Làm thế nào để bánh cốm - đặc sản "Hồn Hà Nội" không bị lãng quên?

(Sóng Trẻ) - Giữa làn sóng của thức ăn nhanh và đồ ngoại nhập, những chiếc bánh cốm xanh vẫn âm thầm giữ một vị thế quan trọng. Nhưng thức quà ngọt ngào ấy đang phải đối diện với nhiều thách thức để sinh tồn.

Thức quà ngọt ngào bị ‘lấn át’ bởi tiện lợi

Bánh cốm xưa vốn là món quà không thể thiếu trong các dịp cưới hỏi hay lễ Tết của người Hà Nội. Hương vị của nó mang đậm chất đồng quê: cốm non được giã mịn, sên khéo léo cùng đường rồi bọc lấy nhân đậu xanh nhuyễn, tạo nên thức bánh vừa dẻo vừa ngọt thanh.

Trên con phố Hàng Than (quận Ba Đình, Hà Nội) – nơi được mệnh danh là “con phố bánh cốm” – mùi hương cốm xen lẫn mùi thơm của đậu xanh vẫn thoang thoảng mỗi sáng. Những cửa hàng gia truyền nổi tiếng như Nguyên Ninh, Bảo Minh,... vẫn tấp nập khách ghé thăm, bao gồm cả du khách trong và ngoài nước.

Tuy nhiên, bức tranh ẩm thực truyền thống đang dần bị thu hẹp. Hiện nay, bánh cốm chỉ còn xuất hiện ở một vài con phố cũ. Nhiều lò bánh gia truyền đã phải đóng cửa hoặc chuyển sang làm sản phẩm khác vì không đủ chi phí duy trì. Trái lại, các cửa hàng đồ ngọt ngoại nhập, bánh kẹo đóng gói lại mọc lên ngày một nhiều, dễ dàng thu hút giới trẻ bằng sự tiện lợi và kiểu dáng bắt mắt.

Đáng lo ngại hơn, vì chạy theo lợi nhuận, không ít cơ sở sản xuất nhỏ lẻ đã dùng phẩm màu và hương liệu thay thế nguyên liệu tự nhiên, khiến uy tín của thương hiệu truyền thống bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Chuyển mình đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử

Không chấp nhận bị quên lãng, nhiều thương hiệu bánh cốm lâu đời đã tìm hướng đi mới. Họ quyết tâm "chuyển mình để giữ hồn dân tộc" bằng cách cải tiến mẫu mã hiện đại, làm bao bì đẹp hơn, và thậm chí đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử.

Hiện nay, bánh cốm, cùng với chè lam và kẹo lạc, đang được định hướng xây dựng thương hiệu văn hóa – du lịch trong khuôn khổ các sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm). Đây được coi là hướng đi giúp “thức quà Hà Nội” không chỉ tồn tại trong ký ức, mà còn vững bước vào đời sống hiện đại.

Trong nhịp sống gấp gáp của thời đại số, chiếc bánh cốm vẫn giữ được ý nghĩa sâu sắc. Nó là biểu tượng của sự tinh tế, nhẹ nhàng và mộc mạc, giống như bản sắc của con người Hà Nội. Mỗi chiếc bánh được gói bằng lá chuối xanh không chỉ là món ăn, mà còn kể một câu chuyện về nghề, về đất, và về con người. Việc gìn giữ những giá trị truyền thống như bánh cốm trong thời đại công nghệ đang "số hóa" mọi thứ không chỉ là trách nhiệm của người làm nghề, mà còn là cách thiết yếu để thế hệ trẻ kết nối với cội nguồn văn hóa dân tộc.