Họa sĩ kể chuyện văn hoá dọc miền Tổ quốc bằng màu nước

(Sóng trẻ) - Rời văn phòng, họa sĩ Lê Rin ( 1989, Ninh Thuận) đã dùng màu nước để "vẽ lại" Việt Nam. Anh miệt mài tái hiện ẩm thực, di sản, làng nghề, kể chuyện văn hóa quê hương bằng nét cọ mềm. 

Bước ngoặt từ chuyến xê dịch định mệnh
Trước khi được biết đến như một họa sĩ minh họa ẩm thực hàng đầu, ít ai biết rằng hoạ sĩ  Lê Rin từng là nhân viên văn phòng ở TP. Hồ Chí Minh. Công việc ổn định, nhưng trong anh luôn âm ỉ khát khao được đi, được vẽ, được sống với đam mê sáng tạo.

“Tôi luôn yêu văn hóa ẩm thực truyền thống của người Việt. Và tôi cũng là người có đam mê đi xê dịch, thích rong ruổi khắp ba miền để khám phá con người, cảnh sắc, món ăn địa phương. Chính điều đó đã dẫn tôi đến với con đường vẽ minh họa văn hoá.” anh Lê Rin chia sẻ. 

Bước ngoặt lớn nhất đến vào năm 2016, khi anh quyết định nghỉ việc, mang theo vài cây bút màu và cuốn sổ ký họa, bắt đầu chuyến đi “phượt” dài ngày từ Sài Gòn ra đảo Lý Sơn. Giữa sóng biển và nắng vàng miền Trung, cùng những trải nghiệm văn hoá thú vị, anh nhận ra niềm đam mê thực sự của mình, đưa những trải nghiệm tươi đẹp đó thành những cuốn sách artbook màu nước. 

Một năm sau, artbook “Việt Nam Miền Ngon”, cuốn sách đầu tiên minh họa ẩm thực Việt bằng màu nước ra đời. “Ban đầu tôi chỉ nghĩ làm một cuốn tặng bản thân, không ngờ được đón nhận đến vậy,” anh nhớ lại. Cuốn sách nhanh chóng được tái bản nhiều lần, trở thành cầu nối giúp cả người Việt và du khách quốc tế hiểu hơn về những món ăn đường phố dung dị mà thân quen.

Từ thành công ấy, anh tiếp tục mở rộng hành trình sang những miền đất mới. Không chỉ vẽ món ăn, Lê Rin bắt đầu vào việc sáng tạo các cuốn “artbook du ký”, ghi chép lại phong cảnh, di tích, làng nghề và đời sống cộng đồng. Chuỗi “Việt Nam Dọc Miền Du Ký” ra đời, như những tập nhật ký bằng màu nước kể về những vùng đất mà anh đi qua. Mỗi trang sách là một lát cắt văn hóa Việt Nam được nhìn bằng con mắt của một người họa sĩ dành trọn tình yêu cho đất nước. 

Mở đầu hành trình ba miền từ trái tim Tổ quốc

Sau hai tập du ký thành công, hoạ sĩ Lê Rin bắt tay thực hiện “Chu Du Hà Nội”, phiên bản đặc biệt đầu tiên trong bộ ba miền Bắc – Trung – Nam, vừa ra mắt vào tháng 10 năm nay. Hà Nội, trái tim của Tổ quốc cũng chính là điểm mở đầu cho hành trình chu du ba miền của người hoạ sĩ. 

“Hà Nội là thành phố tôi muốn dành trọn một cuốn artbook riêng. Nơi đây là nét đẹp đại diện cho miền Bắc, hội tụ di sản nghìn năm, mỗi con phố, mỗi mái ngói, mỗi món ăn đều có câu chuyện riêng,” anh chia sẻ.

Một trong những nơi để lại nhiều cảm xúc nhất với anh là Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. “Tôi có thói quen đến bảo tàng đầu tiên khi đặt chân đến một thành phố mới. Nhưng ở Hà Nội, cảm xúc đặc biệt hơn. Đứng trước tượng Phật Bà nghìn mắt nghìn tay hay bức Em Thúy của họa sĩ Trần Văn Cẩn, tôi thực sự xúc động. Tôi thấy tự hào vì ông cha ta đã có một nền thẩm mỹ tinh tế đến vậy,” anh chia sẻ với niềm say mê.

Hành trình sáng tạo không dễ dàng, “Khó khăn nhất vẫn là đi thực tế,” anh nói. Từ Sài Gòn ra Hà Nội, mỗi chuyến đi anh chỉ có vài ngày để sắp xếp, di chuyển, khảo sát và ký họa. Lịch trình dày đặc, từ tham quan Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu – Quốc Tử Giám, chùa Trấn Quốc, đến khám phá ẩm thực và trải nghiệm làng nghề như làng gốm Bát Tràng,... khiến anh lúc nào cũng phải tranh thủ từng giờ từng phút.

Trong mỗi chuyến đi, anh Lê Rin phải “đóng” nhiều vai khác nhau. Như khách du lịch để trải nghiệm khám phá, nhà nghiên cứu để ghi chép kiến trúc, lịch sử, và tác giả để tìm chất liệu sáng tác. Khó khăn là vậy, nhưng niềm đam mê với công việc minh hoạ cùng tình yêu với văn hoá dân tộc, giúp anh vượt qua tất cả. Mỗi trải nghiệm đều mang lại cho người hoạ sĩ trẻ những kiến thức mới vô cùng thú vị. 

“ Nhìn những “đứa con tinh thần” của mình lần lượt có mặt trên kệ sách, không chỉ ở trong nước mà còn ở những hội sách lớn trên thế giới, làm tôi rất hạnh phúc. Tôi thấy mọi nỗ lực của anh và toàn bộ tập thể phía đơn vị xuất bản đã được đền đáp xứng đáng”. Hoạ sĩ chia sẻ đầy tự hào. “Chu Du Hà Nội” vì thế không chỉ là một cuốn sách, mà là lời tri ân của anh dành cho Thủ đô, nơi lưu giữ linh hồn văn hóa Việt.

Trọn đời với di sản đất nước
Sau “Chu Du Hà Nội”, họa sĩ Lê Rin cho biết hai tập đặc biệt tiếp theo đại diện cho miền Trung và miền Nam sẽ lần lượt ra mắt trong thời gian tới. Xa hơn, anh đặt cho mình một mục tiêu dài hạn là hoàn thành bộ du ký về toàn bộ 63 tỉnh thành Việt Nam. 

“Tôi vẫn sẽ giữ nguyên tên gọi các địa phương như trước khi sáp nhập. Đó là cách để tôi lưu lại một phần ký ức của Việt Nam đang dần thay đổi, những tên riêng trong quá khứ mà nhiều người trong chúng ta đã từng gắn bó,” anh chia sẻ.

Với Lê Rin, minh họa không chỉ là nghệ thuật, mà là một cam kết trọn đời với di sản đất nước. Mỗi chuyến đi, mỗi nét vẽ là một cách để anh lưu giữ ký ức Việt Nam giản dị, trong trẻo mà bền sâu. Đằng sau nét cọ mềm mại là một tâm thế bền bỉ của người hoạ sĩ làm công việc kể chuyện văn hóa bằng trang vẽ. Anh xem mỗi bức tranh, mỗi dòng chú thích trong sách là “gạch đầu dòng” của hành trình nhận diện bản sắc dân tộc. 

Mỗi nét cọ là một lời tri ân, mỗi gam màu là một tiếng nói thầm thì của ký ức. Với sự sáng tạo và tấm lòng tận hiến, anh đi qua từng miền đất, ghi lại những gì đang dần biến mất, những ngôi nhà cổ, chợ quê, lễ hội, giọng nói, nụ cười... tất cả trở thành tư liệu sống động của văn hoá Việt trong dòng chảy thời gian. Bằng màu nước và trái tim của một người kể chuyện, Lê Rin đang lặng lẽ viết nên hành trình riêng,  hành trình của tình yêu văn hóa Việt, được chắt chiu trong từng trang sách, để rồi lan tỏa đến khắp nơi trên thế giới.

Từ miền Bắc trầm mặc qua miền Trung gió cát, đến miền Nam sông nước, hành trình của Lê Rin là hành trình đi tìm chính “chúng ta” trong từng sắc màu, từng nhịp sống. Và có lẽ, khi hoàn thành cuốn sách cuối cùng trong bộ du ký 63 tỉnh thành,  vào ngày anh khép lại chặng đường nghề, đó cũng sẽ là một lời tri ân trọn vẹn gửi về quê hương Việt Nam mộc mạc mà đầy thương nhớ.