Mua bán sách ‘giả’ là giết chết sách ‘thật’

2016-10-08 14:40:04

(Sóng trẻ) - Sách giả đã trở thành một vấn đề nhức nhối, nóng bỏng đối với thị trường xuất bản Việt Nam. Sách giả hiện nay được sinh sống trong môi trường cực kỳ màu mỡ do hệ thống luật pháp lỏng lẻo, ý thức của độc giả chưa cao, dần dần bóp nghẹt và tiến tới giết chết sách thật.

Sách lậu bày bán tràn lan.

Dạo quanh các con phố tại Hà Nội như: Phạm Văn Đồng, phố Đinh Lễ, Trần Quốc Hoàn, đường Láng… không khó để bắt gặp các cửa hàng bày bán sách lậu. Đây là những cứ điểm sách lậu nổi tiếng tại Thủ đô, là điểm đến của các bạn học sinh sinh viên, những người có nhu cầu mua sách giá rẻ.

Trên phố Phạm Văn Đồng (Cầu Giấy, Hà nội), dạo một vòng qua khu vực phố Phạm Văn Đồng giao Trần Quốc Hoàn có thể thấy được những cửa hàng nối đuôi nhau mọc lên san sát với những bảng hiệu chào mời hấp dẫn như: “ sách giảm giá đặc biệt”, “ đại hạ giá”, “sách giảm giá”… Tại đây, sách lậu được bày bán tràn lan từ trong hiệu sách ra tận vỉa hè với nhiều chủng loại phong phú bắt mắt.

Sách giảm giá đến 60-70% trên đường Phạm Văn Đồng.

Sách đại hạ giá được trưng ra nhằm thu hút người tiêu dùng.

Phố Đinh Lễ cũng không kém cạnh, từ đầu phố đến cuối phố các cửa hàng sách lậu rồng rắn nhau mọc lên san sát. Thậm chí một số cửa hàng còn chiếm dụng cả mặt bằng vỉa hè để bày bán sách đủ mọi chủng loại.

Cửa hàng sách lậu rồng rắn nối đuôi nhau mọc lên.

Ai mua sách lậu?

Theo khảo sát của chúng tôi tại một số cửa hàng buôn bán sách lậu. Đa số những người mua sách lậu là học sinh, sinh viên và những người chưa có việc làm. Những người mua sách lậu là vì họ không có đủ kinh phí để tìm đến những cuốn sách thật bởi giá thành của những cuốn sách đó cao gấp đôi so với những cuốn sách được mua tại cửa hàng sách lậu.

Đường Phạm Văn Đồng là một trong những nơi sách lậu, sách giả được bán ngang nhiên trong các hiệu sách và lan tràn trên vỉa hè. Chiêu thức "đại hạ giá" của các cửa hàng đã thu hút rất nhiều sinh viên, học sinh và đôi khi còn có cả công nhân viên chức nhà nước tới mua.

Tại đây, các tác phẩm đình đám có giá rất rẻ so với giá bìa như: “Không thể quên em” giá là 135.000 đồng nhưng bán ra chỉ có 70.000 đồng. Rừng Na Uy trên bìa là 86.000 đồng nhưng bán ra chỉ 43.000 đồng...

Khi được hỏi vì sao lại chọn mua sách ở các cửa hàng tại đây, bạn Đoàn Hà Lan, sinh viên ĐH Sư Phạm cho biết: “Tôi biết các cửa hàng này bán sách lậu và chất lượng sách lậu sẽ không như sách thật. Nhưng do không có đủ tiền mua sách thật, tôi chọn mua sách ở đây vì giá rẻ hơn rất nhiều”.

Tuy nhiên, cũng có rất nhiều người chưa biết cách phân biệt đâu là sách thật đâu là sách giả nên đôi khi mua phải sách lậu. Vì sách lậu được làm giả một cách tinh vi, giống hệt sách thật nếu chỉ nhìn qua bìa sách thì khó có thể phân biệt được.

Rừng Nauy giả (trái) và rừng Nauy thật (phải).

Bạn Bùi Bích Phương (Sv Học viện Báo chí và Tuyên Truyền) mua nhầm phải sách lậu cho biết: “Mình mua cuốn sách “Tiếng chim hót trong bụi mận gai” tại một hiệu sách, với giá 65.000 đồng. Do không kiểm tra kỹ, đến khi về đọc mình mới phát hiện đây là sách lậu vì nội dung trong sách sai sót rất nhiều, hơn nữa chất lượng giấy kém, chữ viết sai chính tả, đôi chỗ bị mờ nhòe, lúc đọc phải căng mắt ra nhìn rất đau mắt, khó chịu”.

Mua bán sách lậu là giết chết sách thật.

Sách vốn dĩ là sản phẩm văn hóa, trí thức của nhân loại, bồi đắp kiến thức cho người đọc. Thế nhưng hiện nay, sách lậu, sách giả sai rất nhiều lỗi, in ấn cẩu thả, lem nhem… hiện nay, một bộ phận không nhỏ người mua không quan tâm đến chất lượng nội dung mà chỉ chăm chăm nhìn vào giá tiền ở đâu bán rẻ hơn thì mua. Vậy thì chỗ đứng nào cho sách thật.

Sách cũng được phân loại giả ít giả nhiều tùy theo số tiền.

Hậu quả mà sách lậu mang lại thiệt hại cho các công ty sách và các nhà xuất bản nơi “ sản xuất” ra những cuốn sách thật. Họ bị thiệt hại về kinh tế và uy tín, bị coi thường. Họ bỏ tiền ra mua bản quyền, dịch, hiệu đính, biên tập, trình bày và cho ra đời những đứa con tâm huyết với bao công sức và trí tuệ. Nhưng rồi bị cướp trắng trợn, bị hất tay trên.

Chị Hoàng Thu Liễu- nhân viên nhà xuất bản Bách Khoa chia sẻ: “Để làm ra 1 cuốn sách mất rất nhiều tiền bạc và công sức, trải qua nhiều giai đoạn như: đóng thuế, bản quyền, công biên tập, biên dịch, thiết kế, in ấn, phát hành… nhưng lại chưa được luật pháp bảo vệ trước tệ nạn in lậu, buôn lậu sách”.

Đối với phía tác giả, là những người chịu thiệt hại nặng nề. Được biết các tác giả được hưởng tiền bản quyền từ số sách bán được. Nếu sách lậu tràn lan, công ty hay nhà xuất bản giữ bản quyền cuốn sách, không bán được sách như vậy tiền bản quyền cho tác giả sẽ giảm đáng kể.

Đây chắc chắn là một trong những nguyên nhân làm cho tác giả nản lòng, giết chết những ý tưởng mới, những cuốn sách hay, bổ ích và có ý nghĩa tiếp theo sẽ không được ra đời.

Chị Thu Liễu cho biết thêm: những kẻ in lậu, buôn lậu sách giả hiện nay lại nhởn nhơ, làm giàu bất chính, sách làm giả được bán ra thị trường với giá rẻ hơn sách thật thì mọi người sẽ chọn mua loại rẻ theo tâm lý thì sách thật sẽ không còn chỗ đứng, từ từ chết đi. Hi vọng những người mua sách sẽ là người tiêu dùng thông minh, lựa chọn cho mình những cuốn sách chất lượng tại cửa hàng sách uy tín là cách cứu sống sách thật hiện nay.

Nạn in ấn, buôn bán sách lậu sẽ giết chết sách thật trong một ngày không xa nếu cơ quan nhà nước không thay đổi cách ứng xử với sách lậu. Hiện nay sản xuất và tiêu thụ sách lậu mới chỉ dừng lại ở mức xử phạt hành chính.Cần phải nâng cao mức phạt, nếu có thể nên đưa hành vi in và phát hành sách giả nằm trong bộ luật hình sự, có như vậy thì hình phạt mới đủ sức răn đe.

Lê Dung

Báo chí Đa phương tiện 33

Theo Nghị định 159/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ, quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, xuất bản:

Điều 24. Vi phạm quy định về hoạt động in

7. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

a) In xuất bản phẩm không có quyết định xuất bản;

b) In tài liệu không kinh doanh không có giấy phép xuất bản;

c) In gia công xuất bản phẩm, sản phẩm không phải là xuất bản phẩm cho nước nài không có giấy phép in gia công.

Điều 27. Vi phạm quy định về tàng trữ, phát hành xuất bản phẩm và sản phẩm in không phải là xuất bản phẩm

5. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

a) Tàng trữ, phát hành xuất bản phẩm in, nhân bản lậu, in giả, in nối bản trái phép hoặc xuất bản phẩm không có hóa đơn, chứng từ thể hiện nguồn gốc hợp pháp từ 300 bản trở lên;

b) Tàng trữ, phát hành xuất bản phẩm có nội dung bị cấm trong hoạt động xuất bản;

c) Thành lập văn phòng đại diện của tổ chức phát hành xuất bản phẩm nước nài tại Việt Nam khi chưa có giấy phép;

d) Trưng bày hoặc bán trong triển lãm, hội chợ xuất bản phẩm xuất bản trái phép, xuất bản phẩm nhập khẩu trái phép, xuất bản phẩm không được phép lưu hành, xuất bản phẩm có quyết định thu hồi, tịch thu hoặc xuất bản phẩm có nội dung bị cấm trong hoạt động xuất bản;

đ) Không kiểm tra, thẩm định nội dung xuất bản phẩm trước khi trưng bày, giới thiệu, phát hành tại triển lãm, hội chợ.