Chủ tiệm "gớm" Long Bình: Chàng trai GenZ dám nghĩ, dám làm

(Sóng trẻ) - Vũ Tuấn Long (27 tuổi), một cái tên đang “khuấy đảo” làng nghề gốm sứ Bát Tràng, đã chứng minh tuổi trẻ hoàn toàn có thể tìm thấy con đường đột phá ngay trong ngành nghề truyền thống có niên đại hàng trăm năm. Anh không chỉ đơn thuần nối nghiệp gia đình, mà còn táo bạo rẽ sang một hướng đi chưa từng có, biến những sản phẩm gốm "kỳ dị" thành nguồn thu nhập lên đến 60 - 70 triệu đồng mỗi tháng.

“Tay ngang” giữa làng nghề cổ

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống làm gốm tại làng nghề Bát Tràng, nơi mà ông bà, bố mẹ đều là những nghệ nhân lành nghề, thế nhưng Vũ Tuấn Long lại không hề biết làm gốm. Sau khi tốt nghiệp, anh chọn kinh doanh quần áo. Chỉ đến khi công việc này bị chững lại do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế, Long mới quyết định quay về, tìm cách kinh doanh các sản phẩm gốm do bố mẹ làm ra.

Nghe con trai muốn nối nghiệp, bố mẹ Long rất ủng hộ. Anh bắt đầu hành trình học nghề đầy gian khổ: mỗi ngày đến xưởng quan sát, học hỏi, mò mẫm từng chút. Môi trường xưởng gốm nóng bức, cùng với sự tỉ mỉ, cẩn thận cao độ theo yêu cầu của từng công đoạn đã khiến chàng trai trẻ không ít lần nản chí. 

Kỹ thuật chưa vững, kinh nghiệm non nớt nên anh làm hỏng, làm nổ không biết bao nhiêu sản phẩm, thậm chí gây thiệt hại cả những món đồ có giá trị của bố mẹ. Anh chia sẻ: “Gốm của gia đình mình, cũng như của làng Bát Tràng nói chung, đều đã có công thức và quy trình chuẩn hóa qua hàng chục, hàng trăm năm. Thợ chỉ việc làm theo khuôn mẫu là ra sản phẩm. Còn mình thì phải tự mày mò từng công đoạn, không có bất kỳ định lượng cố định nào, vì mỗi món lại khác nhau: con to con nhỏ, chỗ dày chỗ mỏng, men và màu lên cũng không giống nhau,…

Khó khăn lớn nhất nằm ở khâu nung, chỉ cần sai nhiệt độ, mọi công sức sẽ “đổ sông đổ biển”. “Hồi đầu, mình nung 10 con thì nổ quá nửa, mà vì nung chung với hàng của bố mẹ, mảnh gốm vỡ bắn tung tóe, làm hỏng luôn cả lô sản phẩm của nhà, thiệt hại lúc đó phải đến cả chục triệu”, Long nhớ lại.

Thành công đến từ sự cá nhân hóa và nắm bắt thị hiếu trẻ

Trong quá trình học hỏi, Long nhận ra một khoảng cách lớn: các sản phẩm gốm truyền thống, dù tinh xảo, lại chưa thực sự thu hút được giới trẻ. Trong khi đó, trên mạng xã hội, các sản phẩm thủ công ngộ nghĩnh, độc lạ lại được săn đón mạnh mẽ.

Tận dụng niềm yêu thích với các nhân vật hoạt hình cùng óc sáng tạo của mình, Long quyết định thử nghiệm. Ban đầu, anh muốn làm theo nguyên mẫu để dễ tiêu thụ, nhưng càng làm lại càng quái dị, không giống ai. Sản phẩm “gớm” đầu tay của Long là một chiếc đầu ngộ nghĩnh, với phần mồm được anh đắp thêm một cách ngẫu hứng. Anh đăng clip làm sản phẩm này lên mạng và bất ngờ trở nên viral. 

Sản phẩm của Long đi ngược lại mọi quy chuẩn tinh xảo của gốm Bát Tràng truyền thống: mắt mũi trợn ngược, tạo hình méo mó. Những hình thù "xấu nhìn lâu hóa đẹp", hay còn được Long gọi vui là "gớm" sứ, đã ra đời và tạo nên thương hiệu riêng mang tên “Gớm Long Bình".

Điểm đặc biệt trong mô hình kinh doanh của Long là khả năng cá nhân hóa sản phẩm và tận dụng sức mạnh của bán hàng trực tuyến. Khách hàng của anh chủ yếu là giới trẻ ở Hà Nội và TP.HCM, họ liên tục đặt mua những "quái vật" gốm này để trang trí, làm gạt tàn, ly uống nước.

Long cho biết, khách đặt hàng có hai kiểu: một là yêu cầu anh sáng tạo để tạo ra món đồ xấu nhất, kỳ quặc nhất từ một nhân vật gốc; hai là yêu cầu làm theo mẫu có sẵn. Tuy nhiên, đến 80% khách hàng tin tưởng và muốn anh tự tay thiết kế theo cảm hứng. Long phải liên tục nghĩ ra ý tưởng mới, tối ưu quy trình để kịp trả đơn. Anh cũng chấp nhận rủi ro khi cam kết hoàn tiền hoặc làm lại sản phẩm nếu khách không ưng ý.

Ngoài Long, xưởng “gớm” nhỏ còn có một thợ chính phụ trách tạo hình, một nhân viên chuyên vẽ màu, cùng mẹ anh đảm nhận công đoạn phun men và nung gốm. “Trung bình mỗi ngày, mình nhận khoảng 10 - 20 đơn hàng, sản xuất đều đặn tầm 200 sản phẩm mỗi tháng, đủ mọi kích cỡ”, Long chia sẻ. “Vì làm hoàn toàn thủ công nên có những đơn mình buộc phải từ chối, không phải vì ngại, mà vì sợ khách chờ quá lâu.”

Chỉ sau vài tháng theo đuổi dòng gốm khác biệt này, thu nhập của Long đã tăng vọt lên mức 60 - 70 triệu đồng/tháng. Khi đơn hàng quá tải, bố mẹ anh đã phải cắt cử riêng thợ chính (người tô màu, sấy và tráng men) để hỗ trợ con trai, cho thấy sự công nhận và ủng hộ tuyệt đối của gia đình đối với hướng đi mới mẻ này.

Từ một “tay ngang” vụng về đến người tiên phong mở lối, Vũ Tuấn Long đã chứng minh rằng đam mê, sáng tạo và bản lĩnh dám nghĩ, dám làm, không ngại khác biệt chính là công thức để Gen Z đem hơi thở mới vào những giá trị cũ và giữ lửa cho nghề truyền thống trong kỷ nguyên hiện đại.