Hà Nội “ngạt thở” trong làn khói độc dày đặc

(Sóng trẻ) - Sáng 3/12, chỉ số chất lượng không khí (AQI) tại Hà Nội tiếp tục ở mức đáng báo động. Lớp bụi mịn dày đặc bao phủ bầu trời Thủ đô, ảnh hưởng trực tiếp đến tầm nhìn và tiềm ẩn nguy cơ xấu cho sức khỏe cộng đồng.

Người dân Hà Nội oằn mình trong ô nhiễm nặng

Theo mô hình dự báo AI HanoiAir của nhóm Địa không gian thông minh (GEOI), Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội đang trải qua đợt ô nhiễm không khí thứ ba kể từ đầu mùa, kéo dài từ ngày 28/11 đến dự kiến 5/12. Nhiều khu vực nội thành liên tục ghi nhận mức AQI đỏ và tím - tương ứng “rất xấu” đến “nguy hại”. Đặc biệt, vào đầu giờ sáng, nồng độ bụi mịn PM2.5 tăng cao vượt xa khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới. 

Tại các tuyến đường huyết mạch, tầm nhìn bị thu hẹp đáng kể, có nơi chỉ vài trăm mét. Người dân phải di chuyển chậm, bật đèn ngay cả ban ngày để đảm bảo an toàn. Không khí mù mịt khiến nhiều người cảm thấy nặng nề, khó thở ngay khi ra đường.

Bà Nguyễn Thị Toàn (60 tuổi, phường Phú Diễn) cho biết những ngày không khí xấu, việc đi bộ buổi sáng trở nên khó khăn hơn: “Vừa bước ra khỏi nhà, những làn khói bụi bao phủ dày đặc xung quanh, nhìn xa chỉ thấy mờ mờ. Đi một lát tôi cảm thấy cay mắt và hơi khó thở”. Nhóm tập dưỡng sinh của bà cũng phải rút ngắn buổi tập hoặc chuyển vào hiên nhà.

Ông Phạm Xuân Bình (65 tuổi,  Cầu Giấy) cho biết ông vẫn duy trì thói quen đi bộ nhưng phải đeo khẩu trang dày và hạn chế vận động mạnh. “Không khí ô nhiễm nên người già rất dễ mệt, chúng tôi không thể vận động liên tục khi phải đeo khẩu trang dày”, ông Bình bày tỏ. Các hoạt động thể dục ngoài trời vốn là thói quen của nhiều cư dân Thủ đô đã thường xuyên bị gián đoạn mỗi khi chỉ số AQI tăng cao.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nguyên nhân chính của đợt ô nhiễm là do thời tiết miền Bắc xuất hiện nghịch nhiệt, lặng gió và sương mù, khiến chất ô nhiễm không thể khuếch tán. Dưới nền nhiệt thấp và độ ẩm giảm, bụi mịn PM2.5 tích tụ nhanh, gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế - xã hội và sức khỏe người dân.

Khuyến cáo cho người dân 

Ô nhiễm sáng 3/12 là sự tiếp nối của đợt chất lượng không khí xấu trong 4 ngày vừa qua. Từ khoảng 20h ngày 2/12 nhiều trạm đo độc lập ghi nhận AQI vượt ngưỡng đỏ, đặc biệt tại các khu vực gần trục đường lớn, nơi phương tiện vận tải hoạt động nhiều vào ban đêm.

Ghi nhận lúc 20h ngày 2/12, chỉ số AQI có điểm đạt đến ngưỡng 177. Các chuyên gia cho biết khung giờ từ 21 giờ đến sau 24 giờ đêm thường ghi nhận ô nhiễm cao hơn do hoạt động công nghiệp và xe tải hạng nặng vẫn tiếp tục vận hành. Dù lượng xe máy giảm, nhưng lượng phương tiện chở hàng, xe khách, xe container tăng, khiến nồng độ bụi mịn không có dấu hiệu thuyên giảm.

Theo Quyết định số 2530/QĐ-TTg, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2026 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Kế hoạch đặt mục tiêu kiểm soát chặt chẽ các nguồn phát thải công nghiệp và giao thông, hướng tới cải thiện chất lượng không khí tại các đô thị lớn như Hà Nội.

Trước tình trạng chất lượng không khí xuống thấp, Sở Y tế Hà Nội khuyến cáo người dân hạn chế ra ngoài trong các khung giờ AQI ở mức xấu. Thành phố Hà Nội cũng yêu cầu các trường hạn chế tối đa hoạt động ngoài trời, và khi AQI đạt mức “rất nguy hại”, cơ sở giáo dục có thể tạm dừng học trực tiếp để đảm bảo an toàn cho học sinh.

Nhóm nhạy cảm như trẻ em, phụ nữ mang thai, người cao tuổi và người có bệnh đường hô hấp cần đặc biệt chú ý. Người dân nên sử dụng khẩu trang lọc bụi đạt chuẩn và theo dõi chỉ số VN-AQI tại các trạm quan trắc trên cổng thông tin điện tử để điều chỉnh lịch trình.

Về phía cơ quan quản lý, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đang tăng cường theo dõi số liệu quan trắc từng giờ để kịp thời cảnh báo người dân. Thành phố cũng triển khai tưới rửa đường tại các điểm bụi cao và siết chặt kiểm soát các công trình xây dựng trong thời gian ô nhiễm tăng mạnh.