Nghiên cứu mới liên quan đến các mặt trăng của sao Thiên Vương có khả năng hỗ trợ sự sống

(Sóng trẻ) - Các nhà khoa học cho biết sao Thiên Vương và năm mặt trăng lớn nhất của nó có thể không phải là những thế giới “chết” và vô trùng như lâu nay chúng ta vẫn nghĩ. Thay vào đó, chúng có thể có đại dương, các mặt trăng xung quanh, thậm chí có khả năng hỗ trợ sự sống.

Nhiều thông tin về sao Thiên Vương được thu thập bởi tàu vũ trụ Voyager 2 của NASA, khi tàu này ghé thăm gần 40 năm trước. Tuy nhiên, một phân tích mới cho thấy chuyến thăm của Voyager trùng với một cơn bão mặt trời mạnh, điều này đã dẫn đến một hiểu lầm về thực tế của hệ thống sao Thiên Vương.

Sao Thiên Vương là một hành tinh đẹp với vành đai băng bao quanh, nằm ở vùng xa xôi của hệ Mặt Trời và là một trong những hành tinh lạnh nhất. Hơn nữa, sao Thiên Vương nghiêng về một bên so với tất cả các hành tinh khác, như một hành tinh bị lật nghiêng, khiến sao Thiên Vương trở thành hành tinh kỳ lạ nhất trong hệ Mặt Trời.

Tuy nhiên, điều khiến các nhà khoa học ngạc nhiên hơn nữa là những dữ liệu mà Voyager 2 gửi về, cho thấy hệ thống sao Thiên Vương còn kỳ lạ hơn những gì họ tưởng tượng. 

Các phép đo từ các thiết bị của tàu vũ trụ cho thấy các hành tinh và mặt trăng này không có hoạt động, khác biệt với các mặt trăng khác trong hệ Mặt Trời. Họ cũng chỉ ra rằng từ trường bảo vệ của sao Thiên Vương bị biến dạng một cách kỳ lạ – bị nén lại và đẩy ra xa khỏi Mặt Trời.

Từ trường của một hành tinh giữ lại khí và vật chất bay ra từ hành tinh và các mặt trăng của nó, có thể là từ các đại dương hoặc hoạt động địa chất. Tuy nhiên, Voyager 2 không phát hiện thấy bất kỳ dấu hiệu nào, điều này khiến các nhà khoa học nghĩ rằng sao Thiên Vương và năm mặt trăng lớn nhất của nó là những thế giới vô trùng và không có sự sống. 

Việc này đã gây ra sự bất ngờ lớn, vì nó hoàn toàn khác biệt so với các hành tinh và mặt trăng khác trong hệ Mặt Trời. Tuy nhiên, phân tích mới đã giải đáp bí ẩn suốt hàng thập kỷ qua. Nghiên cứu này cho thấy tàu Voyager 2 đã bay qua sao Thiên Vương vào một thời điểm không thuận lợi.

Theo nghiên cứu mới, ngay khi Voyager 2 bay qua sao Thiên Vương, Mặt Trời đang hoạt động mạnh mẽ, tạo ra một cơn gió mặt trời mạnh có thể đã thổi bay vật chất và làm biến dạng tạm thời từ trường của hành tinh. 

Vì vậy, theo TS. William Dunn từ Đại học London, suốt 40 năm qua, chúng ta đã có cái nhìn sai lệch về hệ thống sao Thiên Vương và năm mặt trăng lớn nhất của nó. 

“Các kết quả này cho thấy hệ thống sao Thiên Vương có thể thú vị hơn nhiều so với những gì chúng ta từng nghĩ. Có thể ở đó có những mặt trăng với các điều kiện cần thiết cho sự sống, có thể chúng có những đại dương dưới bề mặt, nơi có thể có cá sinh sống!”. Theo Tiến sĩ Jamie Jasinski của NASA, người đã đề xuất việc xem lại dữ liệu của Voyager 2, nhiệm vụ thám hiểm sao Thiên Vương trong tương lai sẽ cần phải tính đến kết quả này khi thiết kế các thiết bị và lập kế hoạch khảo sát khoa học.

Linda Spilker, một nhà khoa học tham gia kế hoạch Voyager khi còn trẻ, hiện cô vẫn tiếp tục giữ vai trò là nhà khoa học dự án cho các nhiệm vụ của Voyager. Cô bày tỏ sự vui mừng khi nghe về các kết quả mới, được công bố trên tạp chí Nature Astronomy: “Những kết quả này thật sự thú vị, tôi rất phấn khích khi thấy có tiềm năng sự sống trong hệ thống sao Thiên Vương. Tôi cũng rất vui khi thấy nhiều công trình nghiên cứu đang được thực hiện với dữ liệu từ Voyager. Các nhà khoa học đang xem lại dữ liệu chúng ta thu thập được vào năm 1986 và phát hiện ra những kết quả và khám phá mới.”

Tiến sĩ Affelia Wibisono, đến từ Viện Nghiên cứu Cao cấp Dublin, người không tham gia vào nhóm nghiên cứu, mô tả các kết quả là “rất thú vị”: “Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc xem lại dữ liệu cũ, vì đôi khi, đằng sau những dữ liệu đó là những điều mới mẻ cần được phát hiện, điều này có thể giúp chúng ta thiết kế các nhiệm vụ thám hiểm không gian thế hệ tiếp theo.”

NASA hiện đang triển khai kế hoạch cho một nhiệm vụ mới đến sao Thiên Vương, một phần nhờ vào kết quả nghiên cứu mới này. Dự kiến nhiệm vụ “Uranus Orbiter and Probe” sẽ được phóng trong vòng 10 năm tới, đánh dấu sự trở lại để khảo sát cận cảnh hơn hành tinh băng giá này và các mặt trăng của nó.

“Một số thiết bị cho tàu vũ trụ tương lai đang được khẩn trương thiết kế với những ý tưởng dựa trên những gì chúng tôi đã tiếp thu được từ Voyager 2 khi tàu bay qua hệ thống sao Thiên Vương trong một điều kiện bất thường. Vì vậy, chúng tôi cần phải suy nghĩ lại cách thiết kế các thiết bị trên nhiệm vụ mới sao cho có thể thu thập được những dữ liệu khoa học cần thiết để phục vụ cho những phát hiện sau này” TS. Jasinski giải thích.

Dự kiến tàu thăm dò sao Thiên Vương của NASA sẽ cất cánh vào khoảng năm 2045, khi các nhà khoa học sẽ tìm ra liệu những mặt trăng xa xôi này, từng được coi là những thế giới chết, có thể có khả năng là nơi có sự sống hay không.