Từ vụ chìm tàu du lịch trên vịnh Hạ Long: Ngàn nỗi lo cho một thương hiệu

(Sóng Trẻ) - Hai lần được UNESCO vinh danh là Di sản Thiên nhiên thế giới, nhận được hàng triệu phiếu bầu của nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế để lọt vào top 7 kỳ quan thiên nhiên mới của thế giới – Vịnh Hạ Long xứng đáng là niềm tự hào và kỳ vọng của ngành du lịch Việt Nam. Tên tuổi của Hạ Long đã được khẳng định rõ, nhưng nỗi lo thường trực về chất lượng dịch vụ, vệ sinh thực phẩm và an toàn hàng hải vẫn còn.

Hạ tầng du lịch: số lượng hơn chất lượng?

Trong số hơn 1000 tàu thuyền hoạt động thường xuyên trên mặt Vịnh Hạ Long, chỉ có 502 tàu đạt tiêu chuẩn chở khách du lịch tham quan và khoảng 100 tàu đủ khả năng cho khách lưu trú trên vịnh. Câu hỏi đặt ra là tại sao hàng trăm chiếc tàu còn lại vẫn được xuất bến trong nhiều năm qua? Tải trọng của tàu nhỏ, thường chỉ chứa 16 – 48 khách, ai đảm bảo được chủ tàu không cố tình chở quá tải để tăng doanh thu? 

Không thể phủ nhận rằng Ban quản lý VHL đã có một vài biện pháp nhất định để nâng cao và đổi mới chất lượng cơ sở, hạ tầng. Nổi bất nhất và được công chúng biết đến, quan tâm nhiều nhất là chủ trương sơn trắng toàn bộ tàu du lịch hồi tháng 4 vừa qua. Nhưng rõ ràng màu sơn không quyết định được yếu tố an toàn. Chất lượng con tàu, trình độ của thuyền trưởng, thuyền viên và ý thức của những người tham gia giao thông hàng hải mới là điều mấu chốt.

Mối lo ngại này hoàn toàn có cơ sở, khi chiều ngày 3/10 mới đây đã xảy ra va chạm giữa tàu chuyển tải loại nhỏ và tàu du lịch Đông Phong, khiến 5 du khách người Đài Loan tử nạn. Tại cơ quan điều tra, lái tàu Mạc Văn Dưỡng (SN1976) thú nhận đã để Lưu Quang Tâm (SN1978) điều hành tàu mặc dù Tâm không có bằng lái.

Hiện trường vụ tai nạn chiều 3/10 (ảnh: Dân Việt)

Không chỉ vậy, vào ngày 17/2/2011, tàu Trường Hải 06 bị nước tràn vào khoang và chìm khi rạng sáng, làm 12 người thiệt mạng. Nguyên nhân đắm tàu không chỉ nằm sự yếu kém của thuyền viên mà còn do thuyền trưởng… quên không phân lịch trực! Trước đó, vào các năm 2002, 2006, 2009 cũng đã xảy ra nhiều vụ chìm tàu làm 17 người thiệt mạng. 

Tư duy du lịch: cần bước tiến mạnh bạo hơn 

Không thể phủ nhận những nỗ lực to lớn của Cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh trong việc mở rộng quy mô đi cùng với nâng cao chất lượng du lịch. Hạ Long bây giờ không chỉ có non xanh nước biếc mà còn có những con đường bao biển lộng gió, rực rỡ ánh đèn; có cầu Bãi Cháy và quảng trường rộng lớn với giàn đèn trình diễn ánh sáng laser trị giá hàng tỉ đồng…

Tuy nhiên việc ban hành một vài văn bản quy định hay tổ chức một Carnaval hàng năm vẫn chưa phải là cách làm sáng tạo và có hiệu quả lâu dài. Chính quyền tỉnh cần thể hiện động thái rõ ràng hơn nữa trong khâu xử lý nước thải sinh hoạt; siết chặt thanh tra, kiểm tra hoạt động của các nhà hàng, nhà bè, tàu du lịch; rà soát các dự án lấn biển và biết điểm dừng hợp lý.

Các dự án lấn biển đang “ăn” dần mặt Vịnh Hạ Long

(ảnh chụp từ Núi Bài Thơ)

Trong hình là núi Cô Tiên – ngọn núi trải rộng cả trăm mét vốn xưa kia được tự nhiên vây quanh bằng nước… Với tốc độ phát triển của các dự án lấn biển, làm đường, lập khu đô thị mới hiện nay, có thể một ngày nào đó khách du lịch thập phương sẽ được đi bộ ra tham quan hòn Gà Chọi. 

Tuy nhiên, tư duy và cung cách làm dịch vụ du lịch ở VHL vẫn thường xuyên phải nhận phàn nàn từ du khách. “Chặt chém”, “thái độ”, “cảnh đẹp, người xấu”… là những từ quen thuộc mà không ít khách du lịch gắn cho Hạ Long. 

Danh hiệu, nếu có đạt được, sẽ chỉ là những từ trống rỗng nếu mỗi cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức hưởng lợi từ danh hiệu đó không tâm huyết, ra sức mình làm nó trở nên xứng đáng và bền vững hơn.

Ngọc Bích

Báo mạng điện tử K.29