Dọn dẹp nhà cửa giúp cải thiện sức khỏe tinh thần

(Sóng trẻ) - Trong bối cảnh đại dịch COVID-19, khi mọi người phải ở nhà nhiều, họ dần nhận ra tầm quan trọng của việc giữ mái ấm của mình trở nên gọn gàng, sạch sẽ. 

Đối với Moushumi Khara, nhà tạo mẫu nội thất và người sáng lập The Lifestyle Editor (Hongkong), việc giữ nhà cửa sạch sẽ và ngăn nắp chính là một hình thức tự chăm sóc bản thân. Cô chia sẻ mình cảm thấy rất thú vị khi thực hiện sắp xếp tủ quần áo, phòng ngủ và nhà bếp vài tuần một lần.

“Ngôi nhà chính là thánh địa của tôi, tôi luôn muốn biến nơi này thành địa điểm lý tưởng để sinh sống, làm việc và nghỉ ngơi. Thỉnh thoảng, tôi sẽ xem xét lại những đồ dùng cũ, nếu chúng không cần thiết, tôi sẽ đem bán hoặc tặng người khác. Tôi thấy việc dọn dẹp nhà cửa giống như một phương pháp trị liệu giúp bản thân trở nên sáng tạo, tràn đầy cảm hứng và hoàn thành được nhiều việc hơn”, cô cho biết.

Moushumi tin rằng không gian sinh sống có ảnh hưởng rất lớn đối với sức khỏe tinh thần. Sau một ngày làm việc vất vả, được trở về mái ấm ngăn nắp, gọn gàng khiến cô cảm thấy vô cùng hạnh phúc và thoải mái.

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng không gian lộn xộn có tác động lớn đối với sức khỏe tinh thần của con người. Nghiên cứu năm 2011 của Đại học Princeton, Mỹ đã chỉ ra việc sống trong một môi trường lộn xộn, có nhiều tác nhân kích thích thị giác (như quần áo bẩn chất đống hoặc bồn rửa chứa đầy bát đĩa) có thể khiến não bộ con người bị choáng ngợp, mệt mỏi, dẫn đến mất khả năng tập trung và làm việc không hiệu quả.

Một nghiên cứu khác được công bố vào năm 2010 trên Bản tin Tâm lý xã hội và Nhân cách, cho biết những người mô tả ngôi nhà của họ “bừa bộn” hoặc “còn nhiều dự định chưa hoàn thành” có nhiều khả năng cảm thấy chán nản và căng thẳng hơn so với những người sống trong ngôi nhà “yên bình” và “gọn gàng”.

Làm việc nhà cũng có thể giúp bạn trở nên năng động hơn. Theo như Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ cho biết một người hút bụi trong nhà 20 phút tương đương với việc đi bộ 1.6 km. Việc gấp chăn màn, phơi quần áo hay di chuyển đồ dùng từ phòng này qua phòng khác cũng giúp bạn giữ được dáng và đốt cháy nhiều calo.

Tiến sĩ Lim Boon Leng, một bác sĩ tâm thần tại Singapore cho biết thêm: “Một lợi ích khác của làm việc nhà chính là chúng đem lại cho bạn cảm giác hài lòng khi bạn giữ cho ngôi nhà của mình sạch sẽ và ngăn nắp. Điều này có thể làm tăng sự tự tin và cải thiện tâm trạng của bạn”.

Tiến sĩ cho rằng, nếu ngôi nhà của bạn bừa bộn hoặc lộn xộn, bạn sẽ có xu hướng cảm thấy tội lỗi và tự trách bản thân. Việc này có thể ảnh hưởng đến lòng tự trọng của bạn bởi bạn có thể sẽ lo lắng về việc bị coi là lười biếng và vô trách nhiệm.

Bác sĩ cho biết thêm, việc không thể tìm thấy đồ dùng cần thiết trong đống lộn xộn cũng có thể khiến ta bực bội và có xu hướng đổ lỗi cho các thành viên khác trong nhà, nếu không cẩn thận, các cuộc cãi vã liên tục sẽ làm trầm trọng thêm sự căng thẳng và lo lắng trong mọi người.

Bên cạnh đó, trang trí nhà cửa cũng đem lại cảm giác hài hòa và yên bình tới ngôi nhà của bạn. Theo nghiên cứu năm 2018 của Đại học Bắc Florida, Mỹ cho thấy những người trồng hoa trong nhà sẽ có báo cáo sức khỏe tinh thần tốt và có mức độ căng thẳng thấp.

Trong khi có những người yêu thích sự gọn gàng, có nhiều người khác (ví dụ những người đang phải đối mặt với căn bệnh trầm cảm) có thể thấy quá sức khi thực hiện những công việc dọn dẹp cơ bản. “Nếu đúng như vậy, hãy bình tĩnh thay đổi”, bác sĩ Lim chia sẻ.

Theo tiến sĩ, sẽ rất khó có động lực khi bản thân chán nản. Thúc ép chính mình dọn dẹp có thể dẫn đến cảm giác tội lỗi và làm trầm trọng thêm chứng trầm cảm. Do đó, bạn nên bắt đầu từ những việc nhỏ như cất đĩa ngay sau khi rửa bát. Từ đó, theo thời gian, bạn có thể làm được nhiều việc hơn khi tinh thần được cải thiện.

Trong nhiều năm qua, Moushumi đã giúp nhiều người sắp xếp lại ngôi nhà trở nên ngăn nắp. Cô hiểu rằng việc giữ gìn nơi ở sạch sẽ là một điều không hề dễ dàng, đồng thời nhấn mạnh rằng chúng ta không nên làm khó bản thân nếu không thể cân bằng cuộc sống.

"Là một người mẹ, người vợ và chủ một doanh nghiệp, tôi biết việc giữ cho ngôi nhà của mình trông đẹp đẽ khó khăn như thế nào. Bạn không nên tự trách mình nếu mọi thứ không diễn ra như đúng ý muốn của bạn.

Thay vì lập tức dọn nhà và coi đây là kế hoạch không thể thay đổi, bạn có thể làm những việc khác cấp bách hơn. Sẽ không sao cả nếu bạn là kiểu người bừa bộn một chút. Giữ nhà cửa gọn gàng là điều quan trọng nhưng tạo không gian sống thoải mái mới là điều cần thiết", cô chia sẻ.