Khám phá Sơn Đoòng, hang động lớn nhất thế giới

2019-03-15 00:12:04

(Sóng trẻ) - “Coi chừng khủng long”.

Tôi mỉm cười trước lời cảnh báo từ hướng dẫn viên và đi vào khu rừng rậm xanh tươi mọc bên trong hang Sơn Đoòng - một hang động 3 triệu năm tuổi ở miền Trung Việt Nam. Nước nhỏ giọt từ vết hở trên nóc hang cao hơn 100 mét (328 feet) phía trên chúng tôi. Một tia nắng đẹp mắt bắt đầu chiếu xuống sườn vách đá răng cưa. Tiếng kêu chói tai của chim và khỉ vang vọng từ đá vôi, trôi dạt từ thế giới vô hình bên nài cửa hang.

“Coi chừng khủng long. Đó là những gì chúng tôi được cảnh báo khi lần đầu tiên phát hiện ra nó”, chuyên gia thám hiểm hang động Howard Limbert giải thích. Bầu không khí thời tiền sử càng làm cho lời giới thiệu trở nên rõ ràng hơn. Chúng tôi tiếp tục bước sâu hơn vào không gian được coi là hang động lớn nhất thế giới.

Khám phá

Nằm ở trung tâm của Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, được UNESCO công nhận ở tỉnh Quảng Bình, hang Sơn Đoòng là một trong những điểm đến thu hút khách du lịch nhất ở Đông Nam Á.

Có nhiều người từng đứng trên đỉnh núi Everest hơn là chứng kiến vẻ đẹp siêu thực bên trong những căn phòng khổng lồ này. Nó được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1990 bởi Hồ Khanh, một nông dân địa phương đang tìm nơi trú ẩn khỏi một cơn bão trong rừng rậm.

Anh nhận thấy những đám mây và âm thanh của một dòng sông ngầm chảy ra từ một lỗ hổng lớn trên đá vôi. Sau đó, anh báo cáo phát hiện của mình cho Hiệp hội nghiên cứu hang động Anh (BCRA), lúc đó đang đóng quân tại Phong Nha.

Thật không may, Hồ Khanh đã đánh mất dấu trong khi quay trở lại, và vị trí chính xác của hang vẫn bị mất trong suốt 18 năm. Năm 2008 trong khi đi tìm thức ăn, anh tình cờ nhìn thấy lối đi, và trở lại vào năm sau với Howard và Deb Limbert của BCRA.

Kể từ đó, người ta bắt đầu cuộc thám hiểm hang động, và vào năm 2010 đã xác định nó là hang động lớn nhất về kích thước mặt cắt ngang từng được phát hiện. Tin tức này cũng đã làm rung chuyển thế giới hang động.

Đoàn thám hiểm hang Sơn Đoòng

Các cuộc thám hiểm hang Sơn Đoòng đòi hỏi thể chất (Ảnh Internet)

Trải dài hơn năm cây số (3 dặm) và đạt độ cao 200 mét (650 feet), hang lớn của Sơn Đoòng đủ lớn để chứa toàn bộ một căn nhà ở thành phố New York.

Năm 2013, hang Sơn Đoòng lần đầu tiên được mở cửa cho công chúng với công ty du lịch mạo hiểm Oxalis độc quyền điều hành chuyến thám hiểm 5 ngày. Việc giới hạn tour du lịch (chỉ cho phép 10 hành khách khởi hành mỗi lần) đã bảo vệ hang động khỏi sự phát triển hàng loạt. Các tour du lịch cũng chỉ chạy một lần mỗi tuần từ tháng 2 đến tháng 8 hàng năm.

Hệ sinh thái bên trong hang Sơn Đoòng cũng độc đáo như kích thước của nó, thậm chí còn có hệ thống thời tiết riêng biệt. Những hạt ngọc trai hang đá hiếm nằm rải rác trong các hồ nước khô, và măng đá lớn nhất từng được tìm thấy cao 80 mét (262 feet).

Hành trình đến hang Sơn Đoòng không dành cho những người yếu tim: Bao gồm hai ngày di trú trong rừng rậm và băng qua sông để đến lối vào, cắm trại trong hang vào ban đêm và hang Én. Nơi đây hiện được biết đến là hang động lớn thứ ba trên thế giới.

Bất chấp mọi nhu cầu vật chất, đến với Sơn Đoòng, khách hàng được chăm sóc hoàn toàn: hai chuyên gia hang động, ba hướng dẫn viên địa phương, hai đầu bếp, hai kiểm lâm viên và 20 người khiêng vác tham gia mỗi chuyến thám hiểm. Quy mô của cuộc hành trình này là điều phi thường, đảm bảo an toàn và phúc lợi của mọi người, cùng với việc bảo tồn hang động, được giám sát bởi chuyên gia.

Những khám phá mới

Bên cạnh trải nghiệm tuyệt vời và vẻ đẹp độc đáo của cuộc phiêu lưu này, hành trình tới hang Sơn Đoòng đã mang đến một ngành công nghiệp du lịch phát triển giúp cải thiện cuộc sống của nhiều người.

Quảng Bình từ lâu đã là một trong những vùng nghèo nhất đất nước, và bị ném bom nặng nề trong Chiến tranh Việt Nam. Những quả bom chưa nổ được rải rác khắp các cánh đồng và rừng rậm, khiến hàng ngàn người gặp nguy hiểm mỗi ngày.

Nhiều người dân địa phương thu thập và tháo dỡ những quả bom chưa nổ này, bán thuốc nổ và kim loại để làm phế liệu. Vô số sinh mạng đã bị mất khi làm việc này, nhưng đối với một số người, họ không có lựa chọn nào khác có thể nuôi sống gia đình họ.

Khi các hang động khổng lồ của Phong Nha được phát hiện, du khách bắt đầu kéo đến. Dân làng nắm lấy cơ hội mới này và tập trung vào du lịch. Các kết quả tích cực đã cho thấy nền kinh tế địa phương đang khởi sắc.

Các homestay công cộng mới đang được xây dựng, những thị trấn nghèo khó đã được ban cho một cuộc sống mới. Phát hiện gần đây về 57 hang động mới cũng khiến người dân ở Phong Nha phấn khích, những người đã chứng kiến ngôi làng nhỏ của họ nhanh chóng trở thành thủ đô mạo hiểm của Đông Nam Á.

Hệ sinh thái tinh vi

Tuy nhiên, trong những năm gần đây xuất hiện một mối đe dọa mới có thể làm tổn hại đến tính toàn vẹn và sự lộng lẫy của môi trường trong hang.

Công ty phát triển Việt Nam SunGroup đã nỗ lực xây dựng một tuyến cáp treo đến Hang Sơn Đoòng, nơi có khả năng đưa 1.000 du khách mỗi giờ đến hang. Sự phản đối kiên quyết của UNESCO và nhóm hoạt động Save Son Doong đã khuyến khích chính phủ Việt Nam tạm thời dừng cấp giấy phép xây dựng vào năm 2015.

Một số ý kiến cho rằng sự gia tăng du lịch này sẽ tiếp tục mang lại lợi ích cho cộng đồng địa phương. Trong khi đó, nhiều người khác lo ngại về sự phá hủy hệ sinh thái mà số lượng giao thông gia tăng sẽ mang lại.

Việc phát triển du lịch đặt ra một mối đe dọa tiềm tàng đối với môi trường của hang động (Ảnh: Internet)

Các dự án tương tự trên núi Fansipan, ngọn núi cao nhất Việt Nam và vịnh Hạ Long đã dẫn đến thiệt hại môi trường nghiêm trọng. Lịch sử liệu có lặp lại với hang động lớn nhất thế giới này?

Việc xây dựng cáp treo vẫn còn là một ẩn số, và không ai biết liệu cuối cùng có được phê duyệt hay không.

Là một trong những môi trường nguyên sơ cuối cùng trong khu vực, hang Sơn Đoòng chính là nơi đáng được bảo vệ. Người ta hy vọng rằng một quyết định bền vững và có trách nhiệm sẽ được đưa ra trong thời điểm quan trọng này.

Khánh Linh