Hiểm họa âm thầm bủa vây người dùng trên không gian mạng

(Sapo) - Trong khi công nghệ mang lại nhiều tiện ích cho đời sống, thì mặt trái của không gian mạng cũng ngày càng bộc lộ rõ. Các chiêu trò lừa đảo được dàn dựng bài bản, tinh vi, khiến không ít người rơi vào “bẫy” và gánh chịu thiệt hại nặng nề.

Theo thống kê của Bộ Công an, trong 8 tháng năm 2025, Việt Nam ghi nhận hơn 1.500 vụ lừa đảo qua mạng, tăng 65% so với cùng kỳ năm 2024, với thiệt hại ước tính hơn 1.660 tỷ đồng. Hơn 4.532 tên miền độc hại được phát hiện (tăng 90%), với các thủ đoạn tinh vi như: Deepfake, lừa đảo crypto, chiếm đoạt OTP, giả danh cơ quan công an hoặc ngân hàng…

Các hành vi lừa đảo trên không gian mạng chủ yếu đánh vào tâm lý chủ quan, nhẹ dạ, ham lợi hoặc thiếu kiến thức của người dân để chiếm đoạt tài sản. Thủ đoạn thường gặp là mạo danh ngân hàng, cơ quan Nhà nước, bưu điện thông qua tin nhắn, email nhằm yêu cầu cung cấp mã OTP (mật khẩu dùng một lần), thông tin cá nhân hoặc dẫn dụ người dùng truy cập các đường link giả. Bên cạnh đó, các đối tượng còn giả danh người quen trên mạng xã hội để vay tiền, nhờ chuyển khoản hoặc gửi liên kết chứa mã độc; tạo lập các website, cửa hàng trực tuyến không có thật để bán hàng, nhận tiền rồi chiếm đoạt; đăng tin tuyển dụng việc làm với mức đãi ngộ hấp dẫn, yêu cầu người tìm việc nộp phí hoặc cung cấp dữ liệu cá nhân; cũng như lôi kéo đầu tư tài chính, tiền “ảo”, chứng khoán bằng những lời hứa hẹn lợi nhuận cao bất thường.

Không dừng lại ở đó, một số đối tượng còn giả mạo lực lượng Công an, Viện kiểm sát, Tòa án gọi điện đe dọa, ép buộc người dân chuyển tiền với lý do “xác minh” hoặc “phục vụ điều tra”. Thậm chí, các thủ đoạn công nghệ cao như deepfake hay cài cắm mã độc cũng được sử dụng để đánh cắp thông tin, tống tiền nạn nhân.

Chị L.T.H (25 tuổi, Hà Nội), cho biết: “Tôi từng nghĩ mình đủ tỉnh táo, nhưng chỉ vì một phút chủ quan làm theo hướng dẫn qua điện thoại, tôi đã mất tiền và đến giờ vẫn còn rất ám ảnh, coi đó là bài học đắt giá cho bản thân khi tham gia các hoạt động trên không gian mạng”.

Trước thực trạng trên, tọa đàm “Tự bảo vệ trước chiêu trò lừa đảo trên không gian mạng” được tổ chức mang ý nghĩa vô cùng cấp thiết. Tọa đàm sẽ diễn ra vào lúc 8h30 ngày 18/12/2025, kết hợp giữa hai hình thức trực tuyến trên Trang tin điện tử Sóng trẻ, Fanpage Sóng Trẻ và trực tiếp tại Phòng 601 tòa B1 - Học viện Báo chí và Tuyên truyền, tạo điều kiện thuận lợi cho sự tham gia của đông đảo công chúng. Đây là dịp để các bên cùng trao đổi, phân tích và nhận diện những thủ đoạn lừa đảo phổ biến trên không gian mạng, qua đó đề xuất các giải pháp thiết thực giúp người dân nâng cao kỹ năng tự bảo vệ, chủ động phòng ngừa rủi ro và hạn chế thiệt hại do tội phạm công nghệ cao gây ra.