5 bộ phim kinh điển thế giới khắc họa chân thực nghề báo

(Sóng trẻ) - Trên màn ảnh thế giới, nghề báo luôn là đề tài giàu chất liệu với vô số câu chuyện về sự thật, quyền lực, đạo đức và những lựa chọn khó khăn của người cầm bút. Không chỉ tạo nên những bộ phim xuất sắc, dòng phim về báo chí còn góp phần định hình góc nhìn của công chúng về nghề - một công việc vừa danh giá vừa lắm thử thách. Dưới đây là 5 tác phẩm kinh điển khắc họa đậm nét đời sống của những nhà báo trên toàn cầu.

All the President’s Men (1976) 

Ra mắt năm 1976, All the President’s Men được xem là tượng đài của dòng phim báo chí điều tra. Bộ phim tái hiện hành trình của hai phóng viên trẻ của tờ The Washington Post - Carl Bernstein và Bob Woodward khi họ lần theo dấu vết của vụ Watergate, một bê bối khiến Tổng thống Mỹ Richard Nixon phải từ chức. 

Với nhịp kể tỉ mỉ, chính xác và đầy căng thẳng, phim đưa khán giả bước vào quy trình điều tra thực sự: từ việc theo dấu nguồn tin, gọi điện xuyên đêm, đến những cuộc họp trong phòng tin ngập giấy tờ. Tác phẩm khẳng định sức mạnh của báo chí điều tra và trở thành tài liệu tham khảo kinh điển cho nhiều thế hệ sinh viên báo chí.

The Insider (1999) 

The Insider dựa trên câu chuyện có thật về cuộc điều tra ngành thuốc lá Mỹ của chương trình 60 Minutes. Nhân vật trung tâm là nhà báo Lowell Bergman (Al Pacino) và Jeffrey Wigand (Russell Crowe) - cựu nhân viên ngành thuốc lá dám đứng ra tố giác sự thật. Phim phản ánh sự nguy hiểm và cô độc của những người dám nói thật, khi họ phải đối mặt với đe dọa pháp lý, tài chính, thậm chí an toàn cá nhân. 

Bên cạnh đó, phim cũng khai thác áp lực mà các nhà báo phải vượt qua khi sự thật họ nắm giữ có thể làm phật lòng những thế lực khổng lồ. Với sắc thái trầm lắng mà dai dẳng, The Insider là một trong những tác phẩm chân thực nhất về mặt tối của báo chí điều tra.

Good Night, and Good Luck (2005)

Lấy bối cảnh thập niên 1950 - giai đoạn căng thẳng của chủ nghĩa McCarthy - Good Night, and Good Luck kể về nhà báo truyền hình huyền thoại Edward R. Murrow và cuộc chiến của ông chống lại chiến dịch “săn phù thủy”. Phim sử dụng tông đen trắng, tạo cảm giác chân thực như tư liệu, đồng thời nhấn mạnh sự căng thẳng và áp lực mà những người làm báo thời ấy phải đối mặt.

Không có những pha hành động quyết liệt, nhưng bằng kịch bản chặt chẽ và lời thoại sắc bén, tác phẩm cho thấy báo chí không chỉ đưa tin, mà còn là lực lượng quan trọng bảo vệ tự do và chống lại lạm quyền.

Spotlight (2015) 

Ra đời gần nửa thế kỷ sau All the President’s Men, Spotlight tiếp tục khẳng định giá trị bất biến của báo chí điều tra trong thời hiện đại. Bộ phim kể về nhóm phóng viên điều tra Spotlight của The Boston Globe khi họ phanh phui vụ bê bối xâm hại trẻ em trong Giáo hội Công giáo - một scandal làm rúng động toàn thế giới. 

Điều làm nên sức mạnh của Spotlight không nằm ở kịch tính Hollywood mà ở sự chân thật: những buổi họp dài, cuộc gọi liên tục, việc đối chiếu hàng trăm tài liệu và đặc biệt là những cuộc gặp đầy tổn thương với nạn nhân. Phim giành giải Oscar “Phim hay nhất”, trở thành biểu tượng mới của dòng phim về nghề báo trong thế kỷ 21.

The Post (2017) 

The Post - tác phẩm của đạo diễn Steven Spielberg đưa khán giả trở lại năm 1971, thời điểm tờ The Washington Post đứng trước lựa chọn công bố hay giấu đi “Hồ sơ Lầu Năm Góc”, loạt tài liệu mật về chiến tranh Việt Nam. Nhân vật trung tâm là nữ chủ bút Katharine Graham (Meryl Streep), một trong những nữ lãnh đạo tòa soạn hiếm hoi thời ấy, phải đưa ra quyết định mang tính bước ngoặt trong bối cảnh chính phủ Mỹ gây sức ép nặng nề. Bộ phim không chỉ tái hiện khoảnh khắc lịch sử của tự do báo chí, mà còn tôn vinh bản lĩnh của những người làm báo dám nói “không” với sự kiểm duyệt.

Dù mỗi bộ phim khai thác một góc nhìn khác nhau từ điều tra, chính luận đến áp lực phòng tin, điểm chung của chúng đều là phản ánh những giá trị cốt lõi của báo chí: tính trung thực, trách nhiệm với công chúng, lòng dũng cảm và sự kiên trì trong hành trình tìm kiếm sự thật.

Trong bối cảnh truyền thông số phát triển mạnh mẽ và tin giả tràn lan, những bộ phim kinh điển về nghề báo vẫn giữ nguyên giá trị, đồng thời nhắc nhớ về lý tưởng của nghề - lý tưởng mà mọi nhà báo, dù ở thời đại nào, cũng luôn theo đuổi.