Cô gái 9X “thổi hồn” vào giấy truyền thống Việt

(Sóng trẻ) - Từ những tờ giấy mộc mạc tưởng như chỉ dành cho tranh dân gian hay thư pháp, Đoàn Thái Cúc Hương đã “thổi hồn” vào đó một đời sống mới: gần gũi, sáng tạo và giàu bản sắc Việt.

Từ cơ duyên bất ngờ đến tình yêu bền bỉ với giấy truyền thống

Trong căn xưởng nhỏ chưa đầy chục mét vuông trên phố Đông Tác (quận Đống Đa, Hà Nội), ở đó, cô gái Đoàn Thái Cúc Hương (Hoài Đức, Hà Nội) - người sáng lập thương hiệu sản phẩm làm từ giấy truyền thống đang tỉ mỉ vẽ những nét cuối cùng lên chiếc chao đèn làm từ giấy dó.

Sinh ra trong gia đình có cha làm nghề mộc, từ nhỏ, Cúc Hương đã quen với tiếng đục, tiếng giũa và những hoa văn chạm trổ mang hơi thở truyền thống. Thế nhưng, hành trình đến với giấy thủ công lại thật tình cờ.

Năm 2021, trong một buổi trao đổi kiến thức làm hoa khô, Hương được bạn đưa cho một tờ giấy dướng để làm nền. Khi chạm tay vào bề mặt ram ráp, cô có thể cảm nhận rõ những đường vân thô mộc mang sức hút riêng. “Tôi bị cuốn hút ngay lập tức. Chưa bao giờ thấy loại giấy nào vừa mộc mạc, vừa đẹp như thế”, Hương kể.

Từ đó, Hương bắt đầu thử nghiệm làm những món đồ nhỏ từ giấy dó, giấy dướng: chao đèn, quạt, bưu thiếp, sổ tay… Ban đầu chỉ để vui, để giải tỏa căng thẳng, nhưng những sản phẩm đầu tiên nhận được sự khen ngợi từ bạn bè đã thôi thúc cô dấn sâu hơn.

Dần dần, niềm yêu thích trở thành đam mê thực thụ trong Hương. Cô dành thời gian tìm hiểu quy trình làm giấy thủ công, từ việc lấy cây dó, cây dướng, ngâm ủ, giã nhuyễn, đến lọc, tráng, phơi nắng… “Vì giấy dó được làm hoàn toàn thủ công, mất nhiều thời gian và công sức, nên mình luôn tìm cách tận dụng từng mảnh giấy, biến cả phần vụn nhỏ thành những chi tiết trang trí tinh tế”, cô chia sẻ.

Giữ hồn xưa trong dáng vẻ mới

Không học qua mỹ thuật, nhưng Hương có khả năng cảm thụ và tạo hình bản năng. Cô tự tay lên ý tưởng, thiết kế, cắt, dán và vẽ từng chi tiết. Mỗi sản phẩm thủ công đều mang dấu ấn riêng, là sự kết hợp hài hòa giữa vẻ đẹp truyền thống và hơi thở hiện đại.

Những chiếc chao đèn hình rồng, chim, phượng hay những chiếc quạt mo trang trí hoa sen, hoa đào, hoa mai… được Hương khéo léo phối hợp giữa giấy dó, tre, trúc và hoa khô, tạo nên những sản phẩm vừa tinh tế vừa đậm hồn Việt. Màu sắc trong các sản phẩm của Hương đều được chiết xuất từ nguyên liệu tự nhiên như đất sét, vỏ cây, lá tràm hay vỏ măng cụt. Những gam màu mộc mạc ấy không chỉ an toàn, thân thiện với môi trường mà còn mang lại cảm giác trầm ấm, gần gũi, đúng tinh thần của chất liệu thủ công truyền thống.

Không dừng lại ở đó, Cúc Hương còn thử nghiệm kỹ thuật in khắc gỗ truyền thống lên giấy dó, biến chao đèn và sổ tay thành những “bức tranh ánh sáng”. Khi ánh đèn chiếu qua, hoa văn cổ hiện lên bắt mắt.

“Điều khiến tôi hạnh phúc nhất là khi khách hàng không chỉ thấy đẹp, mà còn cảm nhận được hồn Việt trong từng sản phẩm”, Hương nói.

Hiện nay, xưởng của cô đã cho ra đời hàng chục mẫu thiết kế: từ đèn bàn, đèn ngủ, đèn kéo quân đến bưu thiếp, phong bì, sổ tay, trang sức… Tất cả đều gắn liền với giấy truyền thống. Mỗi sản phẩm, theo Hương, là một câu chuyện nhỏ kể về văn hóa Việt Nam.

Không chỉ muốn làm sản phẩm thủ công, Cúc Hương còn mong lan tỏa tình yêu văn hóa đến cộng đồng. Cô đã nhiều lần về các làng nghề như Đông Cao (Bắc Ninh), Dó giấy Suối Cói (Hòa Bình) để học hỏi quy trình và hợp tác tiêu thụ nguyên liệu.

Trong các sự kiện thủ công mỹ nghệ, Hương thường mang theo bàn làm giấy nhỏ để khách có thể trực tiếp trải nghiệm: giã bột dó, tráng giấy, ép khung và vẽ hoa văn. “Khi mọi người tận tay chạm vào giấy, họ sẽ hiểu được công sức và tinh thần của nghề truyền thống”, cô chia sẻ.

Hương cũng đang ấp ủ biến xưởng nhỏ của mình thành “không gian văn hóa giấy truyền thống” - nơi du khách trong và ngoài nước có thể tham quan, tìm hiểu và tự làm ra một món đồ lưu niệm từ giấy dó. Đây không chỉ là hướng đi nghệ thuật mà còn là cách giúp nghề giấy truyền thống “sống” lại giữa thời đại công nghiệp hóa.

Chị Mai Linh (27 tuổi, Hà Nội) - một khách hàng chia sẻ: “Tôi thấy sản phẩm của Hương rất đặc biệt, vừa mang nét truyền thống, vừa có gì đó rất trẻ trung. Mỗi món đồ như có câu chuyện riêng, nhìn thôi cũng thấy gần gũi và dễ thương”.

Những chiếc đèn giấy rực sáng trong không gian nhỏ của Hương không chỉ soi tỏ căn phòng, mà còn thắp lên niềm tin về một thế hệ trẻ đang gìn giữ hồn Việt bằng đôi tay và trái tim đầy nhiệt huyết.