Thuốc lá với giới trẻ: Hiểm hoạ khôn lường

(Sóng trẻ) - Hút thuốc tại những hàng quán vỉa hè, nơi công cộng, thậm chí ở ngay trong khuôn viên trường học… là những hình ảnh có thể dễ bắt gặp hàng ngày của học sinh, sinh viên hay giới trẻ nói chung.

Trong 10 năm gần đây, khi  thực hiện Luật phòng chống tác hại của thuốc lá thì tỷ lệ hút thuốc có giảm tuy nhiên Việt Nam vẫn nằm trong top cao trên Thế giới. Cụ thể, Việt Nam nằm trong top 15 nước trên Thế giới có tỷ lệ sử dụng thuốc lá cao nhất. Theo số liệu điều tra của GATS (Điều tra toàn cầu về tình hình sử dụng thuốc lá nhằm giám sát tình hình sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành tại các nước) năm 2015: Việt Nam có 22,5% người trưởng thành sử dụng thuốc lá (tương đương 15,6 triệu người); trong đó, nam giới hút thuốc chiếm 45,3%; nữ giới chiếm 1,1%. Điều đáng nói là độ tuổi sử dụng thuốc lá có xu hướng ngày càng trẻ hóa, cụ thể độ tuổi từ 16 – 24 tuổi chiếm tới 21,6% số người sử dụng thuốc lá (theo số liệu của Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (VITIC).

Điều tra sức khỏe học sinh toàn cầu của WHO cũng cho biết, tỉ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường của học sinh Việt Nam có xu hướng giảm, song tỉ lệ sử dụng thuốc lá mới ở lứa tuổi này lại có chiều hướng tăng, tăng từ 0,5% (năm 2015) lên tới 2,6% (trong năm 2019). Đây là những con số đáng báo động về tình trạng sử dụng thuốc lá ở giới trẻ.

Nguyên nhân của việc tìm đến thuốc lá có rất nhiều, tuy nhiên nguyên nhân chủ yếu vẫn xuất phát từ chính bản thân người sử dụng. Trả lời phỏng vấn, bạn N.P.K.A – 22 tuổi, sinh sống tại Hà Nội cho biết: “Mình bắt đầu sử dụng thuốc lá từ năm mình học lớp 12. Lí do mình tìm đến thuốc lá là vì muốn giảm bớt stress, căng thẳng trong học tập và trong công việc. Mặc dù biết thuốc lá có thể gây hại tới sức khỏe của mình, tuy nhiên mình cảm thấy việc sử dụng thuốc lá khiến mình thoải mái hơn và tập trung làm việc hơn. Chính vì vậy mình vẫn sử dụng nó cho đến bây giờ”.

Nguyên nhân khác của việc sử dụng thuốc lá có thể là do sự tò mò của tuổi trẻ, thậm chí có thể là do tâm lí muốn thể hiện cá tính, thể hiện bản thân mình và một phần cũng bị tác động từ môi trường xung quanh: bị bạn bè rủ rê hay ảnh hưởng từ chính những người trong gia đình cũng sử dụng thuốc lá. Chính vì những điều này đã khiến cho độ tuổi sử dụng thuốc lá ngày càng trẻ hóa và số lượng thì ngày càng tăng.

Thuốc lá có thể khiến người sử dụng bớt căng thẳng tức thời tuy nhiên nó lại gây hậu quả về lâu dài đến sức khỏe của người sử dụng và đối với giới trẻ thì tác hại càng nghiêm trọng. Những tác động này đã được chỉ rõ trong các nghiên cứu, phân tích và các ca bệnh liên quan đến việc sử dụng thuốc lá. Bác sĩ Vũ Văn Thành – Trưởng Khoa Bệnh phổi mãn tính, Bệnh viện Lao phổi Trung ương cho biết: “Trong thuốc lá có chứa thành phần có tên là nicotin, thành phần này không chỉ có tác động xấu tới sức khỏe của người trực tiếp sử dụng thuốc lá mà còn tới cả những người không hút nhưng lại hít phải khói thuốc một cách thụ động.

Đối với thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên – độ tuổi đang phát triển mà trực tiếp sử dụng thuốc lá thì ảnh hưởng càng nghiêm trọng, đặc biệt là tới não bộ. Chất nicotin có trong thuốc lá sẽ gây ức chế sự phát triển bình thường của não bộ; các thành phần hóa chất có trong khói thuốc có thể gây ra các bệnh lý nghiêm trọng như ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính hoặc gây kích ứng viêm phế quản mãn tính. Chính vì thế, tiếp xúc với thuốc là dù là trực tiếp hay gián tiếp thì đều gây hại cho sức khỏe về lâu về dài và ảnh hưởng tới xã hội”. – ông cho biết thêm.

Những tác hại nghiêm trọng của thuốc lá đối với người trẻ sử dụng được nói trên đã đặt ra yêu cầu về những giải pháp kịp thời, hiệu quả để ngăn ngừa đồng thời giúp giảm tỉ lệ sử dụng thuốc lá của giới trẻ hiện nay. WHO đã truyền đi thông điệp: “Bảo vệ giới trẻ trước tác hại của thuốc lá” để hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá (31/5). Ngoài sự vào cuộc, tuyên truyền của các tổ chức, cơ quan chức năng thì bản thân mỗi cá nhân, hay tập thể bất kỳ trong xã hội cần ra sức đấu tranh để bảo vệ giới trẻ khỏi những tác hại của thuốc lá.

Bên cạnh đó, bản thân giới trẻ cũng phải tự trau dồi những hiểu biết về tác hại của thuốc lá, đồng thời tích cực tham gia, hưởng ứng các hoạt động tuyên truyền lành mạnh để hạn chế và tự bảo vệ mình trước những tác động xấu của thuốc lá.