Khó khăn trong phát triển kinh tế từ làng nghề nón lá 

(Sóng trẻ) - “Cứ ngày hôm trước thắt được vài ba cái nón, hôm sau lại mang ra chợ bán để lấy tiền đong gạo. Cuộc sống cứ tiếp nối như thế, vậy mà cũng đã qua được mấy lần 10 năm” - một người thợ may nón hơn nửa thế kỷ gắn bó với nghề hoài niệm.

Quá khứ nhuốm màu khó khăn, cơ cực

Rời khỏi nội thành chật chội và oi bức, băng qua những con đường phơi đầy những chiếc lá kỳ anh tại xã Phương Trung, huyện Thanh Oai, Hà Nội, chúng tôi đến với một ngôi nhà của bà Nguyễn Thị Vinh, 78 tuổi. Bà vẫn đang cặm cụi khâu những mũi khâu cuối cùng, để kịp giao đủ 10 chiếc nón đã hẹn trước cho những người đi buôn.

Dù tuổi đã cao, bà Vinh vẫn tận tụy với từng đường kim mũi chỉ để hoàn thiện chiếc nón lá một cách chỉn chu nhất. (Ảnh: Quỳnh Chi)
Dù tuổi đã cao, bà Vinh vẫn tận tụy với từng đường kim mũi chỉ để hoàn thiện chiếc nón lá một cách chỉn chu nhất. (Ảnh: Quỳnh Chi)

Trong miền ký ức của bà Nguyễn Thị Vinh, làng Chuông khoảng 50 năm về trước được “bao phủ” bởi màu trắng của nón lá. “Thanh niên có sức khỏe thì lên rừng lấy lá với vòng, rồi lại đem phơi, các cụ già và trẻ nhỏ thì làm việc nhẹ hơn như thắt nón, rẽ lá. Cả nhà làm nón, cả làng cũng làm nón” - bà Vinh cho biết.

Quá khứ giống như những thước phim quay chậm, sống lại trong trái tim của bà Vinh một cách đầy nhiệm màu. “Ngày xưa khổ nhưng vui lắm, không có điện, chỉ một cái đèn dầu là cả 7-8 người ngồi vây quanh. Làm nón thích nhất là nói chuyện với nhau, cứ ríu rít cả ngày như vậy”

6 tuổi đã đặt những mũi khâu đầu tiên, bà Vinh nhớ lại: “Nghề nón ngày xưa thu nhập thấp, trừ đi cả vốn chỉ được 20 ngàn đồng một chiếc nón. Nghề nón khi ấy nhìn chung chỉ đủ duy trì cuộc sống đạm bạc. Những bữa ăn khi thì cơm trộn sắn, không có sắn thì là củ nâu. Củ nâu chát lắm, mà cũng không đủ no. Một ngày nhiều thì được hai bữa, ít thì được bữa rưỡi”

Đi qua 50 năm thăng trầm với nghề, bà Lưu Thị Phóng, 65 tuổi, nhớ về những năm tháng đi buôn nón trên chiếc xe đạp cà tàng. Trong những tải nón đầy ắp ấy, bà chở theo cả những ước mơ về những bữa cơm no, khát khao cho các con được đi học, đến trường. “Cứ 4h sáng mỗi ngày, tôi thu mua nón ở chợ, rồi lại nhanh chóng đạp xe vào nội thành. Khoảng 8h sáng là đến được khu chợ đầu mối. Tôi cứ ngồi bán đến khi hết nón, có khi tối đêm mới lại đạp xe về nhà” - bà Phóng nhớ lại.

Những thăng trầm với nghề nón lá vẫn khắc sâu trong ký ức của bà Lưu Thị Phóng. (Ảnh: Quỳnh Chi)
Những thăng trầm với nghề nón lá vẫn khắc sâu trong ký ức của bà Lưu Thị Phóng. (Ảnh: Quỳnh Chi)

“Có hôm tôi bị ốm, nhờ con ngồi trông nón giúp. Trẻ nhỏ ham chơi, đến lúc quay lại thì nón đã bị trộm hết sạch. Tôi đánh con, con khóc mà tôi cũng khóc” - bà Lưu Thị Phóng chia sẻ. Trong ký ức của người dân làng Chuông, nỗi lo cơm áo gạo tiền luôn ẩn giấu sau những đường kim mũi chỉ. Cuộc sống của người dân vô cùng bấp bênh, họ “sống ngày nào lo ngày nấy”

Những năm tháng nhóm củi là lá cay xè mắt, trên tay đầy vết bỏng sau những lần là lá mãi mãi là những kỷ niệm không thể lãng quên trong ký ức của những người dân làng Chuông. Quá khứ đã dần trôi xa, cuộc sống vẫn ngày ngày tiếp diễn. Tuy nhiên, những khó khăn, cơ cực của quá khứ đã khiến làng Chuông của hiện tại có nhiều đổi thay.

Hành trình phát triển kinh tế từ nghề truyền thống vẫn còn nhiều khó khăn

Đi sâu vào ngôi làng, băng qua những con ngõ nhỏ, chúng tôi bắt gặp hình ảnh các bà, các mẹ đang ngồi cặm cụi thắt những chiếc nón. Các cô 50 - 60 tuổi đưa mũi khâu thoăn thoắt, còn các bà thì đưa những mũi khâu chậm hơn. Tuy nhiên, hình ảnh người trẻ ngồi bên những chiếc nón thật “hiếm có khó tìm”.

Mức sống của người dân ngày càng tăng cao, tuy nhiên, thu nhập từ những chiếc nón lá vẫn chỉ dừng lại từ 50.000 đến 70.000 đồng. Chia sẻ với chúng tôi, cụ Nguyễn Văn Bức cho biết: “Thu nhập thấp mà công việc lại phức tạp, đòi hỏi sự tỉ mỉ, là lý do mà người trẻ trong làng hiện nay không còn tiếp tục theo nghề nón. Nếu mỗi chiếc nón được giá cao hơn, xứng đáng với công sức bỏ ra thì có lẽ sẽ nhiều người theo nghề hơn”.

Người dân làng Chuông thấu hiểu lý do thế hệ trẻ không thể tiếp tục gắn bó với nghề làm nón lá truyền thống. (Ảnh: Quỳnh Chi)
Người dân làng Chuông thấu hiểu lý do thế hệ trẻ không thể tiếp tục gắn bó với nghề làm nón lá truyền thống. (Ảnh: Quỳnh Chi)

Chị Hoàng Thị Thắm, hiện đang phát triển mô hình tham quan, trải nghiệm nghề làm nón tại nhà, chia sẻ:” Tuy đã quảng bá nón lá theo phương thức sáng tạo, nhưng chúng tôi vẫn gặp phải muôn vàn khó khăn. Chi phí để đầu tư cho thiết kế các mô hình trải nghiệm là vô cùng cao, tuy nhiên lượng khách tham quan không có nhiều, cũng không ổn định.” Chị mong muốn được Nhà nước, chính quyền quan tâm, quảng bá để đời sống người dân đỡ vất vả hơn.

Chia sẻ về giải pháp để phát triển kinh tế từ tinh hoa làng nghề truyền thống, ông Phạm Việt Hùng - chủ tịch UBND xã Phương Trung, huyện Thanh Oai, Hà Nội, cho biết: “Hiện nay, để làng nghề có thể phát triển kinh tế từ nghề truyền thống, chúng tôi cũng đã quy hoạch lại làng nghề, triển khai các hoạt động theo mô hình hợp tác xã nón lá. Bên cạnh đó, những người dân cần hỗ trợ vốn để tiếp tục phát triển các mô hình trải nghiệm, tham quan cho khách du lịch, chúng tôi cũng sẵn sàng hỗ trợ để làng nghề ngày càng được phát triển, được nhiều người biết đến hơn.”

Những năm tháng khó khăn đã dần lùi xa, nhưng những chiếc nón lá cũng đang dần vắng bóng trong từng đường làng, ngõ xóm. Những chiếc nón lá tuy không thể giúp người dân nơi đây duy trì cuộc sống, nhưng vẫn mãi là mảnh ký ức đẹp nhất trong trái tim của những người con làng Chuông khi nhớ về.

Cùng chuyên mục

Đừng bỏ lỡ
1200 chỗ ở miễn phí được Đại học Bách Khoa bố trí cho người dân nhân dịp Quốc Khánh 2/9 

1200 chỗ ở miễn phí được Đại học Bách Khoa bố trí cho người dân nhân dịp Quốc Khánh 2/9 

Tin nổi bật1 tháng trước

(Sóng trẻ) - Từ ngày 30/8/ đến hết 3/9, Đại học Bách Khoa Hà Nội bố trí 1200 chỗ ở miễn phí phục vụ người dân từ nhiều nơi đến Thủ Đô để tham dự Lễ diễu binh, diễu hành mừng 80 năm ngày Quốc Khánh 2/9. 

Người dân háo hức tham gia Triển lãm “80 năm rạng rỡ non sông - Con đường Độc lập” 

Người dân háo hức tham gia Triển lãm “80 năm rạng rỡ non sông - Con đường Độc lập” 

Tin nổi bật1 tháng trước

(Sóng trẻ) - Sáng ngày 31/8, tại trụ sở Báo Nhân Dân (71 Hàng Trống, Hà Nội), đông đảo người dân xếp hàng dài để nhận ấn phẩm đặc biệt nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Không gian trải nghiệm của VTV thu hút đông đảo khách tham quan

Không gian trải nghiệm của VTV thu hút đông đảo khách tham quan

Tin nổi bật1 tháng trước

(Sóng trẻ) - Ngày 29/8, tại Triển lãm Thành tựu đất nước, khách tham quan triển lãm được tìm hiểu về kênh truyền hình mới sắp lên sóng - Vietnam Today và trải nghiệm các công nghệ truyền hình hiện đại.

XEM THÊM TIN

SỰ KIỆN NỔI BẬT

TIN ẢNH

XEM NHIỀU NHẤT

TIN NỔI BẬT

DIỄN ĐÀN