Bóng đá Việt: Ánh sáng cuối đường hầm

Tháng 5 năm 2014, 9 cầu thủ Ninh Bình bị dính vào nghi án bán độ trận đấu. Họ bán độ một trận đấu tại AFC Cup – một giải đấu tầm cỡ châu lục để nhận vào túi 800 triệu đồng. 3 tháng sau, đến lượt các cầu thủ Đồng Nai “noi gương” khi nhận 400 triệu dàn xếp trận đấu tại V-League. Với hai vụ án như vậy, những hình ảnh khán đài đầy ắp khán giả giờ chỉ còn có thể thấy ở số ít các sân vân động. Đâu có thể trách gì họ khi giờ đây xem một trận bóng tại V-League thì câu hỏi đầu tiên sẽ là: Liệu có bán độ không nhỉ?

Kể cả khi người hâm mộ (NHM) có đủ kiên nhẫn, tình yêu bóng đá của họ dành cho các CLB địa phương vẫn còn nồng cháy như những khán đài phủ vàng tại Vinh hay không khí sôi động tại Cẩm Phả thì NHM vẫn phải chứng kiến những pha bóng đá người hơn là đá bóng. Sẽ khó mà có thể theo dõi một trận đấu mà cầu thủ hai bên lao vào nhau ăn thua đủ như trận Hùng Vương An Giang tiếp đón Than Quảng Ninh hay nên cười hay khóc đây khi nhìn các cầu thủ Hải Phòng xông vào ăn thua đủ với Samson (Hà Nội T&T)?

Với tình hình giải vô địch quốc gia như thế cũng dễ hiểu khi niềm tin vào bóng đá nước nhà của NHM đang sứt mẻ nghiêm trọng. Chưa tới 1000 người tới sân Lạch Tray để theo dõi trận giao hữu giữa đội tuyển quốc gia với Hồng Kông. V-League đã có một ông trưởng giải người Nhật Bản- Tanaka Koji. Ông đã có được những cái nhìn đầu tiên về giải đấu cũng đã thấy những gì mình phải đối mặt. Và công việc của ông thì thực sự là quá nhiều để giải quyết. 

Một trong những vấn đề mà ông Tanaka Koji nhận xét về bóng đá Việt đó là sự thiếu đầu tư cho công tác đào tạo trẻ. Các đội bóng tại V-League chẳng để tâm tới việc sử dụng các cầu thủ từ lò đào tạo trẻ của mình. Một lý do luôn được đưa ra là chất lượng chưa đảm bảo. Nhưng với những sự kiện gần đây thì có lẽ cách làm bóng đá trong những năm tới của các câu lạc bộ tại Việt Nam sẽ có những chuyển biến tích cực hơn. 

Ông Đoàn Nguyên Đức gầy dựng học viện Hoàng Anh Gia Lai JMG Arsenal trong nghi ngờ từ nhiều phía. Có nhiều ý kiến cho rằng, chắc gì đây đã là mô hình thành công, nhất là khi Học viện JMG của Thái đã phải đóng cửa. Nhưng tất cả đã nhầm. Lối chơi đẹp mắt cùng với các cá nhân xuất sắc của đội tuyển U19 với nòng cốt là các học viên của học viện này đã là câu trả lời xác đáng nhất cho những nghi ngờ trên. Cơn sốt U19 Việt Nam kéo dài suốt 2 tuần là đủ để người ta nhận ra một hướng đi mới cho bóng đá trẻ.

Cách làm bóng đá từ căn bản, tận dụng sức trẻ cũng như tìm kiếm, phát hiện, bồi dưỡng những tài năng sẵn có là một cách làm từ lâu đã được áp dụng ở nhiều quốc gia phát triển về bóng đá. Nước Đức đã xây dựng hơn 1300 cơ sở đào tạo, thiết lập một mạng lưới bồi dưỡng tài năng trẻ khắp cả nước. Và giờ đây họ đã vô địch thế giới với Neur, Muller, tze do chính họ đào tạo. 

Tất nhiên, cách làm này đòi hỏi một khoảng thời gian “đệm” nhất định. Nhưng nếu đã làm thì sẽ tạo dựng được một nền tảng vững chắc để phát triển cao hơn. Muốn hái quả ngọt thì nhất định phải dành thời gian chăm sóc.

V-League đúng là một mớ “bòng bong” các vấn đề cần được giải quyết. Sẽ còn tốn rất nhiều tiền bạc, công sức cũng như thời gian để lấy lại lòng tin nơi NHM, kéo họ trở lại sân, để đâu đâu cũng có thể là chảo lửa mỗi cuối tuần. Và sẽ rất khôn nan nếu chúng ta có thể tận dụng khoảng thời gian đó để xây dựng một hệ thống đào tạo trẻ chất lượng. VPF và VFF chắc chắn là sẽ không thiếu việc trong thời gian tới.