Chọc sàn - nét đẹp văn hóa miền Tây Bắc

2013-11-16 14:29:10

(Sóng trẻ) - Bản làng người dân tộc Mường, Thái, Tày, Mông… sinh sống hòa thuận bên nhau từ bao đời nay. Nơi đây vẫn còn lưu dữ những nét văn hóa độc đáo, thấm đậm bản sắc văn hóa các dân tộc Tây Bắc. Trong đó phải kể đến tập tục chọc sàn.

Để chinh phục được người con gái mình yêu. Con trai dân tộc thường phải thể hiện nhiều tài năng. Ví như chàng trai nào biết thổi sáo, tính cách ôn hòa và thân thiện sẽ nhận được cảm tình nhiều hơn. Một yếu tố nữa cũng rất quan trọng đó là những cuộc trò truyện tâm tình hằng đêm để hiểu rõ đối phương cũng như có hội được bộc lộ bản thân.

Muốn vậy, người con trai phải đến nhà người yêu gọi cô ấy xuống bằng cách lấy gậy chọc vào gầm sàn chỗ người con gái ngủ để cô ấy biết mình đang đợibên dưới. Nếu cô gái chịu xuống nói chuyện coi như người con trai đã thành công một nửa. Sau khi cô gái xuống, họ sẽ nói chuyện ngay bên dưới nhà chứ không đi xa. Cuộc nói chuyện có thể nhanh chóng hoặc rất lâu tùy vào cảm tình của cả hai người dành cho nhau. Hay sự khéo léo, có duyên trong cách nói chuyện của người con gái. Đó chính là tục chọc sàn.

Chọc sàn chỉ dành cho những người đang yêu

Đúng như vậy, chỉ những đôi trai gái vẫn còn đang tìm hiểu hoặc “trong lòng đã thuận mặt nài còn e” thì mới cần đến chọc sàn. Bởi lẽ, kiến trúc nhà sàn là một không gian sinh hoạt chung cho cả gia đình. Nếu lên nhà người con trai sẽ gặp bố mẹ cô gái, như vậy họ không thể nói chuyện với người con gái được và trong hoàn cảnh vẫn chỉ đang tìm hiểu và chưa có ý định kết hôn thì nói chuyện với bố mẹ cô gái là chưa phù hợp.

Những người đã có gia đình, hay khách khứa đến chơi thì họ lên thẳng nhà nhau nói chuyện chứ không chọc sàn.

Đặc biệt chọc sàn chỉ dành cho con trai, con gái không bao giờ chọc sàn. Có rất nhiều tình huống có thể xảy ra khi chọc sàn. Người con gái sẽ không xuống nói chuyện khi họ không thích. Hoặc người con trai không biết chỗ ngủ của người con gái nên chọc sàn nhầm…

Chọc sàn là một nét văn hóa đẹp

Tưởng chừng như chọc sàn chỉ là một cách để trai gái có thể gặp gỡ, nhưng ẩn sâu trong đó là một nét văn hóa trong giao tiếp. Khi chọc sàn, người con trai không làm ầm ĩ ảnh hưởng đến người khác, khi không được người con gái đáp lại, họ cũng không bao giờ oán trách.

Chọc sàn thể hiện được sự tôn trọng giữa hai bên khi cuộc trò chuyện của họ không đi đâu xa mà nói chuyện ngay dưới nhà vì người con trai tôn trọng giữ gìn cho người con gái. Và người con gái cũng thể hiện được sự trân trọng, cái duyên khi nói chuyện. Từ lâu, chọc sàn vẫn luôn là sợi chỉ đỏ chắp nối cho bao nhiêu cuộc hôn nhân hạnh phúc. Vì thông qua chọc sàn họ có cơ hội tìm hiểu về nhau thật kĩ.

ede2b1782_screenpart_20120419_16.50.22.jpg

Chọc sàn, tiếng động gọi tình nhân

Chính vì sự đơn giản trong chọc sàn, chỉ là nói chuyện không kèm theo ăn uồng hát hò… mà người ta có thể thể hiện rõ bản thân nhiều hơn. Thông qua những cuộc trò chuyện đơn giản ấy. người con gái có thể nắm bắt được tính cách và tâm hồn chàng trai để đưa ra quyết định về việc cưới xin. Hôn nhân của người dân tộc thường vững bền một phần cũng là vì vậy.

Tục chọc sàn dường như đang mai một

Cuộc sống ngày càng phát triển. Các ngôi nhà sàn dần được thay thế bằng nhà xây. Tục chọc sàn cũng vì thế mà mai một. Nhưng ở đâu còn nhà sàn, nơi ấy vẫn duy trì tục chọc sàn như một phần không thể thiếu của đời sống thường ngày. Tục chọc sàn có ở hầu hết các dân tộc có nhà sàn ở Tây Bắc. Vì vậy nó giúp gắn kết các dân tộc với nhau.

Nếu một lần được đến Tây Bắc, được gọi đi chọc sàn thì các bạn cũng đừng lo ngại. Mọi cuộc nói chuyện đều giúp chúng ta xích lại gần nhau hơn. Có thể tình yêu bạn không được đáp lại. Nhưng cái bạn nhận được còn nhiều hơn thế. Bạn có người lắng nghe để chia sẻ những nỗi buồn trong cuộc sống, trút bớt áp lực thường ngày.

Và lên đến Tây Bắc, cảm nhận tình cảm của người dân tộc nơi đây, mọi khó khăn trong cuộc sống bỗng trở nên nhỏ nhoi. Cuộc sống các dân tộc vùng núi Tây Bắc vẫn còn nghèo khó nhưng tình cảm chân thành của họ không bao giờ nghèo. Tục chọc sàn sẽ vẫn còn đó như đại diện của tinh thần văn hóa Tây Bắc đẹp đẽ.

Thúy Nga

Lớp Truyền Hình K31 A1