào khả năng của mình. Sự dũng cảm nhỏ bé của đội ngũ quản lý và các bạn nhân viên đã kết nối chúng tôi lại với nhau, tạo nên một đội ngũ đoàn kết và đầy nhiệt huyết. Chính tinh thần này đã góp phần tạo nên Flowee ngày hôm nay. 

Để truyền đạt hiệu quả những giá trị của Flowee đến các bạn nhân viên, ban đầu chúng tôi đã sử dụng dịch vụ phiên dịch. Tuy nhiên, chúng tôi nghĩ rằng: Mình là đội ngũ quản lý, tại sao không học ngôn ngữ của các bạn nhân viên đặc biệt của mình để hiểu họ hơn và gắn kết hơn? Chính vì vậy, đội ngũ quản lý đã quyết định học ngôn ngữ ký hiệu. Quá trình học này cũng khá thử thách, nhưng kết quả cũng rất tốt. Chúng tôi có thêm trang bị một kỹ năng mới và như được mở ra một thế giới hoàn toàn khác. Chúng tôi học được rằng, ngôn ngữ ký hiệu không chỉ là một phương tiện giao tiếp mà còn là một nghệ thuật thể hiện cảm xúc và suy nghĩ. Qua việc học ngôn ngữ ký hiệu, chúng tôi đã hiểu sâu sắc hơn về văn hóa của người điếc và trân trọng những giá trị mà họ mang lại.

Thời gian đầu, tôi nghĩ rằng các bạn điếc sẽ bức bí và không bộc lộ hết tiềm năng của mình, nhưng sau khi được đào tạo, các bạn đã tương tác với khách hàng rất tự nhiên. Các "Flower" đã cho tôi và các khách hàng thấy họ không bé nhỏ, đáng thương mà ngược lại, họ rất năng động, trẻ trung, mang lại cho nhiều người năng lượng tích cực mỗi khi tới quán.

Phóng viên: Gần đây, quán được biết tới nhiều hơn và lượng khách ra vào cũng đông hơn. Điều này đồng nghĩa với việc là các bạn nhân viên phải làm việc năng suất hơn. Liệu họ có cảm thấy quá tải?

CEO Ngô Quốc Hào: Đây cũng là điều mà chúng tôi có nghĩ đến và trăn trở. Rất may mắn là Flow-ee được mọi người ủng hộ nhiệt tình. Những ngày cuối tuần, quán cà phê thường đông hơn và các bạn nhân viên cũng tất bật pha chế, phục vụ khách. Các bạn phải tranh thủ thời gian để ăn uống nghỉ ngơi. Chúng tôi đã điều chỉnh lịch làm việc, thay ca để các bạn  có những khoảng thời gian nghỉ ngơi. Tôi cũng mong muốn các bạn vừa có thể làm việc hiệu quả, vừa có thời gian để làm những công việc cá nhân của các bạn.

Ngoài những giờ làm việc tại quán, chúng tôi cũng tạo ra nhiều cơ hội để các bạn nhân viên được trải nghiệm những môi trường làm việc mới. Ví dụ, chúng tôi đã đưa một bạn nhân viên tham gia sự kiện Ngày kỷ niệm Liên hợp quốc. Đây là một cơ hội để bạn ấy được giao tiếp với nhiều người, học hỏi thêm nhiều điều mới và tự tin hơn trong giao tiếp.

Chúng tôi luôn đặt sức khỏe và hạnh phúc của các bạn nhân viên lên hàng đầu. Bởi vì chúng tôi tin rằng, khi nhân viên cảm thấy vui vẻ và thoải mái, họ sẽ làm việc hiệu quả hơn và mang lại những trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng. Chúng tôi mong muốn xây dựng một môi trường làm việc nơi mà mọi người đều được tôn trọng và có cơ hội phát triển bản thân.

Dũng cảm cùng người điếc hòa nhập

Phóng viên: Trong quá trình làm việc, các bạn Flowers có những buồn phiền gì khi phục vụ khách hàng?

CEO Ngô Quốc Hào: Tôi luôn cố gắng quan sát những thay đổi nhỏ nhất trong ánh mắt, nét mặt của các bạn để kịp thời nhận ra khi các bạn đang gặp khó khăn. Có những lúc, chỉ cần một cái nhìn cũng khiến tôi phải đặt câu hỏi xem bạn đang cảm thấy như thế nào. Tôi muốn tạo ra một môi trường làm việc nơi mà mọi người luôn cảm thấy được lắng nghe và thấu hiểu.

Dù vậy, tôi cũng hiểu rằng, việc phụ thuộc hoàn toàn vào người quản lý không phải là điều tốt. Vì vậy, tôi luôn khuyến khích các bạn chủ động giải quyết vấn đề. Số điện thoại của tôi vẫn luôn ở trên bàn thu ngân, có điều gì khiến các bạn khó xử hay khách hàng phản hồi, họ đều có thể gọi cho tôi.

Bên cạnh đó, tôi cũng tổ chức các buổi đào tạo kỹ năng mềm để trang bị cho các bạn những kiến thức và kỹ năng cần thiết để tự tin đối mặt với mọi tình huống. Tôi tin rằng, việc trang bị cho các bạn những kỹ năng như giải quyết vấn đề, làm việc nhóm, và lãnh đạo sẽ giúp các bạn tự tin hơn trong công việc và cuộc sống. Tôi muốn các bạn nhân viên không chỉ là những người làm công ăn lương mà còn là những người bạn đồng hành, cùng nhau phát triển và có mục đích riêng trong cuộc sống.

Phóng viên: Qua tất cả những gì mà Flowee thể hiện, anh muốn truyền tải thông điệp gì cộng đồng?

CEO Ngô Quốc Hào: Flow-ee là nơi giao thoa của nhiều cộng đồng khác nhau: người điếc, người bình thường và những người yêu thích không gian làm việc sáng tạo. Chúng tôi mong muốn xây dựng một cộng đồng nơi mọi người được tôn trọng và bình đẳng.

Tôi muốn mọi người hãy xem Flow-ee như một quán cà phê bình thường khác, nơi bạn có thể thưởng thức một tách cà phê thơm ngon và tận hưởng không gian thoải mái. Chúng tôi muốn mọi người đến đây không phải vì sự thương hại mà vì sự yêu thích những sản phẩm và dịch vụ mà chúng tôi cung cấp. Hãy đánh giá chúng tôi dựa trên chất lượng sản phẩm chứ không phải hoàn cảnh của chúng tôi.

Đối với cộng đồng người điếc, chúng tôi muốn gửi gắm thông điệp rằng mỗi người đều có những tiềm năng riêng. Các bạn nhân viên ở đây như những hạt giống tiềm năng, chỉ cần được gieo vào một môi trường phù hợp sẽ nhanh phát triển. Chúng tôi khuyến khích các bạn hãy tự tin thể hiện bản thân và đừng ngại thử những điều mới.

Đối với những bạn trẻ có ước mơ khởi nghiệp, chúng tôi muốn chia sẻ rằng đừng bao giờ sợ thất bại. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ nhất, học hỏi từ những sai lầm và không ngừng nỗ lực. Chúng tôi tin rằng, mỗi người đều có quyền được mơ ước và thực hiện ước mơ của mình.

Phóng viên: Với bước đầu thành công như hiện tại, anh có thể chia sẻ về trong hướng đi của Flowee trong thời gian tới, có điều gì dũng cảm nữa chăng?

CEO Ngô Quốc Hào: Trước mắt, chúng tôi mong muốn duy trì lượng khách hàng trung thành cũng như lan tỏa hình ảnh quán đến mọi người hơn nữa. Sau đó, chúng tôi sẽ triển khai cơ sở thứ hai của quán để giúp đỡ cộng đồng người điếc nhiều hơn.

Ước mơ lớn lao của tôi là đưa tinh thần của Flowee vươn ra khỏi Việt Nam, đến những đất nước mà cộng đồng người khuyết tật, đặc biệt là người điếc, vẫn còn nhiều khó khăn. Vì bản thân tôi đã từng có cơ hội sống và làm việc ở nước ngoài, tôi nhận thấy rằng, ở nhiều quốc gia, cộng đồng quốc tế rất tôn trọng và tạo điều kiện cho người khuyết tật. Điều này khiến tôi càng tin tưởng vào khả năng thành công của mô hình Flowee ở một môi trường quốc tế.

Việc mở rộng ra nước ngoài không chỉ đơn thuần là mở thêm một quán cà phê, mà còn là một hành trình mang ý nghĩa nhân văn. Đó là cơ hội để chúng tôi chia sẻ kinh nghiệm, lan tỏa thông điệp về sự bình đẳng và tạo ra những tác động tích cực đến cuộc sống của nhiều người. Tôi tin rằng, với sự nỗ lực không ngừng và sự ủng hộ của cộng đồng, chúng tôi sẽ biến ước mơ này thành hiện thực.

Trân trọng cảm ơn anh!