Tri ân Ngày Nhà giáo: Tình cảm chân thành hay hình thức bên ngoài?

(Sóng trẻ) - 20/11 là dịp để học sinh và phụ huynh bày tỏ lòng biết ơn đối với thầy cô. Nhưng khi tấm lòng đặt cạnh “sự chỉn chu” về hình thức, không ít người cảm thấy áp lực trước một truyền thống vốn rất tốt đẹp.

Cuộc chạy đua về hình thức

Hằng năm, Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 trở thành dịp để xã hội bày tỏ lòng biết ơn đối với những người lái đò và lan tỏa tinh thần “tôn sư trọng đạo”. Cùng với sự phát triển của mạng xã hội, tinh thần ấy ngày càng được lan tỏa mạnh mẽ hơn thông qua các sự kiện kỷ niệm quy mô lớn, hoạt động tri ân bài bản và những set quà tặng liên tục được làm mới. Tuy nhiên, đằng sau thị trường quà tặng sôi động là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh khi phải cân nhắc hình thức tri ân sao cho phù hợp.

Cận kề ngày lễ, chị Trần Thị Bông (Quảng Trị), Hội phó Hội Phụ huynh có con học lớp 9, cho biết mình phải cân nhắc nhiều trong việc sử dụng quỹ lớp cho hoạt động tri ân: “Khó nhất là cân đối sao cho vừa đủ, tránh để phụ huynh phải đóng góp thêm. Điều đó đồng thời cũng tạo áp lực, vì mọi người thường nhìn vào cách lớp tổ chức, phần quà tri ân thầy cô để đánh giá mức độ chu đáo”. Cùng quan điểm đó, nhiều phụ huynh cho rằng việc không tổ chức hoạt động tri ân hoặc lặp lại hình thức của năm trước dễ bị xem là thiếu chỉn chu. 

Với nỗi sợ “đơn giản”, phụ huynh vô tình bị cuốn vào cuộc chạy đua hình thức, mong muốn món quà của con mình phải chuẩn bị kỹ vàng và không thua kém người khác. Không ít người còn dò hỏi lẫn nhau để đo mức độ đầu tư. Từ đó, việc tri ân dễ trở nên nặng nề và xa rời ý nghĩa ban đầu.

Không riêng phụ huynh, học sinh hay sinh viên cũng chịu áp lực tương tự. Nhiều bạn trẻ cho biết, họ cảm thấy cần phải hòa nhập với môi trường xung quanh, tránh bị xem là thiếu tinh tế trong các hoạt động tri ân thầy cô. Bạn H.T.N.Q (19 tuổi, Hà Nội) cho biết điều này diễn ra khá phổ biến: “Mình nghĩ ở môi trường đại học điều này rất quan trọng. Lớp mình sử dụng quỹ chung để chọn những món quà chất lượng, có tính cá nhân hóa dành cho giảng viên, nhưng vẫn giữ quan điểm tình cảm mới là điều quan trọng nhất”.

Nhìn vào thực tế, cô Trần Thị Nga, giáo viên Trường THPT Lê Lợi (Quảng Trị) đưa ra quan điểm: “Bên cạnh tình cảm, thực tế cho thấy các hoạt động tri ân ngày càng thiên về hình thức và được mặc định là trách nhiệm của phụ huynh. Từ đó, việc tổ chức những bữa tiệc tri ân và tặng quà dễ bị hiểu là một thủ tục bắt buộc, khiến cả phụ huynh, học sinh lẫn giáo viên đều khó xử”. 

Tâm ý chân thành tạo nên giá trị tri ân

Ngày nay, học sinh, sinh viên có thể dễ dàng tự tạo ra những món quà mang dấu ấn riêng mà không nặng về vật chất. Từ đồ handmade, hoa giấy cho tới những video, thiệp điện tử được thiết kế bằng các ứng dụng đơn giản... Nếu tất cả những món quà được gửi gắm bằng tâm ý, giá trị của chúng sẽ bền bỉ theo thời gian.

Cô Nga cho biết, mình thường khéo léo nhắc nhở học sinh rằng tình cảm dành cho thầy cô nên xuất phát từ sự chân thành của chính các em, không cần “bắc cầu” qua bố mẹ. Theo cô: “Không cần một món quà cầu kỳ hay chiếc hộp được trang trí đẹp mắt. Với chúng tôi, những lời cảm ơn, lời xin lỗi trực tiếp hay vài dòng chữ trong tin nhắn, bức thư cũng đủ ấm áp, đủ để cảm nhận niềm vui của nghề trong dịp lễ này”. 

Bên cạnh đó, nhiều phụ huynh cũng thoải mái hơn trong việc tri ân thầy cô vào ngày 20/11. Thay vì sợ con kém cạnh bạn bè, họ chọn cách khuyến khích, nhắc nhở các con tự chủ động bày tỏ sự tri ân đến thầy cô. Bạn Đặng Thị Quỳnh Hương, học sinh trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn (Quảng Trị) chia sẻ: “Phụ huynh trong lớp luôn khuyến khích chúng em tự nguyện góp ý, chủ động tri ân. Nếu gặp khó khăn, ba mẹ sẽ ở phía sau hỗ trợ”. Với Quỳnh Hương, bày tỏ lòng biết ơn đến thầy cô bằng sự chủ động trong học tập và trong những tình huống thực tế mới quan trọng, những món quà sẽ không thừa nhưng không phải là điều quan trọng nhất. 

Theo một góc nhìn khác, cô Lê Thị Thúy Hằng, giáo viên Ngữ Văn Trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn cho rằng, hình thức không chỉ nằm ở quà tặng hay vật chất, mà còn bao gồm những hoạt động thăm hỏi, trò chuyện, tâm sự hay học hỏi thêm kinh nghiệm sống từ thầy cô. Bên cạnh đó, trong thời đại công nghệ số, hoạt động chụp ảnh, ghi hình cũng là một hình thức hay, trở thành trải nghiệm ý nghĩa giúp giáo viên hiểu hơn về học trò.

“Tôi nghĩ là miễn không vượt chuẩn mực xã hội hay vi phạm pháp luật, những hình thức nhiệt thành của các em học sinh đều xứng đáng được trân trọng”, cô Hằng bày tỏ. 

Giữa nhiều lựa chọn hình thức, giá trị cốt lõi của Ngày Nhà giáo Việt Nam vẫn nằm ở sự chân thành. Khi tình cảm được đặt lên đầu, hoạt động tri ân sẽ trở về đúng ý nghĩa vốn có và trở thành món quà bền bỉ nhất dành tặng thầy cô.