Timor-Leste chính thức gia nhập ASEAN

(Sóng trẻ) - Ngày 26/10, Timor-Leste chính thức gia nhập Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) với tư cách là thành viên thứ 11. 

Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 diễn ra ở Kuala Lumpur (Malaysia), Timor-Leste chính thức trở thành thành viên thứ 11 của ASEAN. Cột mốc lịch sử này được ghi dấu bằng lễ ký kết Tuyên bố kết nạp Timor-Leste vào Hiệp hội, dưới sự chứng kiến của lãnh đạo 10 quốc gia thành viên còn lại.

Thủ tướng Timor-Leste Xanana Gusmão gọi đây là “thời khắc lịch sử”, mở ra vô vàn cơ hội cho đất nước non trẻ này. “Đối với người dân Timor-Leste, đây không chỉ là một giấc mơ thành hiện thực, mà còn là sự khẳng định mạnh mẽ cho hành trình của chúng tôi”, Thủ tướng Xanana Gusmão chia sẻ trong bài phát biểu.

Đồng thời, theo ông Beni Sukadis, điều phối viên cao cấp của Viện Nghiên cứu Quốc phòng và Chiến lược Indonesia, tư cách thành viên ASEAN mở ra cho Timor-Leste cơ hội mở rộng thương mại, thu hút đầu tư và đa dạng hóa nền kinh tế vốn phụ thuộc vào dầu khí.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim - đại diện quốc gia giữ chức Chủ tịch luân phiên cho biết sự gia nhập của Timor-Leste đã “hoàn thiện đại gia đình ASEAN”. Ông cũng khẳng định mối quan hệ sâu sắc giữa các quốc gia trong khu vực và sự ủng hộ của ASEAN với quá trình phát triển và quyền tự chủ của Timor-Leste.

Timor-Leste là quốc gia trẻ nhất ASEAN, tách khỏi Indonesia và tuyên bố trở thành một quốc gia độc lập năm 2002. Dù đối diện nhiều thách thức về kinh tế, xã hội, giới lãnh đạo đã sớm nhận định việc gia nhập ASEAN là một "quyết định chiến lược". Năm 2011, Timor-Leste chính thức nộp đơn xin gia nhập ASEAN.

Năm 2022, tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 40 ở Campuchia, ASEAN bày tỏ ủng hộ về các nguyên tắc để kết nạp Timor-Leste và trao quy chế quan sát viên cùng lộ trình để trở thành thành viên chính thức cho quốc gia này. Quy chế này cho phép cho phép Timor-Leste tham dự tất cả cuộc họp của ASEAN, bao gồm Hội nghị Cấp cao ASEAN và các diễn đàn liên quan.

Năm 2025, trong nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN của Malaysia, các nỗ lực thúc đẩy sự kết nạp đầy đủ của Timor-Leste đã được tăng cường. Đây là một trong những thành tựu lớn nhất của Malaysia trong nhiệm kỳ Chủ tịch là đảm bảo Timor Leste hoàn thành lộ trình và đáp ứng các cam kết cần thiết trên 3 trụ cột của ASEAN bao gồm chính trị - an ninh, kinh tế và văn hóa - xã hội.

Đây là lần mở rộng đầu tiên của ASEAN kể từ khi Campuchia gia nhập năm 1999. Việc kết nạp Timor-Leste thể hiện tinh thần đoàn kết của cộng đồng Đông Nam Á, cùng hướng tới tương lai hoà bình, ổn định và thịnh vượng.