Phá vỡ định kiến: Ngành xây dựng không chỉ dành riêng cho phái mạnh

(Sóng trẻ) - Trong nhiều năm, ngành xây dựng vẫn thường được mặc định là lĩnh vực dành riêng cho nam giới. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ và quan niệm xã hội đã phá bỏ dần những quan niệm về giới tính trong lĩnh vực này.

Vì sao nữ sinh ít chọn ngành xây dựng? 

Định kiến về giới tính trong ngành xây dựng không phải là điều mới mẻ. Một trong những lý do chính khiến nữ sinh ít lựa chọn ngành xây dựng là do suy nghĩ rằng đây là ngành nghề đòi hỏi sức mạnh thể chất, cần sự bền bỉ và chịu đựng. Nhiều người vẫn tin rằng phụ nữ sẽ không thể đáp ứng tốt những yêu cầu khắc nghiệt của công trường, từ việc tiếp xúc với máy móc, thiết bị lớn, đến công việc ngoài trời trong điều kiện thời tiết bất lợi.

Bên cạnh đó, trong các gia đình và cộng đồng, không ít người vẫn có quan niệm rằng những công việc như xây dựng không phù hợp với nữ giới, trong khi các ngành “nữ tính” hơn như sư phạm, y dược, hoặc kinh tế lại được ủng hộ. Quan niệm này đã tạo thành một rào cản tâm lý, khiến nhiều nữ sinh ngần ngại theo đuổi ngành học mà họ thực sự yêu thích.

Thêm vào đó, tại các trường đào tạo chuyên ngành, số lượng giảng viên nữ và các hình mẫu nữ thành công trong ngành xây dựng, kỹ thuật vẫn còn rất hạn chế, khiến các nữ sinh thiếu đi nguồn động viên, cảm hứng. Khi thiếu các tấm gương điển hình, họ dễ cảm thấy mình "lạc lõng" và thiếu động lực để theo đuổi con đường này. 

Công nghệ phát triển, mở rộng cơ hội cho cả hai giới

Sự tiến bộ trong công nghệ đã thay đổi căn bản bộ mặt của ngành xây dựng, từ công nghệ BIM (Building Information Modeling) đến các thiết bị tự động, máy móc tiên tiến hỗ trợ công việc vận hành. Ngày nay, ngành xây dựng không chỉ tập trung vào công việc thể chất mà còn đòi hỏi những kỹ năng phân tích, lập kế hoạch, và sử dụng các phần mềm mô phỏng. Chính những yếu tố này đang giúp nữ giới có thêm cơ hội để tham gia và chứng tỏ khả năng của mình.

Những công nghệ mới này cho phép công nhân và kỹ sư làm việc từ xa, giám sát công trường qua thiết bị di động, máy bay không người lái (drone), hoặc các phần mềm phân tích dữ liệu. Với sự hỗ trợ của công nghệ, sức mạnh thể chất không còn là yếu tố tiên quyết trong ngành xây dựng, thay vào đó là tư duy chiến lược, khả năng phân tích, và sử dụng công nghệ. Các kỹ năng này không phụ thuộc vào giới tính và đang dần trở thành yếu tố quan trọng để thành công trong ngành.

Ông Trần Quốc Dân (Giảng viên Khoa xây dựng - ĐH Kinh doanh và công nghệ Hà Nội), cho biết: “Công nghệ giúp ngành xây dựng hiện nay có rất nhiều vị trí công việc phù hợp với nữ giới, từ phòng kĩ thuật, phòng kinh doanh đến vận hành phần mềm hay khối lượng và dự toán. Phụ nữ hoàn toàn có thể làm tốt những công việc này, và tôi rất ủng hộ các bạn nữ tham gia vào ngành.” 

Ông Dân chia sẻ thêm về tương lai sau này ngành xây dựng có thể sẽ được cơ giới hoá để giảm thiểu đi sức nặng về thể chất của ngành đối với các người làm nghề, cụ thể là nữ giới. 

Giới tính không quyết định thành công

Thực tế cho thấy, nữ giới mang đến những giá trị đặc biệt mà đôi khi phái nam khó có thể thay thế. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, phụ nữ có khả năng chú ý đến chi tiết và xử lý công việc cẩn thận, chính xác hơn, những phẩm chất rất cần thiết trong các giai đoạn như lập kế hoạch, thiết kế, và quản lý dự án. Ngoài ra, trong các dự án xây dựng lớn, kỹ năng giao tiếp, đàm phán và quản lý quan hệ cũng đóng vai trò quan trọng. Nữ giới, với khả năng xử lý tình huống linh hoạt và cách làm việc kiên nhẫn, cũng thường mang lại môi trường làm việc cân bằng hơn.

Bên cạnh đó, việc có sự hiện diện của phụ nữ trong ngành xây dựng giúp tạo ra một môi trường làm việc đa dạng hơn, đồng thời thúc đẩy sáng tạo và những cách tiếp cận khác biệt. Chị Thu Thuỷ, một kỹ sư kết cấu làm việc tại công ty đa quốc gia chia sẻ: “Tôi nhận thấy rằng đôi khi, góc nhìn và cách tiếp cận vấn đề của mình khác với các đồng nghiệp nam. Điều này tạo ra sự bổ trợ lẫn nhau và giúp dự án phát triển toàn diện hơn.”

Có không ít phụ nữ đã thành công và đang là nguồn cảm hứng lớn trong ngành xây dựng. Chị Minh Hương, một kỹ sư xây dựng lâu năm chia sẻ rằng ban đầu vào nghề chị gặp khá nhiều khó khăn khi là nữ giới duy nhất trong nhóm kỹ thuật. Nhưng với tinh thần kiên trì, nỗ lực học hỏi và không ngừng phát triển bản thân, chị đã dần khẳng định được năng lực của mình và được đồng nghiệp đánh giá cao.

Chị Hương cho biết: “Ban đầu tôi cũng hơi lo lắng vì thấy xung quanh toàn là nam giới. Nhưng tôi luôn tin rằng nếu mình làm việc hết mình, năng lực sẽ được công nhận. Thậm chí, tôi còn thấy một số đồng nghiệp nam cũng học hỏi nhiều từ tôi, nhất là về cách làm việc cẩn thận, chi tiết.”

Những câu chuyện như của chị Thu Thuỷ hay chị Minh Hương đang dần thay đổi quan niệm rằng ngành xây dựng chỉ dành cho nam giới. Những tấm gương nữ kỹ sư thành công không chỉ là động lực cho các bạn nữ khác, mà còn chứng minh rằng giới tính không phải là yếu tố quyết định khả năng thành công trong ngành. 

Xây dựng cơ hội bình đẳng cho nữ giới

Để phá bỏ định kiến và tạo thêm cơ hội cho nữ giới, các trường đại học, công ty và cả xã hội đều cần thay đổi nhận thức và hành động. Việc đưa ra các chính sách khuyến khích, học bổng cho nữ sinh trong ngành xây dựng sẽ là bước đi cần thiết để khích lệ nhiều bạn trẻ theo đuổi đam mê. Các trường đào tạo kỹ thuật có thể tăng cường các hoạt động giới thiệu, tư vấn và trao đổi về ngành xây dựng nhằm giúp các bạn nữ hiểu rõ hơn về những cơ hội trong ngành và khẳng định rằng giới tính không phải là rào cản.

Ngoài ra, việc tổ chức các hội thảo, tọa đàm với sự tham gia của các nữ kỹ sư thành công sẽ giúp tạo thêm nguồn cảm hứng cho nữ sinh, giúp họ tự tin hơn trong việc theo đuổi ngành học và nghề nghiệp. Các công ty xây dựng cũng có thể thiết lập chính sách thân thiện với nhân viên nữ, từ các chương trình đào tạo kỹ năng chuyên sâu đến tạo môi trường làm việc an toàn và hỗ trợ tối đa cho phụ nữ.