Nhóm Xẩm Hà Thành ra mắt MV “Xẩm trà đá” chào mừng Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

2015-06-21 00:24:09

(Sóng trẻ) - MV “Xẩm trà đá” hay còn được gọi với cái tên hài hước “Thông tấn xã trà đá” ra mắt đúng dịp kỷ niệm 90 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam. Đây là sản phẩm nghệ thuật xẩm được chuyển thể từ các tác phẩm báo chí do các thành viên của nhóm Xẩm Hà Thành thực hiện.

MV "Xẩm trà đá" của nhóm Xẩm Hà thành

Xẩm không xa lạ trong cuộc sống hiện đại

“Xẩm trà đá” – ngay tựa đề của MV đã cho thấy một thông điệp “xẩm không xa lạ trong đời sống hiện đại”. Một loại hình nghệ thuật truyền thống hoàn toàn có thể có được chỗ đứng trong hiện tại nếu như người nghệ sĩ hiểu được giá trị của việc cách tân. Nhóm Xẩm Hà Thành đã làm được điều này, không phải ngẫu nhiên mà xẩm lại có thể kết hợp với hình ảnh trá đá để trở thành “xẩm trá đá”. Trà đá như chúng ta biết là một hình ảnh quen thuộc trong đời sống hiện nay, với những quán nước nơi vỉa hè, thu hút mọi giai tầng trong xã hội. Cũng tại đây, “thông tấn xã trà đá” liên tục được cập nhật tất cả mọi chuyện trên trời dưới bể, từ nhà ra ngõ, từ đời sống lên mặt báo

Ekip thực hiện MV "Xẩm trà đá"

Ý tưởng “Xẩm trà đá” ra đời từ đó, vừa là thể hiện hình ảnh xẩm gắn bó với đời sống bình dị của người dân vì xẩm vốn gắn với vỉa hè, góc phố, góc chợ, bến xe tàu; vừa là thể hiện một hình ảnh đặc trưng của phố phường Hà Nội trong cuộc sống nhộn nhịp ngày hôm nay. MV “Xẩm trà đá” không chỉ bao quát thông tin thời sự, thể hiện được rõ nhất hình ảnh Xẩm ngày hôm nay sống trong đời sống hàng ngày như thế nào mà còn mang hy vọng tạo được một hình ảnh mới mẻ, đặc biệt sống động cho Xẩm hôm nay.

Một cảnh trong MV với sự xuất hiện của Hoa hậu quý bà Châu Á tại Mỹ Sonya Sương Đặng

Đây cũng là khát vọng mong muốn nghệ thuật hát xẩm gần hơn nữa với đời sống nghệ thuật và đáp ứng được một phần nhu cầu giải trí vốn đa dạng của công chúng trong giai đoạn hiện nay. Khi thực hiện hình ảnh, đạo diễn Nguyễn Nhật Giang đã cố gắng tạo nên những hình ảnh hiện đại nhất, giới thiệu được những đặc trưng nhất của Hà Nội vừa hiện đại lại cổ kính, Ngay ở phần đầu của MV xuất hiện hình ảnh một chàng thanh niên phong cách hiện đại, đi xe máy chạy qua Hồ Gươm, phố Tràng Tiền và Nhà hát lớn để rồi rẽ vào quán trà đá phố cổ mang phong cách Pháp. Để rồi từ đó câu chuyện bắt đầu.

Chuỗi thông tin báo chí được kể bằng xẩm

Không quá khi nói rằng “Xẩm trà đá” là bản tin xẩm đầu tiên xuất hiện ở Việt Nam. Toàn bộ nội dung câu hát trong “Xẩm Trà Đá” đều được khai thác từ báo chí. Ví dụ như “Dân làng cùng bắt gỗ lậu được khơi nguồn cảm hứng từ bài báo trên báo Thanh niên, Tuổi Trẻ và Người đưa tin; Bài “Tắm Tri Ân” được khai thác sau khi có bài thơ của tác giả Duy Tuấn được trích đăng trong một bài báo trên báo mạng Gia đình & Xã hội; sau đó là toàn bộ bài thơ được đăng trên báo VnExpress; “Máy bay rơi” và “Bỏ con bơ vơ” đều được khơi nguồn cảm hứng từ những thông tin liên tục trên các báo đài; đặc biệt trên các bản tin thời sự của VTV.

Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long trong một cảnh của MV

Tập trung khai thác vấn đề thời sự, nhấn mạnh yếu tố truyền thông cũng là thế mạnh và đặc trưng của Xẩm. Từ xa xưa, các nghệ nhân hát xẩm đã luôn biết sáng tác hoặc ứng tác trực tiếp những vấn đề mang tính thời sự được cộng đồng nơi các nhóm hát xẩm đang hoạt động quan tâm. Đặc điểm này có được bởi tính chất nghề nghiệp của hát xẩm. Người hát xẩm thường thấy chính tiếng đàn lời ca để làm nghề kiếm sống. Và vì thế người hát xẩm luôn phải biết chiều lòng người nghe, có như thế mới kiếm được lượng tiền thưởng để sinh tồn với nghề. Cũng chính từ thế mạnh của truyền thông, mà trong quá khứ, có thể do phát sinh từ thời cuộc mà các nghệ nhân hát xẩm đã hát lên những lời ca thúc giục các chí sĩ ra đi tìm đường cứu nước, cũng có thể các nghệ nhân hát xẩm thấm nhuần tư tưởng cách mạng.

Xẩm Trà đá là một MV có độ dài gần 9 phút, đây có thể coi là một liên khúc xẩm gồm nhiều bài được gắn kết với nhau bằng một nội dung câu chuyện. Phần lời chủ yếu do nhạc sĩ Nguyễn Quang Long sáng tác, bên cạnh đó có sử dụng 01 bài thơ của tác giả Duy Tuấn do các nam nghệ sĩ của nhóm Xẩm Hà Thành: Khương Cường, Nguyễn Shan, Quang Long thể hiện. Bao gồm các bài chính:

1. "Tắm tri ân" - lời thơ: Duy Tuấn - xẩm chợ - người hát Quang Long

2. "Dân làng tự lo giữ rừng" – lời thơ: Nguyễn Quang Long – xẩm tàu điện – người hát Khương Cường

3. "Bỏ con bơ vơ" – trích thơ: Nguyễn Quang Long – xẩm thập ân – người hát Khương Cường

4. "Máy bay rơi" – trích thơ: Nguyễn Quang Long – xẩm tàu điện – người hát: Quang Long – Thanh Sơn – Khương Cường

Quang Đức

Ảnh: Hải Hoàn