Phố sách Hà Nội trong nhịp sống hiện đại

(Sóng trẻ) - Sự thay đổi trong văn hóa đọc hiện nay đặt ra thách thức cho phố sách trong việc đổi mới nhằm thu hút độc giả.   

Không gian văn hóa tri thức giữa lòng thủ đô

Phố sách 19 tháng 12 (Trần Hưng Đạo, Hà Nội) từ lâu đã trở thành địa chỉ đọc sách quen thuộc của những người yêu sách thủ đô. Tọa lạc tại trung tâm quận Hoàn Kiếm, phố sách quy tụ hơn 16 đơn vị xuất bản sách hàng đầu tại Việt Nam như: NXB (Nhà xuất bản) Nhã Nam, NXB Phụ nữ, NXB Đinh Tị, NXB Kim Đồng…  

Sau 8 năm phát triển, phố sách ngày càng khẳng định vị thế của mình trong việc lan tỏa văn hóa đọc sách giấy đến cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ. So với mô hình cafe hay thư viện sách, phố sách được kỳ vọng trở thành cầu nối nâng cao tinh thần học hỏi, bồi đắp tri thức một cách có hệ thống, chiều sâu tới nhiều đối tượng độc giả. Các NXB luôn cập nhật kịp thời chủ đề được độc giả quan tâm trong từng giai đoạn nhằm chọn lọc đầu sách bày bán phù hợp, định hình chiến lược kinh doanh, khẳng định giá trị, hình ảnh NXB trong lòng độc giả. 

Ngoài ra, phố sách cũng tổ chức nhiều sự kiện tương tác nhằm tri ân độc giả. Theo đó, trong 3 tháng đầu năm 2024, phố sách Hà Nội đã tổ chức 16 sự kiện về sách và 15 sự kiện triển lãm ảnh, chương trình nghệ thuật, workshop, thu hút gần 50.000 lượt người tham gia.

Chị Nhung - Đại diện NXB Phụ nữ chia sẻ: “Thế mạnh của phố sách nằm ở chất lượng nội dung trong từng ấn phẩm. Các nhà xuất bản tại đây là những đơn vị có uy tín, thương hiệu trong ngành, vì vậy độc giả yên tâm về vấn đề nguồn gốc, bản quyền và chất lượng in ấn”. 

Khó khăn của phố sách từ góc nhìn của NXB

Tiềm lực phát triển là vậy nhưng phố sách hiện đối mặt với những thách thức mới, đặc biệt trong thời kỳ văn hóa đọc có sự dịch chuyển từ xu hướng đọc sách trực tiếp sang trực tuyến.

Khi xưa, độc giả chủ yếu đọc sách trên giấy, báo truyền thống. Ngày nay, công nghệ số phát triển mở ra những cách tiếp cận tri thức mới. “Người đọc có thể đọc sách dưới nhiều hình thức khác nhau như nghe sách, đọc sách trực tuyến trên các phương tiện truyền thông. Đây là xu hướng rất phát triển hiện nay, trong đó 80% - 90% là đối tượng độc giả trẻ dưới 25 tuổi” - Chị Nhung nhận định. 

Những năm gần đây, lượng khách đến phố sách giảm rõ rệt. Theo chị Nhung, độc giả trung niên là “tệp khách” thường xuyên ghé phố sách. “Họ thích cảm giác được đi dạo phố sách, trò chuyện với người bán sách như một hình thức thư giãn tinh thần”.

Thực tế ghi nhận một số nhà bán lẻ sách không chú trọng việc kết nối, tương tác với độc giả. Họ gặp lúng túng khi giới thiệu sách, không nắm bắt được nhu cầu khách hàng, dẫn đến trải nghiệm mua sách bị “phẳng”, không có điểm nhấn. Điều này làm giảm bớt sức hút của phố sách vốn được kỳ vọng là nơi tương tác tri thức, chứ không chỉ là một không gian bày bán ấn phẩm văn hóa.

Từ góc nhìn của một số đơn vị phát hành lâu năm, theo đại diện gian hàng của NXB Phụ Nữ, giải pháp then chốt bắt nguồn từ đội ngũ nhân sự. Người đứng quầy cần được tuyển chọn kỹ hơn, không chỉ làm nhiệm vụ bán các sản phẩm sách mà thực sự là người hiểu sách, yêu sách và sẵn sàng đồng hành với độc giả. Chỉ khi có những “người kể chuyện” đứng sau các kệ sách, phố sách mới có thể tạo ra trải nghiệm khác biệt so với mua hàng trực tuyến.

Bên cạnh đó, phố sách cũng cần được truyền thông mạnh mẽ và nhất quán hơn. Khi hình ảnh phố sách được quảng bá rộng rãi, biến nơi đây thành không gian văn hóa thường xuyên có hoạt động thay vì chỉ mang tính sự kiện, độc giả sẽ có nhiều lý do để quay lại. 

Ở giai đoạn đầu, việc áp dụng các chính sách đãi ngộ như chương trình giảm giá theo mùa đọc, ưu đãi thành viên, hoặc kết hợp trải nghiệm văn hóa – cà phê – đọc sách, có thể giúp thu hút thêm độc giả. Ngoài ra, các đơn vị xuất bản trong phố sách cũng cần liên kết chặt chẽ để tạo ra những chương trình chung, nhằm biến nơi đây thành điểm đến tri thức đúng nghĩa.