Con gái Thái khéo léo và duyên dáng trong tục tắm tiê

2013-11-02 21:32:12

(Sóng Trẻ) - Với những người đã từng đến, ở Tây Bắc hay am hiểu về văn hóa người Thái, hình ảnh người con gái Thái tắm tiên là một nét không thể thiếu trong văn hóa của dân tộc này.

Nếu như người H’Mông luôn tìm cách ngự trị núi rừng khi lấy đất cất nhà ở tận lưng chừng núi thì đồng bào dân tộc Thái lại tập trung sống trong các thung lũng có thật nhiều sông suối giữa núi rừng Tây Bắc hoang sơ, hùng vĩ. Không chỉ trong vị trí, kiến trúc nhà ở mà có thể nói, mọi sinh hoạt của người Thái đều gắn với sông nước. Từ xa xưa, đồng bào Thái đã biết chọn những khu vực gần nguồn nước để định cư. Suối chính là nguồn cung cấp nước cho những thửa ruộng bậc thang, cho sinh hoạt và thậm chí là cả việc tắm táp của họ.

Các cô gái Thái hòa mình vào thiên nhiên đậm chất hoang sơ (nguồn: Internet)

"Tắm tiên” là cách gọi được dùng để chỉ hành động tắm nài trời của các cô gái Thái tại các dòng suối. Cách tắm này mới lạ với người thuộc những vùng miền hay dân tộc khác khi nó chỉ xuất hiện ở dân tộc Thái, trên đất Tây Bắc này mà thôi. Tại nơi đây, sau mỗi buổi lao động về, các cô gái Thái thường dừng chân lại bên suối, gột rửa làn da trắng ngần bằng dòng nước mát. Việc tắm dưới suối trở thành một sinh hoạt hết sức bình thường của những cô gái Thái.

Với người Thái, tắm tiên là một sinh hoạt bình thường trong ngày (nguồn: Internet)

Tắm tiên cũng là cả một nghệ thuật, nghệ thuật này đã được nhắc đến trong rất nhiều bài ca dao, tục ngữ, những điệu hát Thái như một niềm tự hào của họ, và hiện lên trong đó chính là hình ảnh những thiếu nữ Thái xinh đẹp, khéo léo và thật duyên dáng:

“Em gái Thái xuống suối

Dầm đôi ngực trắng phau

Em từ từ nâng váy

Lên cao tới đỉnh đầu

Bỗng nhiên từ nơi ấy

Bừng nở bông hoa đào..."

Thật khó để tìm ra một sơ hở nào với các cô gái khi họ trút bỏ trang phục, hòa mình vào dòng nước suối. Khi mái tóc dài đen huyền đã được búi lên cao, những bộ váy áo được trút bỏ một cách nhẹ nhàng. Các cô gái quay mặt vào bờ, ý tứ cởi cúc áo, chiếc váy lúc này được kéo cao che kín khuôn ngực thanh tân. Cô gái lội xuống nước tới đâu, váy được nâng cao dần lên tới đó.

Cho đến khi dòng nước cao đủ che kín thân mình, các cô gái khéo léo quấn chặt váy trên đầu, dù bơi lội hay đùa nghịch thì chiếc váy vẫn không thể rơi xuống được. Lúc này, thân hình của các cô gái đã ẩn hiện dưới dòng nước biếc. Tương tự khi lên bờ, chiếc váy được thả dần xuống, che lại cơ thể của các cô gái. Từng hành động, cử chỉ của người phụ nữ luôn diễn ra một cách nhanh nhẹn mà hay ở chỗ, chẳng ai có thể phát hiện ra những điều kín đáo của họ cả.

Tắm tiên cần cả một nghệ thuật (nguồn: Internet)

Áo cóm của phụ nữ Thái được thiết kế hết sức công phu và tỷ mỷ. Những chiếc cúc bướm bằng bạc san sát kết lại là một hàng khóa vững chắc cho người mặc luôn kín đáo và cũng yêu cầu không kém phần kỳ công trong việc tháo gỡ. Tuy nhiên, trái ngược với thiết kế cầu kỳ đó, chiếc váy Thái rất đơn giản với thiết kế ống trụ màu đen dài đến mắt cá chân rất rộng và suôn, được cố định lại bằng thắt lưng (xai eo) giúp họ tiện lợi trong việc cởi bỏ. Với những thao tác khéo léo khi cởi bỏ đồ, các cô gái Thái đã giải quyết được khó khăn với chiếc áo một cách đơn giản.

Tục tắm tiên ra đời một phần do đặc trưng trang phục của phụ nữ Thái (nguồn: Internet)

Tất cả những thói quen trong ăn, ở, lao động, sinh hoạt của người Thái đều cho thấy một đặc trưng văn hóa rất phóng khoáng, gần gũi với thiên nhiên, hiện lên hình ảnh về một dân tộc đoàn kết, biết thưởng thức và giữ gìn cái đẹp. Nét đẹp của người thiếu nữ Thái trong tục tắm tiên luôn là một trong những đề tài hay và hấp dẫn với những người làm nghệ thuật. Không ít những nhiếp ảnh gia đã tốn công sức để có được những bức ảnh đẹp lột tả được sự tinh túy của phong tục này.

Ngày nay, tuy không còn được phổ biến rộng rãi như xưa, nhưng nếu đến Tây Bắc, du khách vẫn có thể tìm lại hình ảnh này tại nhiều xã người Thái nhất là vào mùa đông, ở những vùng có suối nước nóng ở các tỉnh Lai Châu, Điện Biên, Sơn La,... mà nổi tiếng trong đó là xã Tú Lệ, huyện Văn Chấn, Yên Bái. Đến với những nơi đây, hình ảnh các cô gái Thái tắm tiên chắc chắn sẽ hấp dẫn du khách, đặc biệt là những người yêu và biết thưởng thức, trân trọng cái đẹp.

Vàng Thị Ly

Phát thanh K31