NSƯT Bạch Vân: 30 năm duyên nợ với ca trù

2013-11-20 23:35:07

(Sóng trẻ) - Trước sự du nhập của rất nhiều loại hình âm nhạc mới mẻ, hiện đại, có một người phụ nữ 30 năm qua vẫn gắn bó với ca trù, cố gắng gìn giữ, phát triển mang ca trù đến với tất cả mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Sống với ca trù như duyên chồng vợ

Đời người trải qua bao bước thăng trầm, với NSUT Bạch Vân có lẽ những hỉ nộ ái ố ở đời, người đàn bà ấy đã nếm đủ. Sau một lần được nghe NSND Quách Thị Hồ ca, ca trù đã ngấm ngay vào tim, nhịp sênh, nhịp phách đã là một phần hơi thở của người nghệ sĩ. Rong ruổi tầm sư học đạo khắp các vùng từ Hà Nội đến Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa… tìm gặp các nghệ nhân xưa mong được truyền dạy, cô kể rằng: “Về tìm gặp mà các nghệ nhân và gia đình xua đuổi, vì mấy ai giũ bỏ được định kiến cô đầu xưa, trải qua bao khó khăn, tôi mới được mỗi người chỉ bảo cho đôi chút, thế cũng là mừng rồi”. Gắn bó với nghiệp ca, cô đã một lần bước lỡ bước sang ngang, chấp nhận hi sinh hạnh phúc gia đình, chọn ca trù làm tình yêu và lẽ sống. Người nghệ sĩ yêu ca trù như tình yêu đôi lứa, như mối duyên vợ chồng.

Ca trù là di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam được UNESCO công nhận năm 2009 nhưng lại nằm trong danh sách “cần được bảo vệ khẩn cấp”. Bạn bè của NSUT Bạch Vân vẫn thường đùa rằng cô là kẻ ngược đời “phù suy”. Xã hội phát triển, một người tài hoa như cô hoàn toàn có thể tìm một công việc đủ đầy về kinh tế thay vì gắn bó với ca trù loại hình âm nhạc kén người nghe như ca trù, để rồi không chồng, không con, không tiền bạc nhưng đổi lại cô giàu đam mê, giàu bè bạn và giàu yêu thương. Năm 2012, cô được Nhà nước phong tặng danh hiệu NSUT cho những đóng góp to lớn của cô với ca trù Việt Nam.

Truyền lửa ca trù cho thế hệ tương lại…

30 năm giữ lửa cho ca trù Việt, mong muốn lớn nhất của NSUT Bạch Vân là làm thế nào để ngọn lửa ấy sống mãi với thời gian, để ca trù đến gần hơn với thế hệ trẻ, đưa ca trù vươn xa đến bạn bè quốc tế. Điều này đã thôi thúc cô quyết định thành lập CLB Ca trù Hà Nội, nơi quy tụ những người có niềm đam mê hoặc mong muốn tìm hiểu thêm về ca trù Việt Nam.

Nghệ sĩ ưu tú Bạch Vân

Thành viên CLB Ca trù chủ yếu là các bạn sinh viên từ các trường Đại học, trẻ trung và năng động. Các bạn đến với CLB với mong muốn giúp ca trù đến gần hơn với cuộc sống hiện đại, quảng bá ca trù ra với thế giới, gặp gỡ giao lưu với khách nước nài, rèn luyện khả năng giao tiếp tiếng Anh... Bạn Hoàng Văn Việt (thành viên CLB) chia sẻ: “Ban đầu, mình biết đến CLB qua một người bạn của mình là người Singapore, cậu bạn mình đã nghe cô Bạch Vân hát tại đình Kim Ngân cùng bố mẹ, cậu cảm thấy rất ấn tượng, nhưng khi hỏi mình thì mình mù tịt, vậy là mình quyết định tham gia CLB và học hỏi rất nhiều điều bổ ích, ý nghĩa và giá trị”.

Với tâm niệm ca trù luôn sống mãi, NSƯT Bạch Vân lặng lẽ truyền dạy ca trù cho những bạn trẻ đam mê loại hình nghệ thuật này, để thế hệ tương lai nối tiếp nghệ sĩ thắp sáng ngọn lửa ca trù Việt Nam, để di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam tồn tại vững bền và mãi mãi.

Nhã Nhi

Lớp Phát thanh K31