Âm nhạc độc lập tại Việt Nam có thực sự đang thoái trào?

(Sóng trẻ) - Từng là một trào lưu âm nhạc mạnh mẽ trong giai đoạn 2018-2020, âm nhạc độc lập tại Việt Nam hiện nay đang dần mất đi sức hút. Liệu đây chỉ là một “quãng nghỉ” hay sẽ là dấu chấm hết cho dòng nhạc này tại Việt Nam?

Xuất hiện tại Việt Nam từ năm 2016, và đạt đỉnh cao trong giai đoạn 2018-2020, nhạc độc lập (nhạc indie) đã từng tạo ra “cơn sốt” trong cộng đồng những người nghe nhạc, trở thành trào lưu trong giới trẻ. Các nghệ sĩ dẫn đầu làn sóng indie như Vũ., Ngọt, Cá Hồi Hoang, Chillies,... đã để lại những dấu ấn khó phai trong lòng các thính giả. Tuy nhiên, sau đại dịch CoVid, âm nhạc độc lập dần mất đi sức hút với khán giả do nhiều yếu tố, đặt ra câu hỏi “Âm nhạc độc lập Việt Nam có đang thực sự thoái trào?”.

Vượt qua thử thách để tiếp tục với đam mê

Lớn lên trong thời điểm nhạc độc lập đạt đỉnh cao, Đức Bách đã luôn mong muốn thành lập một ban nhạc độc lập để có thể nối tiếp ngọn lửa âm nhạc của các đàn anh đi trước. Để rồi vào cuối năm 2020, Đức Bách tìm được những người bạn có cùng chung sở thích và khao khát được tạo ra thứ âm thanh của riêng mình. Từ đó, ban nhạc Saturnday với 5 thành viên được thành lập, bắt đầu hành trình theo đuổi đam mê với nhạc độc lập.

Với xuất phát điểm là một ban nhạc độc lập, Đức Bách và các thành viên phải làm mọi thứ: từ sáng tác, tập nhạc cho đến thu âm, chỉnh âm, thậm chí là cả thiết kế sân khấu. “Khoảng thời gian ban nhạc mới thành lập là giai đoạn khó khăn nhưng đầy đam mê, hứng khởi vì âm nhạc của bọn mình được khán giả đón nhận”, Đức Bách chia sẻ. “Mọi người thời điểm đó rất cởi mở với âm nhạc lạ, khán giả tìm đến các ban nhạc độc lập nhiều hơn, các sân khấu nhạc indie đều trở nên chật kín. Buổi diễn đầu tiên của Saturnday là tại sân khấu “Tắt đèn bật ý tưởng”, đó là lần đầu tiên ban nhạc cảm nhận được rằng âm nhạc của mình có thể chạm đến được người nghe. Khán giả bên dưới rất ủng hộ bọn mình, thậm chí có những khán giả hát theo dù cho họ mới nghe bài hát lần đầu tiên, đó là một bầu không khí tuyệt vời”.

Tuy nhiên, đại dịch Covid bất ngờ ập đến, tạo ra những ảnh hưởng tiêu cực cho thị trường âm nhạc độc lập. Thời điểm đó, Đức Bách và các thành viên ban nhạc không thể đi tập, và chỉ có thể duy trì hoạt động của ban nhạc qua các buổi họp online. Đáng buồn hơn, các ban nhạc độc lập đi trước như Ngọt hay Cá Hồi Hoang lần lượt tan rã, các venue nhạc độc lập cũng dần mất đi sau đại dịch, báo hiệu cho sự đi xuống của dòng nhạc này. Cảm hứng sáng tác cạn kiệt, gánh nặng tài chính và việc khán giả không còn đón nhận như trước khiến cho Đức Bách và các thành viên nghĩ đến việc giải tán ban nhạc.

Dẫu vậy, bằng tình yêu và sự nghiêm túc với dòng nhạc mình theo đuổi, các thành viên của Saturnday đã không ngừng làm mới bản thân để có thể giữ chân khán giả. Cuối năm 2024, EP đầu tay ‘những mẩu chuyện nhỏ’ bao gồm 4 ca khúc của Saturnday được phát hành, như một nỗ lực làm mới hình ảnh ban nhạc trong mắt khán giả. Đức Bách và các thành viên không chỉ chú trọng vào khâu sáng tác và sản xuất, mà còn kết hợp với các hoạt động truyền thông cho EP như xây dựng các music video, những buổi preview trên YouTube, hay các buổi listening party trước khi EP phát hành để có thể tiếp cận nhiều khán giả nhất có thể.

Đức Bách có những chia sẻ về “đứa con tinh thần” của ban nhạc: “EP ‘những mẩu chuyện nhỏ’ là thành quả sau 4 năm ấp ủ của ban nhạc sau khi trải qua rất nhiều khó khăn và nhiều lần ‘lỡ hẹn’. Với những nghệ sĩ độc lập như Saturnday, việc phát hành được một EP/album là một cột mốc rất lớn, đánh dấu sự trưởng thành, nghiêm túc trong âm nhạc cũng như mang đến những trải nghiệm mới mẻ hơn cho người nghe”.

EP “những mẩu chuyện nhỏ” đã mang lại những con số ấn tượng cho Saturnday trên các nền tảng streaming như Spotify hay Soundcloud. Music video “Như Là” nằm trong EP của cũng thu hút sự quan tâm, được nhiều khán giả nhạc độc lập chia sẻ trên các nền tảng mạng xã hội. Với sự thành công của EP đầu tay, Saturnday đã nhận được lời mời từ nhiều chương trình và có cơ hội thể hiện cá tính âm nhạc của bản thân trước khán giả. 

Saturnday và EP “những mẩu chuyện nhỏ” là minh chứng cho việc nhạc độc lập vẫn còn chỗ đứng nhất định trong thị trường âm nhạc. Chỉ cần nghệ sĩ biết thay đổi và làm mới bản thân, chú trọng hơn vào chất lượng sản phẩm thì thứ nhận lại được sẽ là sự ủng hộ nhiệt thành từ phía khán giả.

Biết khó vẫn làm

Khác với Saturnday, Thuỳ Trang - vocalist của ban nhạc Hoạ, chỉ thực sự tiếp cận với nhạc độc lập khi mà nó đã đi qua thời kì đỉnh cao. Xuất phát điểm là một sinh viên yêu thích ca nhạc, thường xuyên cover các ca khúc, niềm đam mê sáng tác chỉ đến với cô khi quyết định tham gia cuộc thi sáng tác ban nhạc BandStorm.

Thuỳ Trang chia sẻ về bước ngoặt của bản thân: “Trước đây, mình chưa từng nghĩ đến việc sáng tác và trở thành nghệ sĩ nhạc độc lập. Tuy nhiên, sau khi tham gia BandStorm và được chứng kiến những màn trình diễn tràn đầy đam mê và hứng khởi của các đội thi, mình đã có cái nhìn hoàn toàn khác. Ban đầu, mình và các thành viên của Hoạ chỉ coi BandStorm như một hoạt động trải nghiệm, nhưng giờ chúng mình đã xác định đi theo con đường âm nhạc một cách nghiêm túc hơn”.

Ban nhạc Hoạ bị loại khá sớm ở BandStorm, nhưng riêng cá nhân Thuỳ Trang đã để lại ấn tượng rất tốt, không chỉ trong mắt khán giả. Sau cuộc thi, đã có nhiều nhà sản xuất liên hệ với Thuỳ Trang với lời đề nghị cô trở thành nghệ sĩ thu âm cho hãng đĩa. Tuy nhiên, cô đều từ chối để có thể tiếp tục hành trình sáng tác và biểu diễn cùng ban nhạc Hoạ, ấp ủ ước mơ “sáng tác được một album và tổ chức một show diễn cho riêng ban nhạc”.

Để có thể tiếp tục con đường trở thành ban nhạc độc lập chuyên nghiệp, Thuỳ Trang và các thành viên của Hoạ thường xuyên lui tới các venue, show nhạc độc lập trên địa bàn Hà Nội, học hỏi cách trình diễn, tinh thần trong âm nhạc của các ban nhạc tại đây. Song song với đó, cô và các thành viên của Hoạ liên tục chơi các cover show tại các quán bar, quán cà phê để có kinh phí duy trì ban nhạc và sản xuất các ca khúc. Khó khăn là thế, nhưng Thuỳ Trang và các thành viên của Hoạ vẫn vững tin vào con đường mình đã chọn.

Nhận xét về bức tranh chung của các nghệ sĩ độc lập tại Việt Nam, Thuỳ Trang chia sẻ: “Các nghệ sĩ độc lập ngày càng có nhiều sản phẩm thể hiện cá tính và sức sáng tạo của nghệ sĩ. Trong bức tranh âm nhạc của Việt Nam, những sáng tác và tiếng ca của người nghệ sĩ độc lập là nét chấm phá rất đặc biệt. Khán giả giờ đây sẵn sàng bỏ tiền đến những buổi diễn, ủng hộ những nghệ sĩ mới nổi và đây là tín hiệu tích cực để âm nhạc độc lập Việt Nam có thể tiếp tục phát triển”.