Về làng Tàu Hỏa nghe hát quan họ từ những người không chuyê

2013-11-22 00:29:13

(Sóng trẻ) - Ở làng Tàu Hỏa, xã Lý Thường Kiệt, huyện Yên Mĩ, tỉnh Hưng Yên, đám cưới không có hát quan họ coi như cỗ không có thịt gà. Nghĩa là chưa sang, chưa to.

Về Hưng Yên mùa này, ta không chỉ được thưởng thức nhãn lồng, tương bần còn được nghe những điệu hát quan họ đặc trưng của vùng Kinh Bắc.

Phong trào hát và nghe quan họ ở Yên Mĩ mới rộ lên khoảng bảy tháng gần đây, đặc biệt là sau khi đội văn nghệ thôn Tàu Hỏa thành lập.

Xã Yên Mĩ có 4 thôn, trong đó có 2 thôn có đội văn nghệ. Tuy nhiên đội văn nghệ thôn Đông chỉ có 4 thành viên đều trên dưới 60. Các cụ hát chầu văn và chèo rất hay. Trước khi đội văn nghệ thôn Tàu Hỏa thành lập, vào các dịp lễ tết, đình đám của xã đều phải nhờ đến tiếng hát của họ. Nhưng tuổi các cụ cao, chèo và chầu văn cũng không phù hợp ở những sân khấu đình đám như cưới, hỏi.

Nhận thấy nhu cầu này, ngày 8/3/2013, chị Thu, chi hội trưởng Hội Phụ nữ và anh Thịnh - Trưởng thôn đã bàn bạc vận động những anh chị em hát hay trong làng thành lập đội văn nghệ thôn, lấy quan họ là làn điệu chính. Tại sao đội lại chọn hát quan họ, chị Thu lí giải: “Quan họ dễ thuộc, dễ hát, phù hợp với mọi lứa tuổi, mọi việc đình đám của làng”.

Những ngày đầu thành lập, đội văn nghệ gặp rất nhiều khó khăn do thiếu kinh phí. Phần lớn các thành viên đều là nông dân, công nhân, thợ xây,.... Nhưng vì yêu thích, say mê quan họ nên họ tự học hát qua đài, băng đĩa. Chị Hiền Lương, 33 tuổi, cây văn nghệ cứng của đội chia sẻ: “Ban ngày tôi đi bán thịt bò ở chợ, tối về sau khi cơm nước cho chồng con, lại bật đĩa lên xem các nghệ nhân hát, miệng nhẩm theo”.

Không phải cái nôi quan họ, cũng không qua một trường lớp thanh nhạc nào, nhưng không vì thế mà họ hát không hay, không mượt. Chị Thu tâm sự: “Chúng mình hát quan họ bằng cái tâm chứ không phải bằng kĩ thuật. Cảm bài ấy như thế nào thì hát như vậy. Nông dân người ta nghe nhạc bằng trái tim”.

Hát bằng trái tim (Ảnh minh họa)

Cảm nhạc bằng trái tim để hát cho người nghe bằng trái tim nên đội văn nghệ thôn Tàu Hỏa nhanh chóng chiếm được cảm tình của người dân. Bà Nở, người dân Tàu Hỏa khẳng định: “Từ ngày đội văn nghệ ra đời, thôn vui lắm, nghe họ hát quan họ mãi mà không chán”.

Các đám cưới hỏi đều nhờ đội góp vui. Bà con rất hào hứng. Những bài quan họ mời trầu, cây trúc xinh, khách đến chơi nhà,... được những chị nông dân, anh thợ xây uyển chuyển gửi tâm tình cặp trai gái. Họ thay gia chủ tiếp khách, mời nước, tiễn khách,... Khách ở xa về ăn cưới thấy các liền anh, liền chị, cứ ngỡ ngàng như đang ở Kinh Bắc.

Quen thành lệ. Đám cưới, đám hỏi nào cũng nhất nhất phải mời đội văn nghệ về góp vui. “Phi quan họ bất thành đám cưới” trở thành câu nói cửa miệng của người dân. Đội văn nghệ vào mùa cưới đắt sô. Có ngày phải chạy 3 đám. Anh Dưỡng, phó đội tâm sự: “Đi hát đám cưới, toàn người làng, thân bằng cả. Gia chủ cho bao nhiêu là tùy tâm, đôi khi chỉ chén rượu cũng vui, không mặc cả, đòi xin gì cả. Giúp là chính”.

Thay gia chủ tiếp khách trong đám cưới (Ảnh minh họa)

Nài hát đám cưới, những ngày lễ tết của làng, xã không thể thiếu tiếng hát quan họ của đội. Bác Vũ Xuân Khanh, chủ tịch Hội cựu chiến binh xã chia sẻ: “Đội văn nghệ thôn Tàu Hỏa thực sự là một điển hình về văn nghệ quần chúng. Sắp tới xã sẽ xin huyện cấp kinh phí đảm bảo hoạt động cho đội và nhân rộng mô hình này trước mắt trên phạm vi xã, sau sẽ ra huyện”.

Vũ Thị Diệu Lan

Truyền hình 31A1