[“Lưới” lừa đảo việc làm trên không gian mạng] - Bài 1: Bẫy tuyển dụng việc làm trực tuyến

(Sóng trẻ) - Lợi dụng nhu cầu tìm việc làm đang tăng cao trong thời điểm kinh tế suy thoái, những đối tượng xấu đã lợi dụng mạng xã hội để tung ra hàng loạt thông tin tuyển dụng việc làm online với khẩu hiệu “việc nhẹ lương cao”. Do thiếu thông tin và nôn nóng kiếm tiền, nhiều người đã “sập bẫy” chiêu trò lừa đảo này.

Liên khúc “việc nhẹ lương cao”

Đánh vào tâm lý của nhiều đối tượng như sinh viên, bà bầu, những bà nội trợ,... muốn kiếm thêm thu nhập, các đối tượng xấu đã ra tay với rất nhiều chiêu trò ngày càng tinh vi để tiến hành lừa đảo việc làm qua mạng.

Chỉ với những thao tác tìm kiếm đơn giản trên mạng xã hội, những hội nhóm tìm việc làm online hiện lên như nấm mọc sau mưa, rất nhiều lời chào mời hấp dẫn được đưa ra, mức thu nhập khủng khiến nhiều người ao ước mặc dù công việc đôi khi chỉ đơn giản như “xem video ít nhất 3 tiếng mỗi ngày” hay “đánh giá đơn hàng ảo để nhận chiết khấu cao”.

Yêu cầu tuyển dụng vô cùng đơn giản, chỉ cần có laptop, điện thoại thông minh và thẻ ngân hàng là bạn đã có thể bắt tay vào làm việc mà chẳng cần phải thông qua bất kỳ cuộc phỏng vấn nào. Nếu phải phỏng vấn thì họa chăng đó cũng là một trong nhiều chiêu lừa đảo được các đối tượng xấu giăng ra.

Bạn N.V.H.L, sinh viên năm 2 của một trường đại học trên địa bàn Quận Cầu Giấy, Hà Nội cho biết “Chuyện xảy ra từ hồi em là sinh viên năm nhất nhưng giờ nghĩ lại em vẫn thấy mình đã quá nhẹ dạ cả tin”. 

Theo lời kể, vì muốn kiếm thêm thu nhập nên bạn L đã tham gia vào một hội nhóm tìm việc làm online trên Facebook. Sau khi lướt qua rất nhiều bài tuyển dụng, bạn đã lựa chọn đặt niềm tin vào một tài khoản đăng tin tuyển dụng nhân viên tư vấn khách hàng qua trang Fanpage.

“Em nhắn tin hỏi rất kỹ, trao đổi qua lại thì họ có gửi cho em một link và nói đó là trang web riêng của công ty nhưng nếu muốn đăng nhập được thì phải chuyển cho họ 200 nghìn để công ty cấp tài khoản. Lúc đấy em cũng bán tín bán nghi nhưng nghĩ 200 nghìn cũng không phải số tiền quá lớn nên em đã chuyển khoản. Sau khi đăng nhập trang web thành công họ lại bảo em nộp thêm 300 nghìn để mua tài liệu về sản phẩm của công ty, phải học và nắm được thông tin sản phẩm thì mới tư vấn được cho khách hàng. Em lướt qua trang web, thấy cũng có vẻ uy tín nên chuyển tiền. Nhưng lần này tiền vừa chuyển xong thì họ biến mất luôn. Em nhắn tin hỏi dồn dập còn bị block thẳng tay. Lúc đấy em mới biết mình bị lừa.” - Bạn L kể lại.

Trường hợp của bạn L không phải hiếm gặp, đây là hành vi lừa đảo đơn giản nhắm vào những bạn tân sinh viên còn trẻ người non dạ. Chúng chỉ muốn lừa một số tiền không quá lớn và chúng biết thủ đoạn này dễ bị lật tẩy nên sẽ biến mất ngay khi đạt được mục đích.

Không may như bạn L, anh L.H.T 27 tuổi, hiện là công nhân lao động trong một nhà máy ở Quận Nam Từ Liêm đã bị lừa mất một số tiền lớn bởi những chiêu trò tinh vi.

“Hồi đấy anh đang thất nghiệp nên có lượn lờ trên mạng thì gặp được một bài tuyển dụng hội viên đầu tư đào coin theo từng đơn hàng. Lúc đầu anh cũng sợ lừa đảo nhưng thấy lãi cao nên ham hố tham gia. Đúng là những đơn hàng nhỏ đầu tiên được trả tiền về thật nên anh lại càng làm đơn hàng to hơn. Đến lúc số tiền nạp vào lên đến 30 triệu nhưng không rút về được nữa thì anh mới tỉnh ngộ và nhận ra mình bị lừa.”

Câu chuyện của anh T cũng không còn xa lạ khi trên các phương tiện thông tin đại chúng đã từng nhắc đến chiêu trò này. Các đối tượng xấu nắm bắt được tâm lý của những người muốn tìm việc nên chúng đã “thả con săn sắt, bắt con cá rô”. Ban đầu chúng để nạn nhân vui mừng và buông lỏng cảnh giác trước số tiền dễ dàng kiếm được sau đó mới từ từ dụ nạn nhân đầu tư nhiều tiền hơn và khi cảm thấy không còn dụ dỗ được nữa, chúng lấy hết tiền và cắt đứt liên lạc.

Trường hợp của bạn L và anh T chỉ là 2 trong số rất nhiều người bị mắc phải bẫy lừa đảo việc làm qua mạng của các đối tượng xấu. Mạng xã hội càng phát triển thì lại càng là mảnh đất màu mỡ để chúng hành động và tung ra nhiều chiêu trò tinh vi hơn nữa.

"Sập bẫy" vì thiếu kinh nghiệm

Thực tế, trên các diễn đàn mạng xã hội có hàng nghìn bài viết, bình luận chia sẻ bị mất tiền oan bởi các chiêu trò tìm việc làm. Các đối tượng lừa đảo đội lốt “nhà tuyển dụng online” rải tin tuyển dụng khắp nơi với đủ mọi ngành nghề, lợi dụng sự “nhẹ dạ cả tin” và mong muốn tìm việc của các sinh viên để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Chỉ cần gõ cụm từ khóa “việc làm online”, “tuyển dụng online”… người sử dụng mạng sẽ tiếp cận được với hàng nghìn đường link, hội nhóm công khai tuyển dụng công việc online, các nhóm kiếm tiền trực tuyến trên Zalo, Facebook…

Với vỏ bọc là “tuyển dụng việc làm trực tuyến” các đối tượng không ngại mạo danh hàng loạt các doanh nghiệp lớn để tăng độ uy tín,  đăng bài tuyển dụng, chạy quảng cáo trên khắp các trang mạng xã hội, Google,...thu hút ứng viên đăng ký. Rất nhiều người sa lưới vì nghe quảng cáo việc nhẹ lương cao cùng vị trí, mức lương hấp dẫn. Các đối tượng này liên tục tìm ra các mánh khóe, chiêu trò mới nhằm qua mắt “con mồi”, từ việc tuyển cộng tác viên tuyến dưới đăng bài bán sản phẩm đến hình thức thuê người đặt hàng ảo để tăng lượt tương tác đánh giá và số lượng đơn hàng trên các sàn thương mại điện tử như Shopee; Lazada; Tiki; Sen đỏ;... Bên cạnh đó còn thêm những công việc rất “lạ” như xem video và tiền sẽ tự “chảy” vào tài khoản, chủ website cam kết cứ xem 10 giây thì được 50 đồng, mỗi ngày được cung cấp hàng trăm video, dòng tiền không giới hạn. Nghe tưởng như “ăn chắc” tuy nhiên để sở hữu một tài khoản trên trang web này thì nạn nhân cần chuyển 750.000 đồng để kích hoạt.

Chiêu thức lừa đảo cũ nhưng vẫn có thêm rất nhiều những nạn nhân mới. Theo thống kê của cục An toàn thông tin, Bộ thông tin và truyền thông, chỉ trong năm 2022 đơn vị đã ghi nhận gần 13.000 nạn nhân bị lừa đảo việc làm trực tuyến. So với năm 2021 số vụ lừa đảo việc làm trực tuyến ước tính tăng tới 44%, trong đó hai loại lừa đảo chính là lừa đảo để đánh cắp thông tin cá nhân và lừa đảo tài chính (lừa đảo chiếm đoạt tài sản) chiếm tới 75%. 

Có thể thấy, những kẻ lừa đảo qua mạng thủ đoạn tuy đơn giản nhưng khó đối phó và thủ đoạn rất tinh vi. Chúng tập trung vào những mảng, ngách thị trường dành cho những lao động phổ thông, sơ đẳng trên Internet với những công việc như là: Gõ văn bản, duyệt đơn online, xem video tiktok bấm like cũng được trả tiền. Nhắm đến các đối tượng sinh viên cả tin, không có nhiều kinh nghiệm hay các chị em phụ nữ không có việc làm ổn định, đang chăm con nhỏ nhưng nhẹ dạ, cả tin lại thiếu hiểu biết về kiến thức pháp luật muốn tìm kiếm thu nhập cao nên dễ dàng bị sập bẫy.

Các cơ quan chức năng đã nhiều lần cảnh báo người dân nhưng tình trạng này vẫn tái diễn bởi tâm lý phải chơi đến cùng thì mới lấy được cả gốc lẫn lãi, các nhiệm vụ diễn ra liên tiếp nhanh chóng, khiến nạn nhân có tâm lý kiếm tiền không khó, khao khát kiếm được nhiều tiền, khiến nhiều người cứ thế dấn sâu vào những chiêu trò dụ dỗ, số tiền bị lừa đảo chiếm đoạt ít thì vài triệu, nhiều lên đến vài trăm triệu đồng.  

Tiền mất, lợi nhuận chẳng thấy đâu, nhiều nạn nhân chẳng thể lấy lại được số tiền mình đã bỏ ra để thực hiện các yêu cầu của các nhà tuyển dụng.

Bài 2: Cảnh giác để thoát bẫy tuyển dụng