Những danh nhân Việt Nam sinh năm Dậu

2017-01-31 20:10:50

Trong lịch sử thăng trầm của hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, các danh nhân sinh năm Dậu đã góp phần to lớn vào công cuộc định hình các giá trị cơ bản của dân tộc.

1. Ngô Quyền ( Kỷ Dậu 899 )

Ngô Quyền (899 - 944), còn được biết đến với tên gọi Tiền Ngô Vương, là vị vua đầu tiên của nhà Ngô trong lịch sử Việt Nam. Năm 938, ông là người lãnh đạo nhân dân đánh bại quân Nam Hán trong trận Bạch Đằng nổi tiếng, chính thức kết thúc hơn một thiên niên kỉ Bắc thuộc, mở ra một thời kì độc lập lâu dài của Việt Nam. Sau chiến thắng này, ông lên ngôi vua, trị vì từ năm 939 đến năm 944.

Ngô Quyền nằm trong danh sách 14 anh hùng dân tộc tiêu biểu của Việt Nam

2. Đinh Bộ Lĩnh ( Ất Dậu 925 )

Là người sáng lập ra triều Đinh, nước Đại Cồ Việt trong lịch sử Việt Nam

Đinh Bộ Lĩnh vốn tên là Hoàn, quê ở Hoa Lư, châu Đại Hoàng (nay là huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình). Đinh Bộ Lĩnh có công dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất dân tộc

Trên cương vị Hoàng đế nước Đại Cồ Việt, Đinh Bộ Lĩnh còn có công xây dựng, sáng tạo, củng cố một nhà nước vững vàng, chặt chẽ, làm bảo đảm chắc chắn cho nền tảng thống nhất của Tổ quốc. Năm 979 ông bị ám sát, sau khi mất, Đinh Bộ Lĩnh vẫn được trọng vọng, được mọi người suy tôn là Đinh Tiên Hoàng Đế (Đinh Tiên Hoàng). Ông làm vua được 12 năm. thọ 56 tuổi.

3. Giang Văn Minh ( Quý Dậu 1573 )

Giang Văn Minh là quan nhà Lê trung hưng trong lịch sử Việt Nam. Ông được mệnh danh là vị sứ thần "Bất nhục quân mệnh" (Không để nhục mệnh vua) vì đã đối đáp thẳng thắn trước triều đình Trung Quốc và bị vua Minh Tư Tông hành hình vào năm 1638, thọ 65 tuổi.

Năm 1637, ông được cử làm phó sứ sang nhà Minh dâng lễ cống. Đại thần nhà Thanh ra câu đối “Đồng trụ chí kim đài dĩ lục” dịch là “Đồng trụ đến giờ rêu vẫn mọc” và ông đối lại “Đằng giang tự cổ huyết do hồng” dịch là “Bạch Đằng thuở trước máu còn loang”

Chính vì sự khẳng khái này, vua Minh đã giết chết ông rồi tẩm xác vào thủy ngân rồi trả về nước.

4. Đoàn Thị Điểm ( Ất Dậu 1705 )

Đoàn Thị Điểm (1705 - 1748) là vị nữ sĩ danh tiếng nhất của Việt Nam thời Lê, tác giả bản dịch Nôm Chinh phụ ngâm. Bà hiệu Hồng Hà, biệt hiệu Ban Tang. Sinh tại làng Hiến Phạm, xã Giai Phạm, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên.

Bản dịch song thất lục bát tác phẩm “Chinh phụ ngâm” của bà được đánh giá là công trình dịch thuật từ thơ chữ Hán ra thơ Nôm hoàn hảo nhất trong nền thi ca nước ta.

5. Nguyễn Huệ ( Quý Dậu 1753 )

Nguyễn Huệ sinh năm 1753 tại vùng Tây Sơn, phủ Quy Nhơn (Nay là huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định ) gốc người họ Hồ, thuở nhỏ tên là Thơm.

Năm 1771, ông cùng hai anh là Nguyễn Nhạc và Nguyễn Lữ phất cờ khởi nghĩa. Năm 1777, nghĩa quân Tây Sơn đánh chiếm thành Quy Nhơn làm căn cứ địa tiến công giải phóng Đàng Trong. Sau bốn lần giải phóng Gia Định, Nguyễn Huệ đã tiêu diệt hai vạn quân Xiêm do Nguyễn Ánh cầu viện tại Rạch Gầm, Xoài Mút ngày 18-01-1785 đập tan chính quyền phong kiến ở Đàng Trong.

Năm 1786, Nguyễn Huệ đem quân ra đánh Bắc Hà và mau chóng lật đổ tập đoàn phong kiến họ Trịnh thống trị đã ba trăm năm, lập lại nhà Lê. Vì hèn kém, nhu nhược và để bảo vệ ngai vàng nên năm 1788, Lê Chiêu Thống “ cõng rắn cắn gà nhà” cầu viện quân Thanh. Vua Càn Long nhà Thanh lợi dụng cơ hội để xâm lược nước ta, cử Tôn Sĩ Nghị đem 20 vạn quân Thanh sang xâm chiếm nước ta. Được tin, Nguyễn Huệ làm lễ đăng quang tại Núi Bân, lấy niên hiệu là Quang Trung rồi thống lãnh mười vạn quân thủy bộ tiến ra Bắc Hà.

Mùa xuân năm Kỉ Dậu 1789, với cuộc hành quân thần tốc, ông đập tan và quét sạch hai mươi vạn quân Thanh ra khỏi bờ cõi, giải phóng Miền Bắc ra khỏi ách xâm lược. Nguyễn Huệ đã phá tan mọi âm mưu câu kết của các thế lực phản động trong nước và nước nài, chuẩn bị kế hoạch tiến đánh Nguyễn Ánh đang quấy phá ở Gia Định.

Nguyễn Huệ là một anh hùng dân tộc, không những ông là một thiên tài quân sự mà còn xuất sắc về chính trị, nại giao, kinh tế...Là một vị tướng bách chiến bách thắng, trải qua hai mươi chiến đấu liên tục, Nguyễn Huệ đã đánh thắng hàng trăm trận và đánh đâu thắng đó, càng về cuối đời chiến đấu của ông, thắng lợi càng huy hoàng, chiến công càng hiển hách.

Mùa thu năm Nhâm Tí (16-9-1792) Nguyễn Huệ từ trần. Đây là một tổn thất lớn cho phong trào Tây Sơn nói riêng và cho dân tộc Việt Nam ở cuối thế kỉ XVIII.

6. Nguyễn Du ( Ất Dậu 1765 )

Nguyễn Du là đại thi hào, danh nhân văn hóa thế giới, tự Tố Như, hiệu Thanh Hiên. Ông quê ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, trấn Nghệ An (nay là huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh).

Năm 1802, dưới triều Gia Long, ông được bổ làm tri huyện Phù Dung, rồi làm tri phủ Thường Tín. Năm 1805, ông được thăng hàm học sinh điện Đông các rồi làm Cần Chánh điện học sĩ, rồi làm chánh sứ nhà Thanh. Đi sứ về ông được làm Hữu tham tri bộ Lễ. Nguyễn Du đã để lại cho kho tàng văn học Việt Nam nhiều tác phẩm có giá trị, trong đó đặc biệt là Truyện Kiều ( đã được dịch ra hơn 20 ngôn ngữ trên thế giới )

Đình Trường