Nghề MC - đam mê thôi là chưa đủ, khổ luyện là yếu tố quyết định

10h ngày 18/12, TS - MC Kim Nguyên Bảo cùng MC Hải Sơn tham gia giao lưu trực tuyến cùng độc giả Trang tin điện tử Sóng trẻ tại Hội Trường A2.301 Học viện Báo chí và Tuyên truyền. Đây là cơ hội để khán giả giao lưu, tìm hiểu và lắng nghe những câu chuyện xung quanh nghề dẫn chương trình.

MC: Với tư cách vừa là một MC, một học giả, lại còn là giảng viên nữa. Lịch trình làm việc của anh có vì thế mà bận rộn hơn với trước không? Anh đã làm gì để cân bằng và hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình?

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Xin cám ơn lời chúc mừng từ Sóng Trẻ. Mình định hình làm nghề bằng hiểu biết của mình, với thị trường MC rộng cần có hướng đi riêng. Hành trình trở thành MC là một chặng đường. Ba công việc học thuật, MC, giảng dạy rất tương đồng. Ví dụ, khi buổi sáng dẫn tin tức thì ít nhiều cũng ảnh hưởng đến hiểu biết của mình, liên quan trực tiếp đến kiến thức học. Và yếu tố quan trọng nhất đối với nghề là xây dựng bản ngã và độ tin cậy với khán giả.

MC: Khoảnh khắc được xướng tên cho ngôi vị Á quân cuộc thi Đường tới Cầu vồng - cuộc thi tìm kiếm gương mặt  MC lớn nhất của Đài THVN đã cho bạn cảm xúc như thế nào? 

MC Hải Sơn: Cuộc thi Cầu Vồng đã qua nhưng cảm xúc vẫn còn vẹn vì đó là bước đà cho bản thân mình. Với cá nhân của mình, Cầu Vồng cho mình nhiều điều trong cuộc sống. Trước tiên, chương trình cho mình biết sẽ gắn bó với con đường cầm mic, xác định hướng đi cho mình. Thứ 2, chương trình cho mình biết “tôi nên làm gì”, tôi đã xác định rõ màu sắc cho sự nghiệp của mình. Và mình phải cám ơn anh Kim Nguyên Bảo là người thầy mình rất ngưỡng mộ khi nghe đến tên. Anh là người cực kì tri thức và nghiêm túc trong công việc, người đã giúp mình vực dậy để tiếp tục theo đuổi niềm đam mê của bản thân.

Được biết, MC Kim Nguyên Bảo và Á quân Trần Hải Sơn, không chỉ là những người đồng nghiệp, mà các bạn còn có mối quan hệ thầy trò. Các bạn có thể chia sẻ rõ hơn về mối quan hệ này không? - [email protected]

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Thật ra thì mình và Hải Sơn quen nhau lâu rồi, biết đến Sơn là MC của Học viện Ngân hàng. Duyên lớn nhất là gặp nhau ở lớp KnB, tiếp xúc với Sơn trong vai trò là người đi tìm con đường của mình. Sơn học để chứng minh và khẳng định bản thân khi bước qua một cuộc tình chưa trọn vẹn. Đến với KnB trong một trạng thái không vui vẻ, chưa kiểm soát dược cảm xúc, hình thức. Giờ đây, Sơn đã biết làm sao để phát huy tính giải trí trong Sơn.

MC Hải Sơn: Những điều anh kể hoàn toàn chính xác. Đến thời điểm này, mình đã kiểm soát được biên độ của mình. Sau này đi làm nghề, mình thấy đúng. Trước đây mình đã từng đi học qua hiphop, nên có năng lượng, nên mình không điểm nghỉ trong phần dẫn chương trình. Anh Quốc Khánh từng nhắc mình "em nên có điểm nghỉ trong phần dẫn của mình". Điều đó mình cảm thấy hoàn toàn chính xác.

Với tư cách là một người thầy, một người từng đồng hành với Á quân Hải Sơn trên chặng đường bước đến Cầu Vồng. Anh Kim Nguyên Bảo có đánh giá gì về các phần thi của Hải Sơn? - [email protected]

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Thứ nhất, cuộc thi Cầu Vồng có nhiều người bạn đồng hành với mình. Với Hải Sơn, là người có xuất phát điểm áp lực, ít nhiều đã quen mặt với Bữa trưa vui vẻ, nếu ai đó bàn luận nhiều nhất thì đó là: Hải Sơn đi thi làm gì? Tại sao lại đi thi? Sơn đã tìm thấy hướng mới, lên bản tin Thế hệ số, bản tin chính luận. Không có đường tới Cầu Vồng sẽ không khai phá được Sơn. Thứ 2, Sơn xứng đáng trở thành Á quân, không chỉ năng lực mà là sự đón nhận của công chúng. Thị trường rất cần nhiều MC, đặc biệt Sơn có tính giải trí với vấn đề chính luận.

Mối duyên lành nào đã khiến Kim Nguyên Bảo và Hải Sơn đến với nghề MC ? Trên hành trình ấy có gặp khó khăn thử thách nào không? Các bạn đã làm gì để vượt qua nó? - nick Facebook là Việt Trinh.

MC Hải Sơn: Mối lương duyên của mình với thầy Bảo là tại lớp MC. Tại thời điểm đó, mình thấy mình là người thích chia sẻ với mọi người. Tại thời điểm chia tay  với mối tình đầu, mình thấy hụt hẫng, sau đó đã đăng kí vào câu lạc bộ MC. Sau khi tham gia CLB, mình thấy cần học hỏi về các kĩ năng của một MC. Mình đã xin chuyển hệ đào tạo chất lượng cao ra hệ đào tạo đại trà để có thời gian hơn cho công việc MC của mình. Mẹ mình từng ép mình học ngành kinh tế, nhưng sau đó mẹ đã ủng hộ mình theo đuổi đam mê.

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Anh rất bồi hồi vì trở lại học Học viện Báo chí, và cảm thấy may mắn vì được tiếp cận với các MC xuất sắc. Mình may mắn là được tiếp cận với môi trường làm nghề nhanh nhất. Sau đó, mình phát hiện ra đã có những người dắt mình vào nghề thì mình cũng nên dắt người khác vào nghề. Và thành quả nhìn thấy ở các thí sinh ở các cuộc thi từng theo học ở KnB. 

MC: Ai đã truyền cho các anh động lực trong những ngày đầu tiên đi với nghề?

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Lời cám ơn đến Phí Linh - MC hàng đầu, chị có tình thương dành cho đàn em. Khi là sinh viên năm nhất, mình bị lạc lõng, không biết với ngoại hình, giọng nói này có hợp với nghề MC không. Nhưng nhờ sự dẫn dắt của chị Phí Linh, mình đã biết mình cần làm gì, đi con đường như thế nào. Khi mà chúng ta chưa biết làm gì với nghề MC hãy vào trang Facebook của những MC nổi tiếng, có nhiều kinh nghiệm trong nghề để xem họ có cuộc sống sôi động thế nào. Và chính chị Phí Linh là người đã truyền cho anh động lực, để cố gắng làm nhiều hơn.

Nếu được kể về 3 khoảnh khắc đáng nhớ nhất ở cuộc thi Đường tới Cầu vồng thì bạn  sẽ kể về điều gì? Thế còn 3 khoảnh khắc đáng quên nhất thì sao? - [email protected]

MC Hải  Sơn: thực sự thì chặng hành trình 6 tháng Cầu Vồng 2020 thì luôn đáng nhớ với mình. Tuy nhiên, 3 khoảnh khắc theo mình đăng nhớ nhất là: mình được công bố lọt 18 vòng sơ loại, vì lúc đầu mình rất do dự khi tham gia. Khoảnh khắc 2, mình gọi là cú sảy chân rất đau. Người dẫn chương trình 4.0 với phông xanh, các MC khác dùng 4 tháng để training, với mình chỉ có 2 ngày. Thời điểm đó mình dẫn vấp và quên mất nội dung đăng sau. mình đã từng nghĩ phải ra về nhưng may đó không phải vòng loại. Khoảnh khắc cuối cùng là đêm chung kết. Tại thời điểm đó, mình biết lý do vì sao mình thất bại. Cá nhân mình thấy đó là phần trình diễn không như mong muốn. Mình chưa quyết liệt trong màu sắc dẫn của mình. Chị Quỳnh đã kì vòng rất nhiều, chị nói  với mình: "Em làm rất tốt nhưng chưa thực sự tốt với khả năng của em”.

Gửi đến TS- Mc Kim Nguyên Bảo câu hỏi như sau: Việc xuất thân từ ngôi trường đào tạo báo chí truyền thông danh giá và uy tín nhất như Học viện Báo chí và Tuyên truyền đã mang lại lợi thế gì trên con đường trở thành một MC chuyên nghiệp? Còn nếu không có background báo chí thì cần làm gì để chinh phục con đường này ạ? - [email protected]

TS. MC Kim Nguyên Bảo: May mắn được sớm dìu dắt bởi các anh chị MC, lợi thế học tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền đã cho mình những kiến thức cơ bản nhất của một MC. Tương tác với môi trường tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền sẽ giúp chúng ta trưởng thành hơn. Còn background báo chí là một lợi thế, nếu ta không có lợi thế đó thì ta phải cố gắng hơn nữa để trau dồi khả năng của bản thân và không ngừng học hỏi thêm nhiều kiến thức mới.

MC: Anh Kim Nguyên Bảo đã có những thành công trong nghề, anh đánh giá sao về ý kiến “Nghề MC đam mê thôi là chưa đủ, khổ luyện mới là yếu tố quyết định”?

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Câu này dành cho bất kể những nghề nào như vũ công, ca sĩ... Bất cứ công việc nào đã làm thì đều phải say mê. Với khán giả điều gì tốt cho khán giả mở mang hơn, cảm nhận trưởng thành hơn là điều anh phấn đấu. Say mê là khai phóng một vài khoảnh khắc. Muốn trở thành một BTV giỏi thì khổ luyện nhiều. Hai điều cần khổ luyện đầu tiên là kiến thức. Thứ hai là kĩ năng như giọng nói, biên tập, ngôn ngữ hình thể, xử lý tình huống. Cố gắng song song hai điều này sẽ trở thành một MC chuyên nghiệp.

MC: Hải Sơn trong những video trên Schannel thì rất hài hước, không biết khi bước chân vào nghề dẫn, bạn có mất nhiều thời gian để thích nghi với môi trường này?

MC Hải  Sơn: Khi dẫn Bữa trưa vui vẻ mình đã xác định trở thành một MC giải trí. Khi lên truyền hình khác với Youtube cần tiết chế hơn, ngôn ngữ hình thể. Lúc đầu khi mới dẫn mình bị thói quen về ngữ điệu và cách dẫn như ở trên Youtube. Đó chính là điều mà mình phải phấn đấu nhiều hơn. Vì không được đào tạo chuyên nghiệp, mình đã cố gắng bằng cách thực hành, hỏi các BTV trong đài nhiều hơn nữa để mình có thể tiết chế và khắc phục nhược điểm đó của bản thân.

MC: Hải Sơn không có xuất phát điểm là sinh viên trường báo, được đào tạo bài bản  về báo chí ngay từ đầu. Anh có nghĩ anh là một “Kẻ ngoại đạo” may mắn không?

MC Hải Sơn: Chắc chắn là do sự cố gắng của mình. Ví dụ như ở đêm bán kết, mình chỉ có chưa đầy 30 phút để hoàn thiện kịch bản. Trước 30 phút, tất cả kịch bản mình chuẩn bị đã bị gạch đi hết. Đứng ở Highland trước cổng VTV, khí đó mình đã cảm thấy rất bối rối, mình đã gọi điện ngay cho khách mời xin được giúp đỡ, rồi vội vã lên ngay phòng khách mời và hoàn thành kịch bản trong vòng 15 phút sau đó mới đi makeup. Mọi thứ thật chóng vánh. Mình thấy cố gắng, chủ động là quan trọng, may mắn chỉ một phần.

TS. MC Kim Nguyên Bảo và anh Hải Sơn ơi, em rất thích làm MC nhưng kỹ năng của em yếu, vậy làm thế nào để giọng em cải thiện được ạ?

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Va chạm cuộc sống, tương tác, chịu khó quan sát tìm góc nhìn riêng là những giải pháp hiệu quả tăng độ tin cậy mọi người. Dành 1- 2 tiếng để đọc báo, sách, giúp em nhận mặt chữ nhanh, phản xạ tốt. Kinh nghiệm là nếu không có tư duy nhanh thì hãy đọc thật nhiều. Biến kiến thức học thuật thành lời dẫn, nếu không đọc sách thì sẽ không phải là tất cả bức tranh về nghề. Để lên được sóng là cả quá trình, hãy trở thành MC tốt nhất của khoa, trường trước khi mơ những ước mơ bay thật xa. 

Nếu 2 anh không làm MC thì sẽ làm gì? - [email protected]

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Anh sẽ trở thành người giúp cho các MC, đào tạo ra họ. Có người nói sứ mệnh của anh là giúp cho học trò nổi tiếng hơn mình. Mình trở thành Huấn luyện viên để đào tạo các MC. Lý tưởng cao là thế hệ trẻ có tư duy hội nhập, trung thành với việc học tập, nghiên cứu. Bên cạnh, lĩnh vực MC mọi người có thể tham khảo Facebook của anh về các lĩnh vực như Tổng thống Mỹ. Tóm lại, anh muốn trở thành 1 "Messeger" để mang thông tin của mình đến cho người khác, mang những điều tốt đẹp cho người khác: Giống như một thiên sứ (cười).

MC Hải Sơn: Mình nghĩ mình sẽ trở thành một Format Writer, đây là một nghề ở Việt Nam khá là ít người làm và chưa có một môi trường để đào tạo chuyên nghiệp. Mình cũng đã ấp ủ được một format của mình, mong rằng mọi người sẽ đón chờ.

Trước những cám dỗ của nghề, làm thế nào để đứng vững với nghề MC?

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Cám dỗ là có thể tình cảm, vật chất. Anh may mắn là những người giúp đỡ không đòi hỏi. Bất cứ cám dỗ nào cũng cần trả giá, hãy xem mình có thể trả được cái giá đó hay không. Vì đôi khi sự cô đơn trong nghề, sự quan tâm của ai đó khiến mình thăng tiến… có thực sự đánh đổi được hay không, miễn là đừng động vào thuần phong mỹ tục, tôn giáo. Việc theo đuổi học Tiến sĩ, khiến anh bỏ lỡ cơ hội MC. Tuổi trẻ là đế chế huy hoàng. Và mình thì phản đối dùng nghề MC để trục lợi, đừng dùng danh để lừa đảo danh tiếng, tiền.

MC Hải Sơn: Thật ra mình chưa bao giờ bị cám dỗ. Mình không phải là người giỏi hình ảnh. Khi mình nghĩ mình có những người khác thực sự cần mình, họ sẽ tự tìm đến mình. 

Liệu rằng nghề MC chỉ có toàn niềm vui? Trong điều kiện bất khả kháng như đại dịch Covid19 vừa qua, mức thu nhập của các MC đã ảnh hưởng như thế nào? Và làm sao để có thể vượt qua? - nick Facebook Nguyễn Minh.

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Hầu hết thu nhập của các MC đều sụp giảm, đa số các MC sống nhờ sự kiện. Suốt thời gian Covid-19, 2 tuần anh không được dẫn, tuy nhiên anh vẫn đến đài để cập nhật tin tức cho mọi người. Anh thích đào tạo, nghiên cứu và giảng dạy nhiều hơn. Quan trọng trong thời gian ấy là làm sao không bị sụt giảm về đầu óc.

MC Hải Sơn: Trong thời gian dịch bệnh, 18 người sẽ trực luôn phiên ở đài để trực video call với khách mời, hầu hết truyền hình đều hoạt động bằng cách này. Còn trong thời gian ấy, mình tập trung nhiều hơn ở mảng Youtube, tuy nhiên, điều phải khẳng định là thu nhập của mình cũng có sụt giảm.

Gu của hai MC là gì?

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Mình thích người đối lập với mình, cho mình cảm giác mới trong cuộc sống, để không thấy phiên bản của mình nữa. Cụ thể hóa, là người kiên trì trong cuộc sống. Quan điểm môn đăng hộ đối cũng rất đúng, mình làm truyền hình thức khuya dậy sớm, nếu mình gặp người khác với lối sống của mình thì không phải lựa chọn. 

Hai khách mời tham gia thử thách của chương trình.

Theo dõi Facebook của Kim Nguyên Bảo trong một thời gian dài, biết bạn là một con người sống tình cảm thông qua nhưng dòng  trạng thái của bạn, liệu có phải rằng, MC muốn nói hay thì phải có góc nhìn sâu sắc về mọi thứ xung quanh? - khán giả Thảo Phương.

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Quan điểm cá nhân Nguyên Bảo: Dành thời gian đến các sản phẩm văn hóa nghệ thuật, nuôi dưỡng lòng trắc ẩn, tình thương đồng cảm với những người khó khăn. Đào tạo MC cho anh quá nhiều cảm xúc. Tuyệt đối, chưa bao giờ trong anh có sự đố kị, cảm xúc tiêu cực. Là quá trình anh nuôi dưỡng thẩm mỹ của mình, với một lòng bao dung với cuộc sống.

MC Hải Sơn: Những quan điểm sâu sắc là những quan điểm đa chiều, giúp mình hiểu rõ hơn về vấn đề. Việc anh Bảo viết Facebook mình rất ngưỡng mộ, anh rất chăm chia sẻ những quan điểm của mình. Nhiều hôm mình đọc được những bài viết của anh Bảo, mình đã phải lưu lại ngay vì nó quá hay và ý nghĩa.

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Quá trình tương tác với cuộc sống, tập phản ngược với những vấn đề cuộc sống. Hãy nhìn góc nhìn mới, khác. Ví dụ, câu chuyện Covid-19 liên quan y tế, thì ở góc nhìn văn hóa, chúng ta lại thấy những yếu tố mới. Bên cạnh thiệt hại, thì chúng ta có thêm cơ hội, đây là dịp để ngành du lịch, y tế bắt tay với nhau. Trách nhiệm của MC là cung cấp thêm góc nhìn cho khán giả, góc nhìn mới làm sâu sắc hơn vấn đề. 

Kỹ năng ngoại ngữ quan trọng đối với nghề như thế nào?

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Anh không phải là người quá giỏi ngoại ngữ. Có những khoảnh khắc anh đứng trước việc bỏ nghề. Trong một chương trình Quốc hội, không có MC song ngữ, yêu cầu MC dịch trực tiếp. Rất may là lúc đó, anh biết các từ chuyên ngành về Tiếng Anh. Ngoại ngữ là yếu tố, nếu không có năng khiếu ngoại ngữ thì nên làm chủ ngoại ngữ. Thứ hai, đọc chuẩn tên của khách mời, chính khách nước ngoài. Chịu khó xem các anh chị dẫn như thế nào, nhấn nhá một vài từ quan trọng. Anh không có năng khiếu ngoại ngữ, quyết định cả một mùa hè ở nhà học ngoại ngữ. Dù không giỏi nhưng vẫn nắm được kiến thức ngoại ngữ nhất định.

MC Hải Sơn: Thật sự mình cũng không quá giỏi về ngoại ngữ. Nhưng mình dã học qua khoa chất lượng cao Học viện Ngân hàng nên mình cũng biết về những từ chuyên ngành kinh tế. 

Có nhiều ý kiến cho rằng, MC không chỉ cần có duyên mà còn cần có thời nữa. Nhân lúc còn trẻ, sự nghiệp đang lên, nhiều MC trẻ tranh thủ nhận show còn Bảo lại đi trên một con đường khác, gác lại nhiều show để trở thành học giả. Vậy đặt lên bàn cân hai giá trị là vật chất và tri thức, bạn đã chọn tri thức đúng không?

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Đây không phải là sự lựa chọn giữa 2 yếu tố này. Hai giá trị này tri thức sẽ chẳng bao giờ là đủ. Tiến sĩ cũng chỉ là học vị anh còn thiếu nhiều kĩ năng. Cách anh phân phối thời gian như thế nào là đủ, phù hợp. Viết kế hoạch tốt và thực hiện bằng được. Trong 250 ngày ở tuổi 27 để hoàn thành học hàm Tiến sĩ, anh đã cố gắng đặt ra mục tiêu và hoàn thiện. Hiện giờ, tuy không nhiều show, nhưng nền tảng anh đã gây dựng sẽ để anh đi rất lâu với nghề. Con người luôn có giới hạn nào đấy, anh thích chương trình có chiều sâu và hàn lâm. Sự hạnh phúc mình làm show kiểu nào nhất, họ book mình ở lĩnh vực nào nhất. Hai yếu tố này cộng lại sẽ đủ để  biết lựa chọn như nào.

MC Hải Sơn: Khi các bạn làm nhiều sẽ thống kê được việc gì mình làm được cái gì nhất. Mình phải xác định rõ cái gì mình hợp và cái gì mình thích vì đôi lúc nó sẽ không hợp với hình. Khi dẫn Cất Cánh - 1 chương trình chính luận, tất cả mọi người đều cười vì khuôn mặt mình không hợp với điều này. Mình phải xác định rõ điều gì và cân bằng điều gì là điểm mạnh.

Các anh có thể chia sẻ cách xử lý khi gặp tình huống, sự cố bất ngờ lúc đang dẫn chương trình? - bạn Phương Nga - khán giả tại trường quay.

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Học ngành nào cũng là tốt cho chuyên môn, không ngăn cản để đến với MC truyền hình. Xử lý tình huống là kĩ năng đỉnh cao nhất, có thể khuyết ngoại hình, nhưng cách xử lý là quan trọng nhất. Bất  kì chương trình nào cũng có tình huống vì vậy cần có bước xử lý tình huống: Dự báo tình huống, phải xác định file giới thiệu, chuẩn bị một lượng thông tin, chuẩn bị gấp 10 lần thông tin với MC truyền hình. Đối với sự kiện khách mời là sao nổi tiếng phải dự đoán được các tình huống. Hãy tìm đến các anh chị có kinh nghiệm để xin lời gợi ý.

MC Hải Sơn: Mình cũng đồng quan điểm với anh Bảo. Với mình là sinh viên kinh tế, mình chia 80% là tình huống dự đoán và 20% là không dự đoán được. Với 20% mình đã nghe được từ những anh chị đi trước nên xử lý một cách “người” nhất, đừng gượng ép quá nhiều.

Theo em, được biết nghề MC chỉ đam mê là chưa đủ còn phụ thuộc vào nhiều nhân tố khác, làm thế nào để vượt qua và theo đuổi đam mê? - bạn Hà Hảo - khán giả tại trường quay.

TS. MC Kim Nguyên Bảo: Cần môi trường để gọt giũa, khoa học để tiếp xúc. Phải tìm đến môi trường có thể thúc ép trau dồi, gọt giũa, phải xem các chương trình để lấy kinh nghiệm, phải có kiến thức về chuẩn mực về nghề nghiệp.

MC Hải Sơn: Đối với mình, trên cương vị là một MC trẻ, hãy cú ước mơ và thực hiện điều đố với tất cả sự chủ động của mình. 

Khách mời cảm ơn và chào khán giả.

Trang tin điện tử Sóng trẻ xin chân thành cảm ơn quý độc giả đã theo dõi và tương tác với buổi giao lưu trực tuyến. Kính mong quý độc giả tiếp tục đón nhận các tác phẩm tiếp theo trên trang tin điện tử Sóng trẻ. Mọi phản hồi xin gửi về hòm thư góp ý của trang tin: [email protected]

Xin chân thành cảm ơn!

BBT Sóng trẻ