Kỹ sư xây dựng “bỏ phố về quê” và cú rẽ ngoạn mục với giống nho lạ
(Sóng Trẻ) - Từ bỏ công việc kỹ sư với mức thu nhập ổn định, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp xứ Đoài Vương Đắc Lộc (xã Hưng Đạo, TP Hà Nội) trở về quê hương, mở mô hình trang trại nho hạ đen ứng dụng công nghệ cao, kết hợp phát triển du lịch sinh thái trải nghiệm.
Tay ngang khởi nghiệp với giống nho “lạ”
Anh Vương Đắc Lộc vốn là một kỹ sư xây dựng giàu kinh nghiệm với thu nhập ổn định ở Hà Nội. Anh Lộc cho biết, tình yêu với nông nghiệp đã âm ỉ trong anh từ khi còn là học trò. Tuy nhiên vì chưa có điều kiện về tài chính và quỹ đất, anh Lộc tạm gác lại đam mê để đi lên thành phố học tập, lao động vì tương lai.
Năm 2020, khi đại dịch COVID 19 diễn ra khiến mọi công việc ngưng trệ. Anh Lộc quyết định rời thành phố, về quê để gần gia đình hơn và suy nghĩ về sự nghiệp của mình. Anh Lộc kể lại: “Trở về quê, tôi thấy người dân ở địa phương bỏ đất, lên thành phố làm việc. Hàng trăm thửa ruộng bị bỏ trống, rất lãng phí bởi không có người khai thác. Nhận thấy đây là cơ hội, tôi quyết định chuyển đổi hẳn công việc, trở về quê hương sản xuất nông nghiệp, làm công việc đúng đam mê của mình”.

Anh Lộc hồi tưởng về những ngày đầu tiên trở về quê hương: chỉ với số tiền tiết kiệm ít ỏi và vốn kiến thức “gom nhặt” một cách bản năng từ những ngày thơ bé phụ giúp gia đình làm nông nghiệp. Anh Lộc chia sẻ: “Nhiều người nói tôi dở hơi khi từ bỏ công việc ổn định trên thành phố. May mắn, tôi được vợ luôn ở bên cạnh, động viên và ủng hộ hết mình”.
Năm 2020, Đại học Nông lâm Bắc Giang công bố nghiên cứu thành công giống nho hạ đen và tiến hành chuyển giao công nghệ trồng và chăm sóc từ Viện Khoa học Nông nghiệp tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc). Nói là làm, anh Lộc trực tiếp khăn gói lên trường tìm hiểu giống nho và nhờ sự tư vấn hỗ trợ từ các chuyên gia. Hơn nữa, anh cũng trực tiếp tham quan, khảo sát các nhà vườn xung quanh, để đánh giá tiềm năng phát triển kinh tế của giống nho này.
Anh Lộc cho biết: “Trước đó, tôi đã thử nghiệm rất nhiều giống nho trong Ninh Thuận tại nhà. Tuy nhiên, cây trồng phát triển kém, không hiệu quả. Khi trực tiếp tìm hiểu, khảo sát, tôi thấy nho hạ đen là một giống nho khỏe, sinh trưởng tốt và chống chọi sâu bệnh, phù hợp với điều kiện khí hậu miền Bắc. Đặc biệt, chất lượng quả rất cao, ngon ngọt và không có hạt. Đây là hướng đi rất tiềm năng, phù hợp với thị trường và điều kiện đất ở xã tôi.”.
Sau khi được nhận chuyển giao kỹ thuật từ trường Đại học Nông Lâm Bắc Giang, anh Lộc trở về quê hương, bắt đầu khởi nghiệp. Tuy nhiên, hành trình này không dễ dàng khi khó khăn bấy giờ anh Lộc gặp phải chính là thiếu quỹ đất.
Việc “gõ cửa từng nhà” để thuyết phục người dân cho thuê đất là một thử thách vô cùng lớn. Bởi theo anh Lộc, ruộng đất ở miền Bắc thường nhỏ lẻ, thuộc sở hữu của nhiều người, cùng với tâm lý muốn giữ đất nên dù ruộng có bỏ hoang, người dân cũng khó sẵn lòng cho thuê.

Anh Lộc chia sẻ: “Lúc đó, tôi chưa có kinh nghiệm, quá non trẻ nên người dân khó có thể tin tưởng, giao phó đất cho tôi cũng là điều dễ hiểu”. Ròng rã hơn 1 tháng thuyết phục, bày tỏ sự nhiệt huyết với nghề nông, cuối cùng anh Lộc cũng thuê được 5.000m2 đầu tiên từ 100 hộ, bắt tay vào cải tạo đất, chuẩn bị cho vụ nho đầu tiên.
Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp
Đầu năm 2021, Anh Lộc bắt tay vào trồng thử nghiệm giống nho hạ đen. Tuy nhiên, do chưa có kinh nghiệm và sự khắc nghiệt của thời tiết, vườn nho của anh bị sâu bệnh tấn công. Cả vườn nho gần như mất trắng vì sâu bệnh. Những cây còn khỏe, đến lúc ra quả thì bị chim vào vườn ăn mất khiến anh Lộc không khỏi choáng váng.
Vực dậy tinh thần, anh Lộc tiếp tục cải tạo đất, khắc phục sâu bệnh, chim ăn quả bằng cách đầu tư xây dựng hệ thống nhà màng và hệ thống tưới tiết kiệm với mong muốn mùa vụ mới sẽ được cải thiện, nho đạt được hiệu quả cao.

Bên cạnh đối mặt với khó khăn trong sản xuất, anh Lộc trăn trở hướng đi cạnh tranh với các giống nho đã xuất hiện từ lâu và được thị trường tiêu thụ nhiều. Anh Lộc quyết định tập trung trọng tâm vào nâng cao chất lượng của quả. Thay vì sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, anh Lộc lựa chọn cách thức canh tác, quy trình chăm sóc vi sinh, hữu cơ để chất lượng quả thơm ngon và an toàn với sức khỏe của người tiêu dùng.

Vườn nho của anh Lộc hoàn toàn được bón bằng phân vô cơ, sinh học: ủ phân bằng đậu tương, ốc bưu vàng, …. Sắp tới, Anh Lộc sẽ áp dụng phân giun do chính mình nuôi cấy để bón cho vườn nho. Nguồn nguyên liệu nuôi giun hoàn toàn tự nhiên, được nuôi bằng bã miến dong dư thừa tận dụng từ làng nghề của xã. Anh Lộc nhận định, đây là giải pháp kinh tế vượt trội vì giun có thể nuôi kéo dài đến 7 năm, giúp tiết kiệm chi phí phân bón đáng kể, đồng thời cung cấp nguồn dinh dưỡng dồi dào, đảm bảo chất lượng cho cây nho.

Nhờ sự kiên trì bền bỉ với tôn chỉ “chú trọng chất lượng nho thơm ngon, an toàn với sức khỏe người tiêu dùng”, những chùm nho chín mọng, đồng đều và ngọt thơm của anh Lộc cuối cùng cũng chiều lòng được nhiều thực khách. Trung bình mỗi vụ, anh Lộc bán ra thị trường gần 1 tấn với giá từ 140.000 đồng - 160.000 đồng/kg, mỗi vụ thu về hàng trăm triệu đồng.
Bên cạnh đó, anh Lộc lựa chọn cách công khai, minh bạch quy trình sản xuất sản phẩm của mình lên mạng xã hội. Anh chia sẻ: “ Thông qua các kênh mạng xã hội, mình chia sẻ quá trình mình sản xuất một cách minh bạch, rõ ràng. Qua đó, mọi người có thể hiểu và tin tưởng hơn và quyết định mua hàng”. Tiếng lành đồn xa, mô hình trồng nho của anh Lộc được nhiều du khách biết đến, tìm đến mua hàng, trải nghiệm. Chính điều này cũng đã nhen nhóm cho anh Lộc nhiều ý tưởng mới về phát triển kinh tế nông nghiệp kết hợp với du lịch sinh thái.
Mở ra hướng mới trong phát triển du lịch sinh thái
Nhờ cách quảng bá và công khai quy trình sản xuất lên mạng xã hội, mô hình nông nghiệp của Anh Lộc nhanh chóng thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng mạng. Các video và hình ảnh ghi lại trải nghiệm du lịch sinh thái tại vườn sen, vườn nho thường xuyên đạt hàng trăm nghìn lượt xem và hàng nghìn lượt chia sẻ.
Đặc biệt, tháng 6 hàng năm khi nho vào chính vụ, vườn nho của anh Lộc thu hút 300 lượt khách tham quan trong một ngày, đạt trung bình từ 7.000 đến 8.000 lượt khách mỗi mùa. Bên cạnh tạo cơ hội để du khách có thể trực tiếp thu hoạch từng chùm nho chín mọng tại cây, ăn thử quả ngay tại vườn, anh Lộc còn đa dạng hóa các hoạt động trải nghiệm: tìm hiểu quy trình làm rượu nho, làm kem nho, nước ép nho, mứt nho.
Với trái tim đầy tự hào và khát khao cháy bỏng, anh Lộc cùng người dân quyết tâm giữ gìn và phát huy văn hoá xứ Đoài. Năm 2024, Hợp tác xã Nông nghiệp xứ Đoài được thành lập, mong muốn mang đến cho du khách hành trình khám phá đầy cảm xúc ở nơi đây, nơi mỗi cây nho, mỗi bông sen, mỗi hạt cốm đều kể câu chuyện về đất, về người, và về cội rễ dân tộc.

Xứ Đoài vốn là vùng đất lịch sử, nơi mỗi ngôi đình, ngôi chùa đều kể câu chuyện về cội nguồn dân tộc. Với mục tiêu cốt lõi: sản xuất nông nghiệp sạch và tuần hoàn; phát triển du lịch văn hóa, du lịch nông nghiệp và làng nghề, anh Vương Đắc Lộc cũng như người dân tại địa phương đang trong hành trình xây dựng tuyến du lịch di sản nơi du khách có thể khám phá, kết nối với các di tích lịch sử nổi tiếng tại xứ Đoài: đình Làng So, chùa Trăm Gian, chùa Thầy,... kết hợp với khám phá, tham quan, trải nghiệm du lịch nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn ở nơi đây.
Anh Lộc chia sẻ: “Ngoài những vườn nho và vườn cây ăn quả, tôi còn đang khai thác du lịch, sản xuất sản phẩm hữu cơ tại đầm sen rộng hơn 10ha với hơn 80 giống sen quý của Việt Nam và thế giới được vun trồng. Ngoài ra, chúng tôi cũng đang triển khai nhân rộng thêm mô hình vườn trái cây, vườn dược liệu để gia tăng các hoạt động trải nghiệm cho du khách. Hợp tác xã Nông nghiệp xứ Đoài đang nỗ lực xây dựng một chuỗi du lịch độc đáo: kết hợp giữa di sản văn hóa và nông nghiệp sạch”.