“Cuộc sống 2,5m² giữa phố cổ Hà Nội

“Hộp diêm” chỉ đủ cúi người

Dù ở giữa “đất vàng” phố cổ Hà Nội, căn nhà của ông Cao chỉ rộng 1m, dài 2,5m và cao 1,4m – vừa đủ để chứa những vật dụng cá nhân cơ bản, nhưng không đủ để một người trưởng thành có thể đứng thẳng. Ban đầu, căn phòng vốn là gác xép, nơi ông Cao chuyển đến sinh sống từ năm 1992 sau khi phải bán đi phần nhà dưới. Kể từ đó, gác xép trở thành “mái ấm” của ông cùng người con trai.

Trong không gian nhỏ bé này, ông Cao cố gắng sắp xếp mọi vật dụng một cách ngăn nắp để tận dụng tối đa diện tích. Chiếc đèn học cũ là nguồn sáng duy nhất mỗi khi ông đọc sách, đọc báo – những thói quen giúp ông giữ tinh thần vui vẻ, lạc quan.

Nằm sâu trong ngõ hẹp sau dãy nhà mặt phố, căn phòng là nơi ông Cao sắp xếp gọn gàng những vật dụng cá nhân. Sàn nhà là tấm gỗ ép được ông cắt gọt cẩn thận để phù hợp với diện tích. Xung quanh, ông khéo léo bố trí các vật dụng như sách, báo, quần áo, giúp căn phòng luôn ngăn nắp, tận dụng từng centimet vuông. Ánh sáng duy nhất đến từ chiếc đèn học đã cũ, đủ để ông đọc sách, báo mỗi ngày. Không gian vệ sinh chung của xóm và khu vực phơi đồ mượn từ nhà hàng xóm là giải pháp ông dùng khi sống trong căn nhà không có đủ chỗ.

Ông Cao cho biết: “Nhà tôi dùng nhà vệ sinh chung của ngõ. Còn việc nấu nướng thì từ khi còn trẻ, hay phải đi công tác tôi đã quen ăn hàng, bà nhà tôi cũng vậy, các con cũng thế…Bây giờ sống ở đây thì mùa đông ăn luôn ở ngoài hàng, mùa hè ngoài đấy đông đúc, chen chúc nên mang về nhà ăn…”.

Không gian hẹp khiến căn phòng trở nên đặc biệt ngột ngạt vào mùa hè, mỗi đợt nắng nóng cao điểm là một thử thách lớn. Chiếc quạt nhỏ là "cứu cánh" duy nhất giúp ông đối phó với cái nóng bức trong căn phòng bức bí. Bạn bè, người thân tới chơi cũng chỉ có thể trò chuyện trong chốc lát rồi lại phải ra ngoài vì không chịu nổi sự ngột ngạt. Những đêm hè oi bức, ông Cao và con trai chỉ có thể nằm nghiêng để ngủ vì diện tích quá nhỏ. Để di chuyển, họ phải cúi mình, khéo léo lách qua những đồ đạc. Dẫu vậy, ông Cao đã quen với không gian này và vẫn cảm thấy hài lòng với cuộc sống giản dị của mình.

Dù căn phòng chỉ là kho chứa đồ trước kia, ông Cao đã có thói quen lên gác xép mỗi khi về nhà từ trước khi chuyển lên đây sống. Ông thường sắp xếp đồ đạc ngăn nắp, tạo cảm giác có hơi người để không gian không bị ẩm mốc, mối mọt. Chính nhờ sự quen thuộc này, khi dọn lên hẳn trên gác xép, ông đã nhanh chóng thích nghi và tìm thấy cảm giác "đủ đầy" trong một cuộc sống khác biệt so với hầu hết mọi người. “Từ lúc còn nhà ở dưới tầng 1 dưới kia, tôi vẫn thường xuyên lên gác xép, sắp xếp lại kho đồ cho gọn gàng, ngăn nắp. Hơn nữa để kho có hơi người cho mối, mọt không sinh sôi nảy nở…”, ông Cao nói.

Sinh hoạt như thường

Ở tuổi 76, ông Cao vẫn giữ thói quen tập thể dục đều đặn để duy trì sức khỏe, giúp bản thân tránh những bệnh lý do không gian sống chật hẹp gây ra. “Xác định được việc sống ở đây có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nên tôi luôn cố gắng tập thể dục mỗi ngày. Ngày trước thì chạy 3, 4 vòng hồ rồi về, bây giờ già rồi thì đi bộ…”, ông Cao cho hay.

Ông Cao không chỉ chú trọng giữ gìn sức khỏe thể chất mà còn duy trì thói quen đọc sách và báo hằng ngày. Đối với ông, việc đọc sách báo không đơn thuần là cập nhật tin tức mà còn là cách gắn bó với những ký ức đẹp đẽ cùng người cha đã mất. Ngay từ thời thơ ấu, ông Cao đã quen ngồi bên cha, đọc từng trang báo giấy, cuốn sách – một thói quen mà ông duy trì suốt cuộc đời. Trong không gian chật hẹp, những cuốn sách báo trở thành tài sản vô giá, là nơi ông tìm thấy niềm vui và cảm giác kết nối với thế giới bên ngoài.

Dù sống trong điều kiện có phần "đặc biệt," ông Cao luôn giữ tinh thần lạc quan và thái độ sống giản dị. Ông Cao nói: “Người ngoài thì có thể thấy bí bách, chật hẹp nhưng tôi thì quen rồi không thấy nóng bức hay chật chội gì cả. Cuộc sống của tôi bây giờ thì không gọi là hạnh phúc được, nhưng tôi thấy thỏa mãn với những gì tôi có, tôi cảm thấy đủ cho cuộc sống sinh hoạt của tôi…”.

Vào năm 2007 – 2008, chính quyền địa phương và một số đơn vị đã đề xuất hỗ trợ để ông chuyển đến nơi ở rộng rãi hơn. Tuy nhiên, ông Cao đã từ chối cơ hội này, giải thích rằng: “Tôi già rồi. Tôi chỉ ở đây thôi…” Với ông, dù căn nhà nhỏ hẹp nhưng xung quanh là những người hàng xóm thân thiết, gắn bó, và đó là tài sản quý giá nhất.

Căn nhà hẹp đến mức từng món đồ đều phải cân nhắc giữ lại hay chuyển đi. Những vật dụng không thiết yếu được ông Cao gói ghém cẩn thận, gửi tạm tại nhà những người hàng xóm thân quen. Chính điều này càng khiến cuộc sống của ông Cao trở nên khác biệt nhưng cũng không kém phần ý nghĩa.