Khi mùa hè của trẻ đắm chìm trong thế giới ảo

(Sóng trẻ) - Vào kỳ nghỉ hè, nhiều trẻ em dần ít giao tiếp với gia đình, tham gia các hoạt động ngoại khóa ngoài trời,...Thay vào đó, các bạn nhỏ đang đắm mình trong thế giới "ảo" cùng những thiết bị điện tử, tạo nhiều mối lo ngại cho các bậc phụ huynh.

Sử dụng thiết bị thông minh không lành mạnh

Với sự phát triển của công nghệ, các thiết bị điện tử như: máy tính, điện thoại thông minh đã trở thành vật bất ly thân của cả người lớn lẫn trẻ em. Các thiết bị trên có thể đưa trẻ em bước vào một thế giới “ảo” với những trận chiến giả định thông qua một trò chơi điện tử, những thước phim ngắn hài hước trên TikTok hay các bộ phim hoạt hình trên YouTube,...

Vấn đề trên khiến nhiều nhà hoạt động giáo dục, bậc phụ huynh tỏ ra lo ngại, băn khoăn về việc làm thế nào để trẻ em trải qua mùa hè ý nghĩa mà không bị lạm dụng các thiết bị điện tử. Chị Lê Thu Oanh (50 tuổi, giáo viên của một trường tiểu học ở Hà Nội) nhận xét: “Tôi thấy nhiều học sinh không còn hứng thú với các hoạt động nhóm, các em chỉ muốn ngồi một chỗ và lướt điện thoại. Việc sử dụng điện thoại quá mức có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ thể chất và tinh thần của trẻ”.

Em Nguyễn Thế Anh (một học sinh lớp 7 ở Hoàng Mai, Hà Nội) chia sẻ: “Mùa hè, em chủ yếu ở nhà, chơi điện tử với bạn hoặc xem YouTube bởi em không có việc gì để làm. Noài trời thì rất nóng nên em cũng chẳng biết đi đâu”. Câu nói của Thế Anh phản ánh tình trạng thực tế của nhiều trẻ em thành thị - nơi không gian vui chơi ngày càng thu hẹp, các sân chơi công cộng dần biến mất và điện thoại trở thành “người bạn” tiện lợi nhất.

Nhưng sự tiện lợi này đi kèm với những hệ lụy không nhỏ. Việc trẻ em dành phần lớn thời gian trong thế giới ảo làm giảm khả năng giao tiếp trực tiếp, khả năng tập trung, khiến nhiều em trở nên rụt rè hoặc thiếu kỹ năng xã hội.

Ngoài ra, nội dung trên mạng cũng là một trong những mối lo lớn khi không phải video hay trò chơi nào cũng phù hợp với lứa tuổi của trẻ em. Những nội dung bạo lực, ngôn từ không chuẩn mực hay thông tin sai lệch có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tư duy và hành vi của các em.

Chị Nguyễn Thuỳ Dương (36 tuổi, Hà Nội) bày tỏ sự trăn trở: “Năm nay, con tôi mới 9 tuổi nhưng đã bắt chước những câu nói tục tĩu từ các video trên mạng. Tôi kiểm tra điện thoại mới thấy con thường xuyên xem những nội dung không phù hợp với lứa tuổi, tôi không biết phải kiểm soát con thế nào vì rất khó để cấm hoàn toàn”.

Tạo mùa hè cho trẻ em

Để kéo trẻ em ra khỏi màn hình điện thoại, máy tính, để mùa hè thực sự là thời gian của trải nghiệm và khám phá của trẻ nhỏ, trách nhiệm không chỉ nằm ở các bậc phụ huynh mà cần có sự chung tay từ nhiều phía.

Trước hết, phụ huynh cần chủ động tạo môi trường lành mạnh cho con em. Anh Ninh Trọng Hùng (40 tuổi, Hải Phòng) đã áp dụng phương pháp “giờ không màn hình” trong nhà. “Tôi khuyến khích con tham gia các hoạt động ngoài trời như: trồng cây, câu cá, bơi lội hoặc cùng gia đình đi giã ngoại. Trong thời gian đó, con sẽ không được sử dụng điện thoại. Ban đầu con tỏ ra không hứng thú, nhưng dần dần con cũng tìm thấy niềm vui từ những việc đó”.

Ngoài ra, một số địa phương đã tổ chức thêm các chương trình như: trại hè sáng tạo, lớp học kỹ năng hoặc các chương trình thể thao,... để trẻ có cơ hội vận động và giao lưu. Một số chương trình trại hè của Trung tâm UNESCO Mỹ thuật Hà Nội tổ chức đã giúp nhiều trẻ em được tham gia các hoạt động như: học vẽ, điêu khắc, thiết kế, tham quan bảo tàng, triển lãm nghệ thuật,... 

Mùa hè là quãng thời gian quý giá để trẻ em trưởng thành, khám phá thế giới và xây dựng những kỷ niệm đẹp. Nhưng khi sử dụng điện thoại thông minh sai cách, nó sẽ cướp đi những khoảnh khắc quý giá của tuổi thơ. Gia đình, nhà trường đến xã hội cần chung tay để trả lại cho trẻ một mùa hè đúng nghĩa, nơi các em có thể lớn lên với những nụ cười rạng rỡ, thay vì ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại.