Xiếc đương đại tiếp cận tranh dân gian Đông Hồ

(Sóng trẻ) - Tối 27/12, tại Rạp Xiếc Trung ương (Hà Nội), sự kiện “Xiếc Họa Đông Hồ” diễn ra dưới sự bảo trợ chuyên môn của Liên đoàn Xiếc Việt Nam và Trung tâm Bảo tồn Tranh Dân gian Đông Hồ.

Tham dự buổi diễn gồm có: Ông Phạm Thanh Tùng, Ủy viên BCH Đoàn Thanh niên Bộ Ngoại giao, Bí thư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Học viện Ngoại giao; NSND Tống Toàn Thắng, Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam; Nghệ sĩ Phùng Đắc Nhẫn, Phó Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam; NNƯT Nguyễn Hữu Quả cùng đại diện một số cơ quan, đơn vị truyền thông và sinh viên.

Phát biểu tại chương trình, bạn Nguyễn Tất Đạt - Trưởng BTC dự án “Thức Cùng Di Sản” cho biết: “Tranh Đông Hồ là một di sản gắn bó sâu sắc với đời sống văn hóa của người Việt, nhưng trong nhịp sống hiện đại, việc đưa di sản đến gần hơn với công chúng hôm nay đặt ra nhiều yêu cầu mới. Từ sự gặp gỡ giữa tranh dân gian và ngôn ngữ hình thể của xiếc, chương trình 'Xiếc Họa Đông Hồ' được xây dựng như một cách kể khác về di sản”.

Sự kiện nằm trong dự án “Thức Cùng Di Sản” nhằm “đánh thức” giá trị truyền thống của tranh dân gian Đông Hồ thông qua ngôn ngữ xiếc đương đại đầy mới mới mẻ và sáng tạo. Điểm nhấn của sự kiện là vở diễn “Ký ức làng Hồ” sử dụng xiếc làm ngôn ngữ chủ đạo nhằm giới thiệu giá trị của tranh dân gian Đông Hồ. Các hình tượng trong tranh được thể hiện trên sân khấu thông qua hình thể nghệ sĩ xiếc.

Vở diễn “Ký ức làng Hồ” kéo dài 90 phút, được dàn dựng theo cấu trúc gồm ba phần. Phần mở đầu là không gian “Đu Quan họ”, do NSƯT Thu Hương và NSƯT Thanh Tuấn trình diễn, tái hiện nhịp sinh hoạt văn hóa của làng quê Bắc Bộ.

Tiếp theo là phần giao lưu với NNƯT Nguyễn Hữu Quả, người có nhiều năm gắn bó với nghề làm tranh dân gian Đông Hồ. Thông qua những chia sẻ về lịch sử hình thành, quá trình phát triển và những giai đoạn biến đổi của làng tranh, khán giả có thêm thông tin về kỹ thuật, tư tưởng và giá trị văn hóa của dòng tranh này. Phần giao lưu góp phần làm rõ mối liên hệ giữa di sản truyền thống và đời sống đương đại.

Phần cuối của chương trình là vở diễn sân khấu hóa “Chuyện Nhà Tí”, trong đó các hình tượng tiêu biểu của tranh Đông Hồ được thể hiện bằng ngôn ngữ xiếc. Những kỹ thuật như nhào lộn, thăng bằng và tung hứng được sử dụng để xây dựng hình ảnh nhân vật dân gian trên sân khấu, tạo nên sự kết hợp giữa giá trị truyền thống và hình thức biểu đạt hiện đại.

Chia sẻ thêm về chương trình, ông Phạm Thanh Tùng, Ủy viên BCH Đoàn Thanh niên Bộ Ngoại giao, Bí thư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Học viện Ngoại giao cho biết: “Xiếc Họa Đông Hồ” gợi mở một cách tiếp cận mới, đưa tranh dân gian bước lên sân khấu bằng ngôn ngữ của xiếc đương đại. Chương trình cho thấy bảo tồn văn hóa không chỉ là gìn giữ quá khứ, mà là để di sản tiếp tục được sống trong đời sống hôm nay”. 

Diễn ra trong bối cảnh nghề làm tranh dân gian Đông Hồ vừa được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp, chương trình góp thêm một góc nhìn thực tiễn về việc đưa di sản đến với công chúng thông qua các hình thức biểu đạt phù hợp với đời sống đương đại.