Nhà báo Bùi Ngọc Hải: “Tôi nghĩ sắc bén là yếu tố quan trọng nhất đối với một người làm báo hiện đại”

2017-05-11 10:06:42

(Sóng trẻ) - Giữ chức vụ Tổng Biên tập Trang tin tổng hợp Soha và Phó Tổng Biên tập báo Tri thức trẻ, nhà báo Bùi Ngọc Hải được biết đến là một gương mặt khá quen thuộc trong giới báo chí, có trải nghiệm hơn 20 năm trong nghề. Nhà báo Bùi Ngọc Hải đã có buổi chia sẻ những kinh nghiệm quý báu của mình với những người làm báo trẻ.

PV: Điều khó khăn nhất với anh khi bắt đầu bước chân vào làm nghề là gì?

Nhà báo Bùi Ngọc Hải: Khó khăn khi bắt đầu làm nghề của tôi là mọi thứ đều thuận lợi quá! Trong con mắt tôi mọi thứ đều màu hồng. Ngay năm đầu ra trường tôi được nhận vào làm báo Phụ nữ Việt Nam. Tuy nhiên sau đó tôi đã quyết định chuyển cơ quan, và lúc đó tôi nghĩ họ sẽ giữ tôi lại, nhưng không, họ đã để tôi đi. Khi rời đi đã có những điều không như mong muốn, lúc đó tôi học được rằng nếu không bị va đập thì sẽ bị ảo tưởng về mình, và bản thân không biết trân trọng những gì mình đang có thì mình sẽ dễ dàng để nó mất đi.

Mình có năng lực nhưng mình phải có thiết tha với cơ quan đó. Họ cần những người có năng lực nhưng họ cũng không cần những người không tha thiết với cơ quan họ. Đó là bài học đầu tiên và quý giá mà tôi học được và tôi nghĩ nó cực kỳ cần thiết cho những năm tháng làm nghề sau này của tôi.

Nhà báo Bùi Ngọc Hải chia sẻ những kinh nghiệm làm báo của mình

PV: Được biết hiện nay Anh là Tổng Biên tập Trang tin tổng hợp Soha và phó Tổng Biên tập báo Tri thức trẻ. Anh có thể chia sẻ những kinh nghiệm làm báo của mình, đặc biệt là kinh nghiệm về làm báo điều tra?

Nhà báo Bùi Ngọc Hải: Để trở thành một nhà báo giỏi thì dấn thân là điều cần thiết số một. Cần có sự kiên trì và cả niềm đam mê, giống như việc muốn học bơi bạn phải xuống nước, phải học bơi ngày này qua ngày khác, không phải tuyệt nhiên thả xuống nước mà bạn tự biết bơi. Chính vì vậy mà điều tôi muốn nói với các bạn là không có điều gì đến với bạn nếu bạn không chủ động dấn thân vào cuộc để thu thập chứng cứ thông tin, thâm nhập để tìm thấy thông tin hay.

Nếu muốn làm báo điều tra thì bạn phải có tố chất, phải luôn luôn đặt câu hỏi, không nên chỉ tin vào những gì ban đầu, bạn sẽ bị đánh lừa. Tuyệt đối không dùng ngôn ngữ nhà báo của mình, không quy kết cáo buộc, trong đó ý kiến của cơ quan chức năng là quan trọng nhất. Phải nhờ sự tư vấn của các chuyên gia đi trước.

PV: Theo Anh đối với một người làm báo hiện đại điều quan trong nhất là gì?

Nhà báo Bùi Ngọc Hải: Theo tôi nghĩ sắc bén là yếu tố quan trọng nhất trong thời kỳ làm báo phải cạnh tranh với mạng xã hội. Mạng xã hội phát triển, ngay cả những tờ báo lớn cũng bị chia sẻ độc giả. Tôi tin rằng đối với Facebook cá nhân của các bạn, nếu các bạn có một status cực kỳ xuất sắc thì ngay ngày hôm sau các bạn sẽ nổi tiếng. Cũng giống như một tờ báo mới mở ra một tuần, xuất hiện hai lần chia sẻ nhưng thông tin hay sắc bén thì bạn sẽ thành công. Sắc bén ở đây cũng có nghĩa là nhìn ra những thứ mà các báo không thể nhìn thấy được và có khả năng làm mới những điều tưởng chừng như đã cũ.

PV: Được biết Soha lọt top 5 trong các tờ báo được truy cập nhiều nhất hiện nay, theo anh để thu hút và duy trì được lượng độc giả cao thì cần phải làm những gì ?

Nhà báo Bùi Ngọc Hải: Tôi nghĩ để tờ báo duy trì được lượng độc giả cao và lâu dài thì cần đảm bảo ba tiêu chí hàng đầu. Thứ nhất là người làm nội dung giỏi; thứ hai là phải có tiềm lực tài chính mạnh và thứ ba là công nghệ hiện đại. Nếu có thể đảm bảo được những yếu cầu trên thì tôi tin độc giả sẽ mang lại quảng cáo cho tờ báo của mình.

PV: Xin Anh cho biết, để phát triển một tờ báo thì chất lượng hay số lượng đóng vai trò quan trọng nhất?

Nhà báo Bùi Ngọc Hải: Theo tôi chất lượng quan trọng nhất, nếu một thực phẩm ba ngày bạn ăn một lần mà món ăn không nn thì bạn sẽ phát ngán, nhưng sau 6 tháng bạn mới ăn một món đặc sản thì bạn sẽ cảm thấy rất thú vị. Nó giống như việc nếu một tờ báo ra nhiều lần trong ngày nhưng thông tin không chất lượng thì nó sẽ thất bại. Tuy nhiên nếu một tờ báo khác ra ít thông tin nhưng chất lượng tốt thì vẫn đạt hiệu quả.

Phải làm sao trong một tuần mỗi mảng phải có ít nhất một bài chất lượng .Nếu duy trì được tiêu chuẩn vàng đó thì tôi tin tờ báo đấy sẽ thành công. Đặc biệt hơn nữa những tờ báo thành công cần phải chạy bằng hai chân của mình, cần có khâu chuẩn bị tốt thì mới tạo ra những bài báo chất lượng tốt.

PV: Làm như thế nào để độc giả không bị ảnh hưởng tiêu cực bởi những thông tin mà nhà báo cung cấp, thưa anh?

Nhà báo Bùi Ngọc Hải: Bạn biết đấy khi mình tặng ai đó một bông hoa hồng thì bàn tay luôn có một mùi hương, còn khi ném 1 hòn than vào ai đó thì bàn tay ta sẽ bẩn đầu tiên. Điều đó cũng giống như việc bạn đưa về một thông tin có tác động tích cực đến xã hội thì bạn sẽ nhận được những phản hồi tốt từ phía độc giả và ngược lại nếu những thông tin bạn đưa đến cho công chúng làm ảnh hưởng tiêu cực đến xã hội thì kết quả nhận lại hoàn toàn sẽ ngược lại với mong muốn của bạn. Điều mà tôi muốn nói ở đây chính là bạn cần thông tin một cách có chọn lọc. Trước khi định đưa bất cứ một điều gì đó lên mặt báo thì nên biết được mục đích của mình, cân nhắc kĩ lưỡng điều mà mình thông tin sẽ mang lại kết quả gì, nó có ảnh hưởng như thế nào đến độc giả. Có như thế bạn mới có thể hạn chế được mức thấp nhất việc thông tin gây ảnh hưởng tiêu cực đến công chúng.

PV: Cảm ơn Anh vì những chia sẻ quý báu!

Nguyễn Ngọc