Bảng hiệu “người phụ nữ dang rộng” gây ra làn sóng đấu tranh nữ quyền ở Pakista

2019-04-11 15:21:26

(Sóng trẻ) - Khi Rumisa Lakhani và Rashida Shabbir Hussain tạo ra một tấm bảng cho một cuộc diễu hành Ngày Quốc tế Phụ nữ ở Pakistan, họ không biết rằng ý tưởng đó sẽ đặt họ vào trung tâm của một cuộc tranh luận quốc gia khốc liệt đến mức nào.

Hình ảnh tấm áp phích nhanh chóng lan truyền trên các phương tiện truyền thông xã hội (Ảnh: BBC News)

Một ngày trước sự kiện hai sinh viên 22 tuổi này đã tham dự một buổi làm áp phích tại trường đại học của họ tại Karachi.

Họ muốn đưa ra một cái gì đó sẽ thu hút, gây sự chú ý tới cộng đồng mạng và bắt đầu lên ý tưởng.

Một người bạn tình cờ đang ngồi dang rộng hai chân, và điều này đã truyền cảm hứng cho tấm áp phích mà Rumisa và Rashida thực hiện.

Đối với Rumisa, cách phụ nữ nên ngồi là vấn đề thường xuyên được đề cập tới: “Chúng tôi phải thanh lịch; chúng tôi phải lo lắng về việc không thể hiện hình dạng cơ thể của mình. Đàn ông, họ mở rộng và không ai để ý tới”.

Thiết kế của Rumisa mô tả một người phụ nữ không biết xấu hổ đang vô tư nằm dài, dang rộng chân với cặp kính râm.

Người bạn thân nhất của cô là Rashida, sau đó đưa ra khẩu hiệu. Rashida muốn thu hút sự chú ý đến sự thật là phụ nữ “được bảo cách ngồi, cách đi, cách nói chuyện”.

Rashida và Rumisa đều đam mê quyền của phụ nữ (Ảnh: BBC News)

Vì vậy, họ quyết định chú thích: “Đây, tôi đang ngồi đúng".

Rumisa và Rashida gặp nhau trong năm đầu tiên tại Đại học Habib. Rumisa học thiết kế truyền thông, trong khi Rashida là sinh viên chính sách và phát triển xã hội.

“Chúng tôi là những người bạn tốt nhất, chúng tôi cùng cười, kể cho nhau mọi thứ”, Rashida nói.

Họ có chung niềm đam mê đối với quyền của phụ nữ, dựa trên kinh nghiệm cá nhân của họ về phân biệt giới tính.

Đối với Rumisa, đối phó với áp lực gia đình để kết hôn là một “cuộc đấu tranh hàng ngày”. Cô ấy thấy thực tế là hôm nay cô ấy không kết hôn là “một chiến thắng bản thân".

Rashida nói rằng cô phải đối mặt với sự quấy nhiễu liên tục trên đường phố. Cô cũng tìm thấy sự kỳ vọng rằng mình nên kết hôn và trở thành một bà nội trợ khó tính.

Vì vậy, hai người bạn rất muốn tham gia vào một trong những cuộc diễu hành “Aurat” - được đặt tên theo từ tiếng Urdu dành cho phụ nữ - được tổ chức tại các thành phố trên khắp Pakistan vào tháng trước.

"Đó là một cảm giác tuyệt vời, có rất nhiều phụ nữ hét lên vì quyền lợi của họ”, Rumisa nói. “Đó là không gian của chúng tôi tại thời điểm đó và tôi nghĩ rằng tất cả những người tham dự có thể cảm thấy sự rung cảm được trao quyền từ nó".

Cuộc diễu hành Aurat là một thời điểm quan trọng đối với phong trào nữ quyền của đất nước. Trong khi phụ nữ đã diễu hành với số lượng lớn ở Pakistan trước đó, những cuộc biểu tình này đã cắt ngang các bộ phận giai cấp và cũng bao gồm các thành viên của cộng đồng LGBT.

Năm 2018, Diễn đàn Kinh tế Thế giới đã xếp hạng Pakistan là quốc gia tồi tệ thứ hai trong số 149 về bình đẳng giới - quốc gia duy nhất có thứ hạng kém hơn là Yemen. Phụ nữ ở Pakistan thường xuyên phải đối mặt với bạo lực gia đình, cưỡng hôn, quấy rối tình dục và có thể là nạn nhân của các vụ giết người vì danh dự.

Một số bảng hiệu và áp phích trên các cuộc diễu hành Aurat có bản chất tình dục và ở đất nước bảo thủ này, chúng gây ra phản ứng dữ dội.

Các nhà tổ chức diễu hành cho rằng phản ứng này với thực tế là họ đang thách thức quan niệm rằng đàn ông nên đưa ra quyết định về cơ thể phụ nữ.

Moneeza, một trong những nhà tổ chức quốc gia cho biết: “Chúng tôi đã đặt câu hỏi về việc kiểm soát cơ thể, kiểm soát tình dục của phụ nữ”. “Trong cộng đồng tôn giáo có quan niệm rằng một người phụ nữ nên che đậy bản thân và ở nhà. Chúng tôi đã thách thức điều đó".

Rumisa tin rằng cảnh tượng 7.500 phụ nữ tụ tập trên đường phố đã gây sốc cho những người bảo thủ. “Làm điều đó trên đường với một giọng nói lớn như vậy làm cho mọi người khó chịu”, cô nói. “Mọi người cảm thấy nó đe dọa Hồi giáo, mặc dù tôi không thấy điều đó. Tôi nghĩ Hồi giáo là một tôn giáo nữ quyền".

Ngay cả trước khi cô về nhà sau cuộc biểu tình, Rumisa đã nhận ra bức ảnh của cô với tấm bảng hiệu đã lan truyền trên mạng xã hội.

Một bình luận trên một bài đăng trên Facebook cho biết: “Tôi không cần loại xã hội này cho con gái mình”; trong khi một người khác nói: “Tôi là phụ nữ nhưng tôi chắc chắn không cảm thấy tốt về điều này. Hãy chứng tỏ rằng chúng ta thuộc về một xã hội Hồi giáo”. Một người khác đọc: “Đó là ngày của phụ nữ. Không phải ngày của chó cái". Tuy nhiên, những người khác ủng hộ thông điệp của tấm bảng.

Một người phụ nữ đã thốt lên: “Tôi thực sự không hiểu tại sao mọi người lại kinh hoàng bởi những lời nói trên một tấm áp phích trong khi họ nên chán ghét i sự khuất phục đó của phụ nữ ở Pakistan".

Rumisa nhận được tin nhắn từ những người mà cô biết rằng “Chúng tôi không thể tin rằng bạn đã làm điều này. Bạn đến từ một gia đình khiêm nhường như vậy".

Những người tuần hành phải đối mặt với sự chỉ trích từ những người bảo thủ và thậm chí một số nhà nữ quyền (Ảnh: BBC News)

Các thành viên của đại gia đình Rumisa nói với bố mẹ cô rằng họ không nên để cô ấy tiếp tục diễu hành.

Bất chấp áp lực này, cha mẹ của Rumisa ủng hộ quyết định phản kháng của con gái họ.

Một tấm bảng khác tại cuộc diễu hành nói “cơ thể của tôi, sự lựa chọn của tôi".

Theo kênh truyền hình Samaa, điều này đã dẫn đến sự việc một giáo sĩ ở Karachi chế giễu khẩu hiệu trong một bài giảng được đăng trực tuyến.

Bác sĩ Manzoor Ahmad Mengal được cho là đã nói trong một video được đăng trực tuyến. “Cơ thể của tôi, sự lựa chọn của tôi, cơ thể của bạn, sự lựa chọn của bạn, sau đó là cơ thể của đàn ông Sự lựa chọn của đàn ông, họ có thể leo lên bất cứ ai họ muốn".

Ông đã bị buộc tội bởi những người chỉ trích kích động hãm hiếp, và người tổ chức tuần hành Moneeza nói rằng hãm hiếp và đe dọa cái chết là phổ biến kể từ cuộc biểu tình.

“Đã có một phản ứng dữ dội trên phương tiện truyền thông xã hội với rất nhiều nhà tổ chức nhận được các mối đe dọa hiếp dâm”, cô nói. “Tôi nghĩ đó là một phần của sự hiểu lầm rộng lớn hơn giữa những người đàn ông mà chúng ta đang thách thức".

Cuộc tuần hành Aurat cũng gây ra sự chia rẽ trong phong trào nữ quyền của Pakistan.

“Rất nhiều nhà nữ quyền tham gia vào phản ứng dữ dội, tự xưng là nữ quyền. Họ giống như, 'đây không phải là vấn đề hợp lệ, đây không phải là cách phụ nữ nên cư xử”, Rumisa nói. “Những người bạn của tôi - những người tự gọi mình là nữ quyền - cảm thấy tấm áp phích của tôi là không cần thiết”.

Một nhà nữ quyền nổi tiếng, Kishwar Naheed, nói rằng cô tin rằng tấm bảng của Rumisa và Rasheeda, và những người khác giống như vậy, là không tôn trọng truyền thống và giá trị.

Cô nói rằng những người nghĩ rằng họ có thể đảm bảo nhiều quyền hơn bằng cách sử dụng những tấm bảng như vậy đã bị nhầm tưởng như những chiến binh thánh chiến, những người nghĩ rằng bằng cách giết những người vô tội, họ sẽ được lên thiên đàng.

Tuy nhiên, một bài viết của Sadia Khatri trên tờ Dawn đã cáo buộc Kishwar đã để cho nữ quyền thất vọng.

Cô kêu gọi những người tìm kiếm sự thay đổi để nắm lấy bản chất "thô tục" của một số áp phích.

Nhà thiết kế Lubaina Rajbhoy tạo ra một poster cho cuộc diễu hành của phụ nữ (Ảnh: BBC News)

“Chúng tôi cần nhiều những áp phích như thế này và tạo mối liên hệ giữa chúng để các cuộc đấu tranh nữ quyền lớn hơn”, cô nói.

“Quyền của một cô gái được mở rộng đôi chân là về cơ quan của cô ấy để làm những gì cô ấy thích với cơ thể của mình mà không khiển trách hay quấy rối, đó là quyền của cô ấy để tự do di chuyển, đó là về việc đổ lỗi cho nạn nhân và đó là lỗi của ai đó khi có ai đó bị hành hung - không phải của cô gái, bất kể cô ấy đang ngồi như thế nào.”

Mặc dù tranh cãi, Rumisa không hối hận khi làm tấm áp phích. “Tôi rất vui khi tấm áp phích của mình được chú ý nhiều”, cô nói.

“Tôi không xấu hổ hay sợ sự chú ý đó, đó là một trong những lý do chúng tôi sử dụng những khẩu hiệu như vậy bởi vì chúng tôi muốn sự chú ý được đưa đến cuộc diễu hành của phụ nữ và cho tất cả các loại vấn đề".

Ánh Hồng (Theo BBC News)