Ăn chay và cuộc cách mạng xanh trong lối sống hiện đại

(Sóng trẻ) - Ngày Thuần chay Thế giới 1/11 được tổ chức thường niên, dành riêng cho cộng đồng thuần chay trên khắp thế giới. Ngày Thuần chay Thế giới được tổ chức như một cột mốc để có thể lan tỏa những giá trị nổi bật của lối sống thuần chay, nhất là những lợi ích đối với sức khỏe. 

Sự kiện được thành lập vào năm 1994 bởi Louise Wallis, trước đó chủ tịch của Hiệp hội Thuần Chay tại vương quốc Anh kỷ niệm 50 năm ngày thành lập của tổ chức và cho ra đời thuật ngữ “thuần chay” và “chủ nghĩa thuần chay”. Ngày này cũng là một phần của Tháng Nhận thức Ăn chay Thế Giới (World Vegetarian Awareness Month), bắt đầu bằng Ngày Ăn chay Thế giới (1/ 10) và kết thúc bằng ngày Thuần chay Thế giới (1/11).

Thuần chay là một chế độ ăn nghiêm ngặt. Người ăn chay- những người theo chủ nghĩa thuần chay chỉ ăn và sử dụng các thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật, loại trừ hoàn toàn các thành phần có nguồn gốc từ động vật dưới bất kỳ hình thức nào. Thuật ngữ Vegan (Thuần chay) được ông Donald Watson tạo ra, là sự kết hợp của ba chữ cái đầu và hai chữ cái cuối của từ “Vegetarian” trong tiếng Anh.

Ấn Độ là một trong những quốc gia có tỷ lệ dân số ăn chay cao nhất, với khoảng 38% người dân ăn chay. Ngoài ra, tại Đức và các quốc gia Bắc Âu, tỷ lệ người ăn thuần chay và ăn chay đang tăng nhanh do các chiến dịch nâng cao nhận thức và sự quan tâm đến môi trường. 

Nhằm tôn vinh những lợi ích của việc ăn thuần chay đối với con người, động vật và môi trường tự nhiên, nhiều quốc gia trên khắp thế giới hay các đại diện của Hiệp hội Thuần chay đã tổ chức nhiều sự kiện giáo dục và từ thiện cũng như các chiến dịch dành riêng cho chủ đề này. Với mong muốn lan tỏa và chia sẻ những thông điệp tích cực đến với mọi người.

Theo nhiều khảo sát từ tổ chức nghiên cứu thị trường Ipsos Mori và GlobalData, hoặc nghiên cứu đăng trên các tạp chí dinh dưỡng uy tín như The Vegan Society (Anh) và báo cáo của tổ chức Plant Based Foods Association (Mỹ), số người chọn ăn chay hoặc thuần chay đã gia tăng đáng kể trong vài năm qua. Tại Mỹ, từ năm 2014 đến 2020, số người ăn thuần chay đã tăng khoảng 300%. Riêng tại Anh, số người ăn thuần chay tăng gấp 4 lần từ năm 2014 đến 2019.

Nhiều nghiên cứu từ Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (American Heart Association), Tạp chí Y học Anh Quốc (British Medical Journal), và báo cáo của tổ chức Academy of Nutrition and Dietetics chỉ ra rằng chế độ ăn chay, đặc biệt là thuần chay, giúp người ăn chay có nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn 22% so với những người ăn thịt, giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường tuýp 2, bệnh tim và một số loại ung thư. 

Chị Nguyễn Lệ Phương (48 tuổi, Đống Đa) có thói quen ăn chay vào ngày mùng 1 và ngày 15 âm lịch hàng tháng chia sẻ: “Ăn chay với tôi là một phương pháp ổn định chỉ số huyết áp và tiểu đường. Khi mới bắt đầu sẽ cảm thấy khá khó ăn khi thay đổi thói quen ăn uống, nhưng dần dần tôi đã tìm ra những món ăn phong phú và thú vị để bổ sung dưỡng chất”. 

Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hợp Quốc (FAO), ngành chăn nuôi tạo ra khoảng 14,5% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu, gần ngang ngửa với lượng phát thải từ phương tiện giao thông. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science năm 2018 do Joseph Poore và Thomas Nemecek thực hiện cho thấy việc chuyển sang chế độ ăn thuần chay có thể giảm đến 73% lượng khí thải carbon cá nhân.