Công việc văn phòng 9-5 không còn là “miếng bánh” hấp dẫn với gen Z

(Sóng trẻ) - Không còn mặn mà với công việc văn phòng 9-5, nhiều Gen Z ưu tiên làm việc linh hoạt, thỏa sức sáng tạo, thu nhập theo năng lực.

Công việc 9-5 là thuật ngữ dùng để chỉ những công việc giờ hành chính cố định, thường diễn ra từ 9h sáng đến 5h chiều, và thường thấy trong môi trường văn phòng. Trong nhiều thập kỷ, công việc 9-5 là đích đến của những ai tìm kiếm sự an toàn: lương ổn định, bảo hiểm đầy đủ, lộ trình thăng tiến rõ ràng và môi trường tập thể rèn giũa kỹ năng.

Với thế hệ trước, đây là biểu tượng thành công. Nhưng khi công nghệ bùng nổ và xã hội thay đổi, thế hệ Z (những người sinh năm 1997 - 2012) bắt đầu nhìn nhận mô hình này như một sự giới hạn hơn là sự lý tưởng.

Vì Sao Gen Z Nói Không Với 8 Tiếng Văn Phòng?

Sinh ra trong kỷ nguyên số, gen Z quen với việc làm mọi thứ từ xa chỉ cần laptop và internet. Khảo sát của Microsoft năm 2023 cho thấy 76% gen Z muốn tự chọn thời gian và địa điểm làm việc. Nguyễn Thuỳ Dung (23 tuổi, Hà Nội), freelancer thiết kế đồ họa, chia sẻ: “Mình từng làm văn phòng kể từ khi còn là sinh viên, sáng 9h tới chiều 5h về, nhưng ngồi một chỗ suốt 8 tiếng làm mình thấy khá là bí bách. Bây giờ chuyển sang làm tự do, mình thoải mái sắp xếp thời gian mà thu nhập còn tốt hơn trước”.

Thuỳ Dung cho biết thêm rằng làm việc tự do không chỉ giúp cô linh hoạt trong việc lựa chọn không gian làm việc mà còn cho phép cô tự điều chỉnh lịch trình để cân bằng giữa công việc và đời sống cá nhân. Theo Dung, sự thay đổi này đã giúp cô tìm lại cảm hứng sáng tạo, đồng thời mở ra nhiều cơ hội hợp tác với các dự án đa quốc gia, điều mà cô khó có được khi còn làm việc trong môi trường văn phòng truyền thống.

Một lý do đáng chú ý khác là mối quan tâm của gen Z hiện nay với công việc không chỉ giới hạn ở lương bổng hay cơ hội phát triển. Theo Deloitte, 49% nhân sự thế hệ Z sẽ nghỉ việc nếu công việc không mang lại giá trị cá nhân.
Trần Thuỳ Linh (25 tuổi, TP.HCM), nhà sáng tạo nội dung tự do, tâm sự: “Công ty cũ của mình cũng rất ổn nhưng việc mỗi ngày chỉ lặp đi lặp lại lại một vài đầu việc nhất định khiến mình cảm thấy não như bị “đóng băng”. Thế nên mình đã quyết định nghỉ việc và chuyển sang làm freelancer”.

“Hiện tại, mỗi ngày mình đều phải dành thời gian và công sức cho việc lên ý tưởng, sản xuất nội dung… Khối lượng công việc nhiều hơn, đòi hỏi mình phải biết sắp xếp thời gian và cân bằng với các hoạt động sinh hoạt khác. Tuy nhiên, điều đó không khiến mình rơi vào vòng lặp chán nản như trước mà còn thúc đẩy mình lao động tích cực hơn ”, Linh tâm sự.

Doanh Nghiệp Chủ Động Thích Nghi Với Thế Hệ Lao động Mới

Để thích ứng nhu cầu của Gen Z, nhiều doanh nghiệp đang chủ động thay đổi, tạo môi trường làm việc linh hoạt và trẻ hóa quy trình vận hành. Chị Ngọc Linh (33 tuổi, Hà Nội), trưởng phòng nhân sự tại VoVi Media, cho hay: “Chúng tôi nhận thấy các bạn trẻ bây giờ rất cần không gian để sáng tạo, vì vậy công ty đã xây dựng các không gian làm việc mở, tổ chức các buổi brainstorming định kỳ và hỗ trợ nhân viên tham gia các dự án cá nhân. Công ty hy vọng rằng tạo ra môi trường làm việc năng động cho nhân viên trẻ, từ đó khuyến khích họ cống hiến lâu dài”.

Trong khi đó, chị Thu Hoài (28 tuổi, Hà Nội), quản lý nhân sự tại Công ty CP Xây lắp Biển Bạc, chia sẻ về cách công ty thay đổi chính sách: “Chúng tôi đã chuyển sang đánh giá hiệu suất dựa trên kết quả công việc thay vì kiểm soát theo giờ giấc”.

Chị Hoài cho biết công ty đã xây dựng hệ thống KPI rõ ràng, chú trọng vào chất lượng và thời hạn hoàn thành dự án, thay vì yêu cầu nhân viên phải có mặt tại văn phòng 8 tiếng mỗi ngày. Đồng thời, chị chia sẻ thêm rằng công ty đã triển khai các công cụ quản lý trực tuyến để theo dõi tiến độ, giúp nhân viên có thể làm việc từ bất kỳ đâu mà vẫn đảm bảo hiệu quả.

Ông Hoàng Thế Phương, CEO một startup truyền thông tại TP.HCM, nhấn mạnh vào việc tạo giá trị trong công việc: “Gen Z không chỉ muốn làm việc để kiếm tiền, họ muốn công việc có giá trị và phù hợp với đam mê. Vì vậy, việc khuyến khích nhân viên đề xuất ý tưởng mới và tham gia các dự án cộng đồng đóng vai trò thiết thực trong vận hành bộ máy nhân sự ngày nay”.

Theo chia sẻ của vị CEO này, việc làm mới một số quy trình cũng như nội quy cho nhân sự đã góp phần giúp doanh nghiệp của ông tăng 30% năng suất trong năm 2024. Những thay đổi này không chỉ giúp doanh nghiệp thích nghi với thế hệ lao động mới mà còn tạo động lực để “trẻ hóa” phong cách làm việc, từ đó nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh trên thị trường.

Công việc 9-5 không còn là lựa chọn mặc định của Gen Z khi điều thế hệ này theo đuổi là tự do, ý nghĩa và phát triển bản thân – những gì mà công nghệ và tư duy mới đang hỗ trợ. Các doanh nghiệp nên thích nghi nhanh chóng, dần đổi mới mô hình cũ để giữ chân thế hệ trẻ. “Đây không chỉ là xu hướng, mà có thể là dự báo cho một cuộc cách mạng lao động diện rộng trong tương lai gần”, ông Phương khẳng định. ​