Hồn Đảng trong tranh

2017-02-03 13:33:00

(Sóng Trẻ) - Hướng tới kỉ niệm 87 năm thành lập Đảng cộng sản Việt Nam (3/2/1930 – 3/2/2017), Sóng Trẻ trân trọng giới thiệu ba bức tranh nổi tiếng vẽ bởi ba họa sĩ tên tuổi của nền Mỹ thuật Việt Nam như Nguyễn Phi Hoanh, Phan Kế An và Nguyễn Sáng. Tranh lấy cảm hứng từ hội nghị thành lập Đảng và lễ kết nạp Đảng đặc biệt.

Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam diễn ra từ ngày 6/1 - 7/2/1930 tại Hương Cảng, Trung Quốc. Hội nghị có sự tham dự của: Nguyễn Ái Quốc (chủ trì), đại diện của An Nam Cộng sản Đảng, Đông Dương Cộng sản Đảng cùng một số cán bộ chủ chốt khác. Hội nghị quyết định hợp nhất các tổ chức Cộng sản, thành lập một Đảng chung với tên gọi Đảng Cộng sản Việt Nam. Hội nghị thành lập Ban chấp hành Trung ương Đảng lâm thời, Đoàn thanh niên Cộng sản…; thông qua “Lời kêu gọi” và đặc biệt “Cương lĩnh chính trị” do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo trở thành đường lối cách mạng đúng đắn, vững chắc, khoa học cho công cuộc giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam.

Hai họa sĩ Nguyễn Phi Hoanh và Phan Kế An đã vẽ hai bức tranh khác nhau về cùng một chủ đề Hội nghị thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam. Những nét tương đồng của hai tác phẩm chính là “nút thắt” lịch sử tái hiện một cách rõ nét, sinh động trước mắt người xem không khí trang trọng, linh thiêng của Hội nghị thành lập Đảng. Nguyễn Ái Quốc là nhân vật trung tâm của bức tranh, dù Bác đứng (như tranh Nguyễn Phi Hoanh) hay Bác ngồi (như tranh của Phan Kế An) đều toát lên thần thái của người chủ trì đưa ra những quyết sách có ý nghĩa chiến lược lâu dài. Số lượng các cán bộ đến dự Hội nghị được vẽ đại diện từ 4 – 6 người với những nét mặt suy tư nhận ra nhược điểm của các tổ chức Cộng sản hoạt động đơn lẻ, thái độ kiên quyết thống nhất thành một chính Đảng đoàn kết mang lại nhiều lợi ích chung. Căn phòng diễn ra Hội nghị được tái hiện với không gian nhỏ, ấm cúng, đơn sơ cùng những vật dụng quen thuộc như mắc treo áo, bàn ghế gỗ, bộ ấm chén…

Bức tranh của họa sĩ Nguyễn Phi Hoanh

Tranh của họa sĩ Nguyễn Phi Hoanh đường vẽ rõ nét, lấy sắc xanh hi vọng làm chủ đạo, những bộ trang phục của cán bộ chỉnh tề với áo vét và cà vạt, các ghế kê hơi xa nhau – tranh gợi ấn tượng lịch thiệp và trang nghiêm. Còn bức sơn dầu của Phan Kế An lại lấy sắc nâu làm màu chính, những nét sơn dầu giản lược càng tô đậm không gian nhỏ với ánh sáng đèn bão không cực đại, Nguyễn Ái Quốc cùng cán bộ ngồi gần nhau, có người thiếu ghế phải đứng – tranh gợi ấn tượng gần gũi, ấm áp và thân tình.

Bức tranh sơn dầu của họa sĩ Phan Kế An

Năm 1963, họa sĩ Nguyễn Sáng vẽ bức tranh sơn mài tái hiện lễ kết nạp Đảng linh thiêng của các chiến sĩ anh hùng tại Điện Biên Phủ. Trong bức tranh có 8 anh bộ đội cụ Hồ, anh bị thương ở chân được đồng đội dìu, anh bị băng bó ở đầu nhưng tay vẫn cầm chắc cây súng, một anh ở phía xa đại diện cho đoàn quân vẫn tiến bước. Lá cờ đỏ búa liềm là đại diện cho ánh sáng lý tưởng của Đảng. Những chiến sĩ chiến đấu vì dân tộc với lòng yêu nước ngút ngàn, thái độ xem nhẹ cái chết được tái hiện một cách ngắn gọn qua chi tiết của buổi lễ kết nạp Đảng tổ chức giản đơn mà không kém phần hào hùng. Họa sĩ Lê Thiết Cương nhận định: “…tạo hình các nhân vật phát triển theo chiều ngang, tạo khối chắc khỏe, giản lược bớt các đường cong lượn, nhiều đường thẳng. Chỉ có ba tông màu chủ đạo của sơn mài là son, vàng bạc và then. Bố cục với những mảng miếng lớn, khúc triết và tuyến nhân vật dàn hàng ngang, gần như loại bỏ xa gần, tương quan sáng tối ước lệ không gò theo ánh sáng thật, ưu tiên lợi thế đồ họa mảng phẳng của sơn mài”. Năm 1996, tác phẩm nhận “Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật đợt “. Đến năm 2013, bức tranh trở thành 1 trong 4 tác phẩm hội họa được công nhận là "bảo vật quốc gia."

Tranh sơn mài “Kết nạp Đảng ở Điện Biên Phủ” của họa sĩ Nguyễn Sáng

Nài ba tác phẩm hội họa kể trên, Mỹ thuật đương đại vẫn còn nhiều tác phẩm với chất liệu phong phú, hình thức sáng tạo lấy cảm hứng từ Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh – khẳng định tình yêu dân tộc sâu sắc của những người nghệ sĩ cầm cọ vẽ.

Đỗ Diễm Hằng Minh

Báo in K35A1