Chè lam Thạch Xá - Thức quà dân dã mang đậm văn hóa xứ Đoài

(Sóng trẻ) - Không chỉ là thức bánh ngọt ngào mang đậm hồn quê, chè lam Thạch Xá còn ẩn chứa trong mình những giá trị văn hoá đặc sắc, phản ánh sự tinh tế, khéo léo và tấm lòng hiếu khách của người Việt xưa.

Thức quà mang đậm giá trị văn hoá xứ Đoài

Từ những nguyên liệu quen thuộc của đồng quê như gạo nếp cái hoa vàng, lạc rang, mật mía và gừng tươi giã nhỏ, người dân Thạch Xá đã tạo nên món bánh dẻo thơm, ấm áp vị gừng cay, bùi bùi lạc rang, đậm đà hương mật mía. Mỗi miếng chè lam là kết tinh của sự khéo léo, kinh nghiệm và tâm huyết, được chế biến hoàn toàn thủ công, không chất bảo quản, giữ nguyên hồn quê và nét đặc trưng truyền thống.

Bí quyết tạo nên vị ngon đặc trưng của chè lam không chỉ ở nguyên liệu, mà ẩn trong đó là bí quyết và kinh nghiệm đúc kết của người thợ làm bánh. Các nguyên liệu đều phải được lựa chọn kĩ lưỡng:  Gừng phải tươi, vàng ruột, không thâm, héo; mật mía nấu vừa độ, hòa quyện với bột nếp cho đến khi bánh đạt độ dẻo vừa đủ, không khô, không nhão, lạc rang phải chín đều, thơm bùi, thêm vào từng chút một để cân bằng hương vị. Tất cả các khâu, từ rang bỏng, giã bột, trộn mật đến ép khuôn vuông vắn, đều đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo và cảm nhận tinh tế của người thợ.

Sự kết hợp tinh tế của nguyên liệu dân dã, cùng quy trình chế biến công phu đã làm nên sức hấp dẫn riêng của chè lam Thạch Xá. Không cầu kỳ như các loại bánh kẹo hiện đại, món quà dân dã này lại chiếm trọn cảm tình của thực khách nhờ sự hòa quyện hài hòa giữa hương vị, màu sắc và ký ức quê nhà. Những miếng bánh được thưởng thức cùng nước trà nóng, để dằn lại vị ngọt hậu của bột nếp và mật mía. Hương vị này đã trở thành sợi dây nối ký ức với quê hương, với tuổi thơ và những giá trị văn hóa xứ Đoài, đặc biệt với những người con xa xứ. 

Không chỉ là món ăn, chè lam Thạch Xá còn là biểu tượng của văn hóa - nơi lòng hiếu thảo, sự kính trọng tổ tiên, và tình cảm gia đình được gửi gắm qua từng nén bánh. Mỗi mẻ chè lam trước hết được dâng cúng Phật, thờ tổ tiên, sau mới dành cho khách phương xa, như một cách kết nối quá khứ với hiện tại, giữa đời sống vật chất và tinh thần.

Xây dựng, phát triển thương hiệu “Chè Lam Xứ Đoài”

Với lợi thế là sản phẩm mang tính thuần Việt, thủ công và nguyên liệu bản địa, thương hiệu Chè Lam Thạch Xá bên cạnh việc gìn giữ tinh hoa nghề truyền thống, thương hiệu còn phát triển theo hướng thương mại hóa bài bản: bao bì chuyên nghiệp, nhãn mác rõ ràng, quảng bá trên mạng xã hội, kết nối với các kênh phân phối hiện đại.

Anh Nam, được biết đến rộng rãi với kênh TikTok Nam Chè Lam, Founder, CEO thương hiệu Chè Lam Thạch Xá - Tinh Hoa Xứ Đoài cho biết, câu chuyện xây dựng thương hiệu của anh xuất phát từ niềm mong muốn đưa sản phẩm thương hiệu quê hương phát dương quang đại. 

Anh cho biết: “Thời điểm đó, khi quyết định xây dựng thương hiệu Chè Lam Thạch Xá - Tinh Hoa Xứ Đoài, ở địa phương chưa có một thương hiệu nào thực sự nổi bật với sản phẩm chè lam. Hơn nữa, không chỉ có mỗi vùng Thạch Xá là có sản phẩm chè lam. Vì vậy, mình phải có một sự đột phá để khách hàng phải ấn tượng với bánh chè lam Thạch Xá”. 

Là người tiên phong trong việc định hình thương hiệu cho món bánh truyền thống của quê hương, anh Nam đối mặt với không ít khó khăn - từ việc tìm nguồn nguyên liệu ổn định, chuẩn hóa quy trình sản xuất, cho tới thay đổi tư duy làm nghề của người dân. “Thời gian đầu, mình phải tự tìm hiểu về nhận diện thương hiệu, thiết kế bao bì, chụp ảnh sản phẩm, thậm chí là quay video quảng bá,” anh kể.

Ngoài ra, để sản phẩm phù hợp với đông đảo công chúng, đặc biệt là người tiêu dùng trẻ, anh Nam đã mạnh dạn cải tiến hương vị và thiết kế bao bì hiện đại, giúp sản phẩm chè lam truyền thống trở nên gần gũi, hợp thời hơn mà vẫn giữ được bản sắc dân gian. Những chiếc hộp mang sắc đỏ - vàng trầm ấm, cùng logo “Tinh Hoa Xứ Đoài” giản dị mà tinh tế, nay đã trở thành dấu ấn riêng trên các kệ hàng và sàn thương mại điện tử.

Không dừng lại ở đó, Nam Chè Lam đang hướng tới thị trường quốc tế, mang theo ước mơ đưa hương vị ngọt bùi của nếp mới, gừng già, lạc rang và mật mía xứ Đoài vươn ra thế giới: “Mình mong một ngày, khách nước ngoài khi nhắc đến Việt Nam sẽ nhớ tới không chỉ phở hay cà phê, mà còn có cả bánh chè lam - một thức quà mộc mạc nhưng chan chứa tinh thần Việt,” anh Nam bày tỏ.

Từ một món quà quê dân dã, chè lam xứ Đoài đang dần khẳng định giá trị thương hiệu, trở thành cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, quê hương và thế giới, minh chứng rằng nếu được đầu tư đúng hướng, sản phẩm truyền thống Việt hoàn toàn có thể vươn xa.